Hội nghị "Thực trạng và giải pháp phát triển bền vững các vườn quốc gia"

Hội nghị do Bộ NN và PTNT tổ chức với sự hỗ trợ của Tổ chức phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) thông qua hợp phần Bảo tồn đa dạng sinh học, dự án VFBC thu hút sự quan tâm của hơn 100 đại biểu đến từ các tổ chức quốc tế: GIZ, WWF, USAID, IUCN, FFI... đại diện một số trường đại học, viện nghiên cứu, hiệp hội các VQG; một số đơn vị thuộc Bộ NN và PTNT, đại diện 6 VQG thuộc Tổng cục Lâm nghiệp và các VQG thuộc khu vực Bắc Trung Bộ.

Theo báo cáo tại hội nghị, cả nước hiện có 167 khu rừng đặc dụng với tổng diện tích trên 2,3 triệu ha, trong đó Tổng cục Lâm nghiệp được Bộ NN và PTNT phân cấp giao trực tiếp quản lý 6 Vườn quốc gia: Ba Vì, Tam Đảo, Cúc Phương, Bạch Mã, Yok Don và Cát Tiên (là những vườn có diện tích rừng nằm trên địa bàn 2 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trở lên). 

Theo đó, 6 Vườn quốc gia này chiếm 26,7% tổng diện tích các VQG trên toàn quốc, có nhiều hệ sinh thái rừng quan trọng, đặc trưng cho các hệ sinh thái tự nhiên; là nơi lưu giữ, bảo tồn nguồn gen đa dạng sinh học rất phong phú, quý hiếm, đặc hữu của Việt Nam. 

Các VQG đóng góp quan trọng trong bảo vệ tính nguyên vẹn của hệ sinh thái, bảo tồn đa dạng sinh học, giáo dục môi trường, nghiên cứu khoa học; đồng thời, góp phần quan trọng trong bảo vệ môi trường sinh thái; cải thiện đời sống nhân dân vùng đệm, phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo an ninh - quốc phòng.

Với trọng tâm là đánh giá đúng thực trạng và tìm ra các giải pháp để phát huy tiềm năng, thế mạnh và tính đa dụng, đa giá trị của rừng, các đại biểu tham dự hội nghị cho rằng, không chỉ các VQG trực thuộc Tổng cục Lâm nghiệp, mà đối với 167 khu rừng đặc dụng trên cả nước đều có nhiều cơ hội, tiềm năng để phát triển trong tương lai. 

Trong thời gian tới, ngành Lâm nghiệp tập trung hoàn thành Đề án phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí giai đoạn 2021-2030 các VQG. Trên cơ sở đó tổ chức các dự án du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí theo các phương thức phù hợp với tiềm năng, lợi thế và điều kiện thực tế của từng VQG, khai thác đặc trưng về vẻ đẹp của cảnh quan tự nhiên, đặc trưng về văn hóa bản địa.Cần sáng tạo trong hình thức tổ chức để thu hút khách, kết hợp giữa du lịch và giáo dục môi trường; quản lý tốt các tuyến, điểm tổ chức du lịch sinh thái, nhất là các điểm cho thuê môi trường rừng. 

Nhiều đại biểu cho rằng, cần tăng cường xã hội hóa nhằm thu hút các nguồn lực đầu tư nâng cao chất lượng dịch vụ gắn với bảo vệ môi trường, phát triển bền vững. Tăng cường hợp tác quốc tế, huy động sự hỗ trợ với các hoạt động cứu hộ, nuôi dưỡng, bảo tồn các loài động vật hoang dã, nguy cấp, quý hiếm.

Tiếp tục triển khai tốt hoạt động hỗ trợ phát triển đời sống người dân, cộng đồng vùng đệm thông qua khoán bảo vệ rừng, chi trả dịch vụ môi trường rừng. Hướng dẫn, hỗ trợ người dân phát triển canh tác, sản xuất bền vững, đảm bảo hiệu quả, góp phần tăng thu nhập cho người dân.

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ NN và PTNT Lê Minh Hoan ghi nhận thành tích, những giải pháp khả thi của các cấp, các ngành, đơn vị, các địa phương, đặc biệt khen ngợi một số Vườn quốc gia đã có sáng kiến, cách làm hay không chỉ làm tốt công tác bảo vệ hệ sinh thái rừng, tổ chức thực hiện tốt hoạt động bảo tồn, cứu hộ nuôi dưỡng, tái thả động vật hoang dã, mà còn đa dạng hóa các sản phẩm du lịch sinh thái, lồng ghépcông tác tuyên truyền giáo dục môi trường…

Bộ trưởng Bộ NN và PTNT giao Tổng cục Lâm nghiệp sớm triển khai, xây dựng Đề án phát triển giá trị đa dụng của hệ sinh thái rừng, trong đó sẽ đề xuất xây dựng cơ chế, chính sách phát triển các giá trị dịch vụ hệ sinh thái trong môi trường rừng theo hướng đa dụng, đa chức năng để tạo nguồn thu cho các Ban quản lý rừng, cộng đồng địa phương. 

Trong đó, cơ chế tài chính phải tạo được động lực, huy động mạnh mẽ các nguồn lực xã hội hóa, kích thích tính năng động, sáng tạo của các Ban quản lý khu rừng đặc dụng. Nghiên cứu, sửa đổi bổ sung quy định pháp luật về lâm nghiệp, trong đó chú ý đến hoạt động du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí. * 

* Buổi sáng cùng ngày, Bộ trưởng Bộ NN và PTNT cùng các vị đại biểu đã đi thăm một số điểm đang thực hiện việc quản lý, bảo vệ, bảo tồn đa dạng sinh học, cứu hộ động vật hoang dã kết hợp du lịch, giáo dục môi trườngtại Vườn quốc gia Cúc Phương.

Bộ trưởng Bộ NN và PTNT và các đại biểu cũng tham dự trồng cây lưu niệm; tham gia "Tour về nhà" - chương trình dành cho du khách dự buổi tái thả động vật về với tự nhiên. 

Các đại biểu cùng dự buổi thả về tự nhiên 4 Gà lôi trắng Lophura nycthemera và 1 Trăn hoa Python molurus. Đây là động vật  thuộc IB và IIB Nghị định 06/2019/NĐ-CP.

Minh Đường - Anh Tuấn