Tết của người Mường
Chúng tôi trở lại thăm xã Quảng Lạc (Nho Quan) - nơi có tới trên 70% đồng bào dân tộc Mường sinh sống vào một ngày giáp Tết. Thật ngỡ ngàng trước sự đổi thay của đất và người nơi đây vào khoảnh khắc trước thềm năm mới…
Có 150 kết quả được tìm thấy
Chúng tôi trở lại thăm xã Quảng Lạc (Nho Quan) - nơi có tới trên 70% đồng bào dân tộc Mường sinh sống vào một ngày giáp Tết. Thật ngỡ ngàng trước sự đổi thay của đất và người nơi đây vào khoảnh khắc trước thềm năm mới…
Thôn Yên Ninh, xã Yên Quang (huyện Nho Quan) có 320 hộ dân, trên 90% là đồng bào dân tộc Mường sinh sống qua nhiều thế hệ. Những năm qua, phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư" ở thôn Yên Ninh ngày càng khởi sắc.
Huyện Nho Quan có 16% dân số là đồng bào dân tộc Mường, 17% đồng bào theo đạo công giáo cùng chung sống, nên có rất nhiều nét đẹp truyền thống, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Những năm qua, huyện đã gìn giữ, bảo tồn tốt những giá trị văn hóa truyền thống, đồng thời từng bước xóa bỏ những hủ tục lạc hậu, thiếu văn minh trong thực tế đời sống của người dân…
Huyện miền núi Nho Quan gồm 26 xã và 1 thị trấn, trong đó có 4 xã đặc biệt khó khăn, 17 xã nằm trong vùng phân lũ, chậm lũ sông Hoàng Long. Đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 15%, chủ yếu là dân tộc Mường; 14 nghìn hộ có con trong độ tuổi mầm non chiếm 36%.
Những năm qua, công tác bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể của đồng bào dân tộc Mường luôn được huyện Nho Quan quan tâm, thực hiện, góp phần thực hiện thành công Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) về "Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc" ở địa phương.
Được thuê đất với diện tích gần 2.000 m2, ông Nguyễn Công Nguyên (xã Gia Thịnh, huyện Gia Viễn) đã đầu tư xây dựng chuồng trại, quy hoạch nuôi các con nuôi đặc sản: Lợn rừng, lợn Mường, baba, gà thuốc, gà Lương Phượng, gà Hoàng Gia, chim bồ câu… mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Thôn Bãi Cả, xã Cúc Phương (Nho Quan) được thành lập năm 1994, theo chương trình tái định cư của tỉnh. Đến nay thôn có 80 hộ với 360 khẩu, đồng bào dân tộc Mường chiếm 98% dân số. Nơi đây, đồng bào đã đoàn kết, chung sức đồng lòng xây dựng quê hương ngày càng phát triển giàu mạnh.
Người Mường ở Ninh Bình có gần 2 vạn người cư trú vừa tập trung, vừa xen kẽ với người Kinh, nằm trên địa bàn các xã Cúc Phương, Kỳ Phú, Quảng Lạc, Phú Long, Thạch Bình, Yên Quang, Xích Thổ thuộc huyện miền núi Nho Quan.
Xã Cúc Phương (Nho Quan) có 98% là người dân tộc Mường. Xác định mục tiêu đưa xã vùng cao phát triển theo kịp những xã miền xuôi của tỉnh, cấp ủy, chính quyền xã xác định việc phát triển kinh tế phải gắn với phát triển văn hóa, xã hội bền vững, trong đó công tác dân số - KHHGĐ là yếu tố cơ bản để nâng cao chất lượng dân số cũng như cuộc sống của từng người, từng gia đình.
Trên chặng đường phát triển, người dân vùng cao Nho Quan, nhất là đồng bào dân tộc Mường không quên một thời từng gian khó, nhọc nhằn.
Anh Nguyễn Văn Cận, là người dân tộc Mường, thôn Yên Phong, xã Yên Sơn (thị xã Tam Điệp) là một tấm gương về ý chí và nghị lực vượt khó làm giàu từ mô hình kinh tế VAC.
Là xã có tỷ lệ đồng bào là người dân tộc thiểu số chiếm tới 90%, tỷ lệ hộ nghèo thuộc hàng cao nhất tỉnh, nhiều năm trước Cúc Phương gặp nhiều khó khăn trong phát triển kinh tế - xã hội.
Người Mường ở Ninh Bình có trên 2 vạn người, cư trú vừa tập trung vừa xen kẽ với người Kinh trên địa bàn các xã Cúc Phương, Kỳ Phú, Quảng Lạc, Phú Long, Thạch Bình, Yên Quang... thuộc huyện miền núi Nho Quan.
Là người dân tộc Mường ở xã Quảng Lạc (Nho Quan), nhưng ông Bùi Văn Trung, năm nay 72 tuổi lại gắn bó với vùng đất Yên Sơn (thị xã Tam Điệp).
Huyện Nho Quan có 148.654 khẩu/36.422 hộ, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số có trên 20.000 người, chiếm 17%, chủ yếu là người dân tộc Mường, sống tập trung ở các xã: Cúc Phương, Kỳ Phú, Phú Long, Xích Thổ, Thạch Bình…
Chị Hoàng Thị Khay sinh năm 1955, tham gia công tác Hội từ năm 1991, hiện nay là Chủ tịch Hội phụ nữ xã Yên Quang (Nho Quan).
Đến bây giờ, chuyện về gia đình ông Đặng Văn Trạch ở thôn Yên Ninh (xã Yên Quang, huyện Nho Quan) nuôi 3 con học đại học đã trở nên quen thuộc với nhiều người.
Đó là gia đình ông Đinh Văn Dũng và bà Đinh Thị Hương ở thôn Nga 2, xã Cúc Phương (Nho Quan), là người dân tộc Mường, điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn nhưng đã vượt khó, chăm chỉ lao động để nuôi dạy con học giỏi, thành đạt.
Con đường đá cấp phối đưa chúng tôi đến bản Vóng (xã Kỳ Phú, huyện Nho Quan), nơi có gia đình ông Đinh Văn Lưu được nhiều người biết đến là "người cán bộ Mường dám nghĩ, dám làm".
Là một thôn nghèo của xã miền núi vùng cao Phú Long (Nho Quan), thôn 3 có 388 hộ với 1.346 nhân khẩu, trong đó có gần 50% là người dân tộc Mường, đời sống nhân dân còn gặp nhiều khó khăn.
Nho Quan là huyện miền núi có diện tích 45 nghìn km2, dân số 13 nghìn hộ, trên 20% dân số là người dân tộc Mường, có Vườn quốc gia Cúc Phương tập trung nhiều du khách về thăm quan du lịch và nghỉ dưỡng.
Mùa xuân ở bản Mường không chỉ khoe sắc trên những cây đào, cây mận mà trong mỗi con người cũng thấy nôn nao, háo hức với mùa xuân. Tiếng cồng chiêng vang vọng núi rừng, len lỏi trong từng bản làng, ngõ xóm.
Người Mường ở Ninh Bình có trên hai vạn người, sống chủ yếu ở các xã Kỳ Phú, Cúc Phương, Phú Long, Yên Quang, Thạch Bình... phần lớn thuộc vùng núi huyện Nho Quan. Mùa xuân về là dịp người Mường thể hiện những nét văn hóa rất riêng.
Người Mường ở Ninh Bình có trên hai vạn người, phân bố chủ yếu ở các xã Kỳ Phú, Cúc Phương, Phú Long, Quảng Lạc, Yên Quang, Thạch Bình… thuộc vùng núi huyện Nho Quan.
Đầu năm 2008, chúng tôi có dịp gặp lại một số người đẹp của quê hương Ninh Bình, đoạt giải trong các kỳ thi sắc đẹp do tỉnh, khu vực, Trung ương tổ chức như: Người đẹp văn hóa Kinh đô Hoa Lư, người đẹp các vùng Kinh đô Việt Nam, người đẹp xứ Mường toàn quốc.