Xây dựng nông thôn mới ở Kim Hải nhiều khó khăn cần tháo gỡ

Những tiêu chí khó

"Những năm qua, các xã bãi ngang ven biển của huyện Kim Sơn nói chung và xã Kim Hải nói riêng nhận được rất nhiều sự quan tâm của tỉnh, các cấp, các ngành. Nhiều công trình phúc lợi trên địa bàn như đường giao thông, trụ sở làm việc của xã, các trường học, trạm y tế… đã được Nhà nước hỗ trợ xây dựng đi kèm với đó là các chính sách về an sinh xã hội.

Đặc biệt, triển khai chương trình xây dựng NTM, với sự nhiệt huyết của đội ngũ cán bộ xã, vai trò chủ động và tích cực tham gia của cộng đồng dân cư, đến nay Kim Hải đã đạt 10/19 tiêu chí, bao gồm: Quy hoạch, điện, bưu điện, nhà ở dân cư, hình thức tổ chức sản xuất, giáo dục, y tế, văn hóa, hệ thống tổ chức chính trị xã hội, an ninh trật tự.

Bộ mặt nông thôn đã có những thay đổi nhanh chóng, đời sống của nhân dân được nâng lên rõ rệt. Thu nhập của người dân không ngừng được nâng cao, tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo giảm mạnh qua các năm" - ông Cao Văn Phú, Chủ tịch UBND xã Kim Hải chia sẻ với chúng tôi.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được thì Kim Hải đang gặp nhiều khó khăn trong thực hiện các tiêu chí còn lại, đặc biệt là tiêu chí về tỷ lệ hộ nghèo, thu nhập và môi trường. Được biết, với điều kiện tự nhiên thuận lợi và tiềm năng nguồn lợi thủy sản đa dạng, những năm qua thủy sản được xác định là ngành kinh tế mũi nhọn của Kim Hải, với hơn 1/2 số dân trong xã sống bằng nghề đánh bắt và nuôi trồng thủy sản.

Tuy nhiên, do phát triển tự phát, tình trạng sản xuất manh mún, ý thức tôn trọng kỷ cương, pháp luật của một số người tham gia vào hoạt động nuôi trồng thủy sản chưa cao nên việc phát huy tiềm năng nguồn lợi thủy sản chưa hiệu quả. Thu nhập và đời sống của dân cư tham gia nuôi trồng thủy sản còn thấp và chịu nhiều rủi ro.

Đặc biệt, trong bối cảnh môi trường biển đang bị biến đổi theo chiều hướng xấu, biến đổi khí hậu ngày càng mạnh mẽ thì những rủi ro của nghề nuôi trồng thủy sản lại càng nhân lên. Trong khi đó, các lĩnh vực CN, TTCN, dịch vụ của xã chậm phát triển, công tác đào tạo nghề cho lực lượng lao động nông thôn còn nhiều hạn chế nên việc kéo giãn lao động nông thôn ra khỏi sản xuất nông nghiệp không phải là chuyện "một sớm một chiều".

Điều này làm cho tiêu chí thu nhập và hộ nghèo, cơ cấu lao động trở thành những "nút thắt" khó gỡ đối với cấp ủy, chính quyền xã Kim Hải. Năm 2015, thu nhập bình quân đầu người của xã mới chỉ đạt 18,9 triệu đồng/năm.

Cùng với những khó khăn trong phát triển kinh tế, một vấn đề nan giải ở Kim Hải hiện nay là tiêu chí về môi trường. Do dân cư sống không tập trung nên đến thời điểm này xã vẫn chưa thành lập được đội thu gom rác thải.

Hiện xã đang xúc tiến việc xây các bể xử lý rác thải tại hộ gia đình và phấn đấu từ nay đến cuối năm sẽ có 90% hộ dân có bể xử lý rác thải, cơ bản xử lý tốt vấn đề rác thải sinh hoạt thông thường của người dân.

Tuy nhiên, cái khó khi thực hiện tiêu chí môi trường ở Kim Hải lại đang nằm ở vấn đề nước sạch sinh hoạt.

Do đặc thù của vùng ven biển thường xuyên bị nhiễm mặn cho nên nhu cầu xây dựng công trình cấp nước sinh hoạt tập trung ở đây là hết sức cần thiết.

Năm 2011, xã đã được UBND tỉnh quan tâm đầu tư xây dựng công trình cấp nước sinh hoạt tập trung và giao cho Chi cục Phát triển nông thôn (Sở Nông nghiệp & PTNT) làm chủ đầu tư, dự án có tổng số vốn ban đầu là hơn 9 tỷ đồng.

Công trình đã được xây dựng xong phần thô và một số hạng mục nhưng do thiếu vốn nên đến nay vẫn chưa hoàn thiện để đưa vào sử dụng phục vụ nước sinh hoạt cho nhân dân địa phương và tình trạng này không biết đến khi nào mới được khắc phục.

Ngoài ra, các tiêu chí khác như giao thông, y tế, chợ… của xã cũng đang gặp nhiều khó khăn. Với 9 tiêu chí chưa hoàn thiện được đánh giá là khó, chặng đường phấn đấu đưa địa phương trở thành xã NTM còn khá xa.

Phát triển kinh tế, đòn bẩy để xây dựng NTM

Ông Cao Văn Phú, Chủ tịch UBND xã Kim Hải cho biết: Xã xác định sản xuất nông nghiệp, trong đó nuôi trồng thủy sản vẫn là mũi nhọn trọng tâm trong phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Do vậy, chúng tôi đang tích cực phối hợp với các ngành chuyên môn hỗ trợ kỹ thuật nuôi trồng thủy sản cho người dân. Chỉ đạo quyết liệt từ khâu cải tạo ao đầm đến chọn thả giống và quản lý môi trường nuôi.

Phấn đấu hạn chế tối đa dịch bệnh, đồng thời nâng cao năng suất, bảo đảm chất lượng và an toàn sản phẩm. Bên cạnh đó, tiếp tục thử nghiệm đưa các con giống thủy sản mới, có tiềm năng kinh tế cao vào sản xuất như: cá chim trắng vây vàng, cá bống bớp, cá nác hoa…, từ đó nâng cao thu nhập cho người nuôi trồng thủy sản. Kinh tế phát triển sẽ là đòn bẩy để thực hiện xây dựng NTM.

Ông Phạm Văn Chép, Giám đốc HTX Thủy sản Kim Hải phấn khởi cho biết: "Vụ tôm 2016 này, HTX được chính quyền xã quan tâm đầu tư trên 200 triệu đồng để nạo vét kênh mương, đồng thời hỗ trợ 30 tấn vôi bột để xử lý môi trường nên các xã viên hết sức phấn khởi. Hy vọng môi trường trong sạch sẽ đem lại một vụ nuôi thắng lợi cho bà con nuôi trồng thủy sản ở đây".

Để giúp người dân nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững, xã Kim Hải còn tập trung triển khai nhiều mô hình sản xuất, thành lập các tổ liên kết trồng trọt, chăn nuôi; đồng thời thực hiện đầy đủ, kịp thời các chính sách hỗ trợ bà con về cây, con giống nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho bà con phát triển sản xuất. Tận dụng những bờ ao, bờ đầm, hiện nay nhiều hộ dân trong xã đang phát triển diện tích trồng dưa lê, dưa hấu với thu nhập 4-5 triệu đồng/sào.

Ngoài ra, trồng cây thuốc nam cũng đang là hướng phát triển kinh tế mới nơi đây. Bà Trần Thị Hoa, xóm 4, xã Kim Hải, một chủ cơ sở thu mua chế biến cây thuốc nam cho biết: "Trồng một mẫu bạch chỉ có thể thu về 200 triệu đồng vì giá bạch chỉ hiện nay lên tới 23-25 nghìn đồng/1 kg khô.

Tôi đang liên kết cùng với một số bà con để phát triển diện tích cây thuốc nam, tôi sẽ cung cấp giống và bao tiêu toàn bộ sản phẩm. Mong muốn của tôi là giúp người dân tận dụng được những vùng đất ao đầm bỏ không, tăng gia sản xuất, nâng cao thu nhập".

Theo kế hoạch, từ nay đến hết năm 2016, xã Kim Hải sẽ hoàn thành 100% công tác dồn điền, đổi thửa gắn với chỉnh trang đồng ruộng theo quy hoạch. Tiếp tục thực hiện quy hoạch sản xuất và đề án xây dựng NTM, đẩy mạnh phát triển hệ thống hạ tầng kinh tế - xã hội thiết yếu ở địa phương.

Triển khai thi công các tuyến đường ngõ xóm với tổng chiều dài 1.500 m, làm tốt công tác vệ sinh môi trường… Xã phấn đấu hoàn thành thêm 3 tiêu chí nữa là: Giáo dục, y tế và giao thông. Tuy nhiên để địa phương có thể sớm đạt chuẩn xây dựng NTM, cần có nhiều sự hỗ trợ, đầu tư kịp thời từ các cấp, các ngành trong tỉnh.

Nguyễn Lựu