Cây na dai phát triển mạnh trên vùng đất Phú Long vài năm trở lại đây. Hiện nay địa phương có hơn 100 hộ trồng na với diện tích khoảng 125 ha. Tuy nhiên, phần lớn nông dân vẫn trồng na từ cây con, dẫn đến thời gian kiến thiết vườn kéo dài, hiệu quả kinh tế chậm. Hơn nữa, các kỹ thuật thâm canh, chăm bón, tỉa cành, xử lý cho cây ra quả trái vụ chủ yếu được làm theo kinh nghiệm nên năng suất, chất lượng quả không ổn định.
Xuất phát từ thực tế này, Trung tâm Nông nghiệp công nghệ cao và Xúc tiến thương mại đã triển khai đề tài "Nghiên cứu một số biện pháp kỹ thuật trồng thâm canh, rải vụ và liên kết sản xuất na dai theo hướng hàng hóa tại vùng đồi huyện Nho Quan" theo nhiệm vụ khoa học cấp tỉnh năm 2021.
Trên diện tích 1,5 ha thực hiện Đề tài, thay vì trồng cây con, Trung tâm đã hướng dẫn chủ hộ trồng cây giống 2 năm tuổi và thực hiện quy trình kỹ thuật chăm sóc, bón phân phù hợp với từng giai đoạn phát triển khác nhau của cây.
Kết quả cho thấy tỷ lệ sống của cây rất cao (đạt 99,7%), thân cành phát triển vượt trội, năm thứ nhất đường kính thân đã tăng được 1 cm, năm thứ 2 tăng 4,5 cm. Đặc biệt, ngay năm thứ 2 sau trồng, cây na đã cho thu hoạch 3 lứa quả, năng suất ước đạt trên 72 tạ/ha. Nông dân bắt đầu thu lãi từ năm thứ 3, có lãi cao trên 400 triệu đồng/ha/năm ở năm thứ 4 trở đi.
Trong khuôn khổ của Đề tài, các tác giả còn thực hiện các thí nghiệm nghiên cứu về thời điểm tỉa cảnh, tuốt lá, biện pháp thụ phấn bổ sung, sử dụng chế phẩm sinh học trong việc xử lý cho na ra hoa rải vụ, tăng khả năng đậu quả và năng suất na... Từ đó giúp hoàn thiện quy trình kỹ thuật thâm canh rải vụ quả na dai, làm cơ sở khuyến cáo cho nông dân địa phương áp dụng.
Được biết, để quả na Phú Long xây dựng được thương hiệu, tạo uy tín trên thị trường, dịp này, Trung tâm đã hướng dẫn, hỗ trợ cho người dân xây dựng được một số vùng sản xuất na (6,5 ha) đạt tiêu chuẩn và có được chứng nhận VietGAP, đồng thời sử dụng mã QR Code để quản lý chất lượng, truy xuất nguồn gốc sản phẩm.
Tại hội nghị, sau khi đi thăm quan thực tế vườn na, nghe các báo cáo, tham luận, các đại biểu đánh giá cao sự thành công và ý nghĩa thực tiễn của đề tài. Đây sẽ là cơ sở giúp nông dân Phú Long thay đổi nhận thức và tập quán canh tác, tăng năng suất, giá trị và thu nhập từ cây na.
Nguyễn Lựu - Anh Tuấn