Đây là những tổ chức tiền thân đặt nền móng toàn diện và hoàn chỉnh cho công tác dân vận của Đảng và hệ thống chính trị sau này. Đặc biệt, ngày 15-10-1949, Chủ tịch Hồ Chí Minh với bút danh X.Y.Z đã viết bài báo "Dân vận" đăng trên báo Sự thật số 120 đề cập đến những vấn đề căn bản, cấp thiết, trở thành kim chỉ nam trong đường lối lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, hoạt động của chính quyền và từng việc làm cụ thể của cán bộ, đảng viên về dân vận và công tác dân vận.
Xuất phát từ thực tế lịch sử có ý nghĩa chính trị to lớn đó, năm 1999, nhân kỷ niệm 50 năm ngày Bác Hồ viết bài báo "Dân vận", Bộ Chính trị (khóa VIII) đã quyết định lấy ngày 15-10 hằng năm là ngày "Dân vận của cả nước". Năm 2000, Bộ Chính trị (khóa VIII) đã quyết định lấy ngày 15-10, một trong những ngày diễn ra Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ nhất là ngày truyền thống công tác dân vận của Đảng. Từ đó đến nay, ngày 15-10 hằng năm đã đi vào đời sống chính trị của Đảng và nhân dân ta; động viên, nhắc nhở cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đội ngũ cán bộ làm công tác dân vận của Đảng và hệ thống chính trị thực hiện tốt chủ trương của Đảng và lời dạy của Bác Hồ đối với công tác dân vận.
Gắn liền với những chặng đường vẻ vang của Đảng, công tác dân vận đã góp phần quan trọng vận động, đoàn kết, tập hợp các tầng lớp nhân dân tạo nên sức mạnh to lớn trong công cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Các phong trào cách mạng sôi nổi của quần chúng nhân dân sau khi Đảng ta được thành lập và lãnh đạo đã để lại nhiều bài học quý báu về phát động quần chúng đấu tranh cách mạng; về nghệ thuật vận động quần chúng khi Đảng biết dựa vào dân, tin ở dân, gắn bó máu thịt với nhân dân, giác ngộ, tổ chức, tập hợp và lãnh đạo nhân dân đấu tranh giành chính quyền, thống nhất đất nước và xây dựng thành công xã hội chủ nghĩa.
Cùng với cả nước, ở Ninh Bình, lịch sử công tác dân vận luôn gắn liền với lịch sử cách mạng của Đảng bộ tỉnh. Dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, với truyền thống yêu nước và ý chí quật cường, quân và dân Ninh Bình đã đoàn kết đứng lên đấu tranh giành thắng lợi với nhiều phong trào cách mạng rộng lớn, góp sức cùng nhân dân cả nước giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện công tác dân vận; tập trung chỉ đạo giải quyết có trọng tâm, trọng điểm những vấn đề bức thiết liên quan đến đời sống nhân dân, gắn với việc đề ra những chính sách, giải pháp thiết thực, cụ thể, cách làm khoa học, tổ chức thực hiện quyết liệt, dứt điểm, có hiệu quả; mở rộng dân chủ, dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh; được nhân dân đồng tình đón nhận, tích cực hưởng ứng tham gia, trở thành phong trào hành động cách mạng sâu rộng.
Xác định đúng vị trí, tầm quan trọng của công tác dân vận, trong những năm qua, các cấp ủy Đảng đã tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo phát triển về số lượng, từng bước nâng cao chất lượng đội ngũ trí thức, công nhân, chăm lo đời sống nông dân. Quan tâm bố trí đủ biên chế cán bộ ban dân vận các cấp; thường xuyên kiện toàn các ban chỉ đạo của cấp ủy về công tác dân vận. Xây dựng và thực hiện quy chế công tác dân vận của cấp ủy; thực hiện việc tiếp thu ý kiến góp ý của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể. Chỉ đạo phân công cấp ủy viên, đảng viên trực tiếp phụ trách công tác dân vận; tạo điều kiện về kinh phí, nơi làm việc để MTTQ, các đoàn thể, hội quần chúng hoạt động. Xây dựng kế hoạch phát triển đảng viên, đoàn viên, hội viên và thành lập các tổ chức đoàn thể trong các doanh nghiệp ngoài nhà nước. Duy trì thường xuyên chế độ giao ban, sơ, tổng kết công tác dân vận, tổ chức đối thoại trực tiếp với nhân dân. Tổ chức quán triệt nghiêm túc, định kỳ sơ, tổng kết các chỉ thị, nghị quyết của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư về công tác dân vận.
Bám sát sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, cùng với việc phát huy nội lực, tinh thần năng động, sáng tạo, vượt mọi khó khăn, Ban Dân vận Tỉnh ủy và Ban dân vận các huyện, thành ủy đã thực hiện tốt chức năng tham mưu, định hướng, kiểm tra, đôn đốc các nhiệm vụ công tác dân vận; phát huy vai trò là trung tâm phối hợp với các sở, ban, ngành, MTTQ và các đoàn thể trong việc tham mưu triển khai có hiệu quả nhiều nhiệm vụ quan trọng, được cấp ủy, chính quyền các cấp ghi nhận. Nét nổi bật trong công tác dân vận thời gian qua là đã làm tốt công tác tham mưu tổ chức quán triệt, triển khai, sơ kết, tổng kết kịp thời nhiều Nghị quyết, Kết luận, Quyết định của BCHT.Ư Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư có liên quan đến công tác dân vận. Giúp cấp ủy và chính quyền giải quyết ổn định tình hình ở một số điểm phức tạp về giải phóng mặt bằng, về hoạt động tôn giáo ở cơ sở. Tham mưu triển khai phong trào thi đua "Dân vận khéo", giai đoạn 2013-2015 trên địa bàn tỉnh với nhiều hình thức mới, có sức lan tỏa và đạt hiệu quả thiết thực. Tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân tích cực tham gia phát triển kinh tế-xã hội, đảm bảo an ninh-quốc phòng, thực hiện tốt chính sách dân tộc, tôn giáo, quy chế dân chủ, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội, văn minh tại các khu, điểm du lịch....
Nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng tiếp tục được đổi mới, gắn với địa bàn dân cư; chú trọng củng cố, nâng cao chất lượng, nội dung hoạt động chi đoàn, chi hội; phát huy vai trò của người có uy tín trong cộng đồng; đa dạng các hình thức tập hợp, thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tích cực hưởng ứng các phong trào thi đua yêu nước, tham gia phát triển kinh tế - xã hội; xây dựng nông thôn mới; đẩy mạnh hoạt động xã hội, nhân đạo, từ thiện; tăng cường hoạt động phối hợp giữa MTTQ, các đoàn thể với lực lượng công an, quân sự trong thực hiện phong trào quần chúng tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân; thường xuyên chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào có đạo và đồng bào dân tộc; tạo điều kiện cho các tôn giáo hoạt động theo quy định của pháp luật.
Công tác dân vận của chính quyền các cấp đã có nhiều chuyển biến tiến bộ, góp phần đẩy nhanh tiến trình cải cách hành chính, dân chủ, công khai, minh bạch; đảm bảo các điều kiện để nhân dân tham gia quyết định, giám sát. Quan tâm đổi mới, nâng cao chất lượng các kỳ họp, hoạt động tiếp xúc cử tri; lấy ý kiến của các cấp, các ngành và nhân dân trước khi ban hành các Nghị quyết, Đề án quan trọng. Tập trung cụ thể hóa chủ trương, chính sách của Đảng trong phát triển kinh tế, thực hiện chính sách xã hội, công tác giảm nghèo, cải cách thủ tục hành chính, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân, tăng cường tiếp xúc đối thoại trực tiếp với nhân dân. UBND các cấp đã làm tốt quy chế phối hợp với Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể trong việc phát huy vai trò của nhân dân giám sát hoạt động của cán bộ, công chức. HĐND và UBND tỉnh đã có nhiều Nghị quyết, Đề án về hỗ trợ phát triển sản xuất, chăn nuôi; xây dựng cơ sở hạ tầng; nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe; đảm bảo an sinh xã hội; hỗ trợ nhân dân xây dựng nông thôn mới. Công tác dân vận của lực lượng vũ trang có sự đổi mới và đạt nhiều kết quả tốt, góp phần thực hiện tốt chính sách hậu phương quân đội, đấu tranh phòng, chống tội phạm, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.
Từ thực tiễn lịch sử 85 năm công tác dân vận của Đảng nói chung, của Đảng bộ tỉnh Ninh Bình nói riêng, có thể khẳng định rằng: Thắng lợi trong sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc có sự đóng góp vô cùng quan trọng của công tác dân vận; góp phần xây dựng Đảng, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; tạo sự thống nhất trong Đảng, đồng thuận trong xã hội, củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý, điều hành của Nhà nước; xây dựng khối đoàn kết toàn dân, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của tỉnh qua các thời kỳ. Với những thành tích đã đạt được, Ban Dân vận Tỉnh ủy Ninh Bình vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất, hạng Nhì, hạng Ba; được Chính phủ, Ban Dân vận Trung ương và UBND tỉnh tặng Cờ thi đua xuất sắc và nhiều phần thưởng cao quý khác.
Phát huy những thành tích đã đạt được của công tác dân vận 85 năm qua, bước vào thời kỳ mới, trước yêu cầu phát triển toàn diện, nhanh và bền vững, để góp phần cùng Đảng bộ và nhân dân trong tỉnh vượt qua khó khăn, thách thức, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXI, nhiệm kỳ 2015-2020, công tác dân vận của tỉnh cần tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động. Trong đó tập trung chỉ đạo và triển khai thực hiện tốt các nhiệm vụ chủ yếu sau đây:
Một là: Quán triệt sâu sắc và thực hiện tốt các quan điểm, chủ trương của Đảng và Nhà nước, tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác dân vận, tạo chuyển biến về nhận thức và hành động trong công tác dân vận. Tiếp tục chỉ đạo thực hiện tốt các Nghị quyết của BCH T.Ư Đảng, Quyết định của Bộ Chính trị nhằm tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết việc thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, kết luận, quyết định của Trung ương, của tỉnh về công tác dân vận. Đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
Hai là: Tăng cường công tác dân vận của chính quyền, lực lượng vũ trang. Tiếp tục thực hiện tốt Quy chế phối hợp giữa Ban Dân vận, MTTQ, các đoàn thể với chính quyền các cấp. Nâng cao hiệu quả công tác dân vận của cơ quan Nhà nước các cấp và cuộc vận động "Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng thực thi công vụ của cán bộ, công chức, viên chức". Tăng cường gặp gỡ đối thoại với nhân dân, tập trung giải quyết kịp thời, có hiệu quả những nguyện vọng chính đáng của nhân dân, tích cực giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân. Tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt chính sách dân tộc, tôn giáo, thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, đảm bảo dân chủ gắn với kỷ cương xã hội.
Ba là: Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động và phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhân dân trong việc thực hiện chính sách đại đoàn kết toàn dân; xây dựng MTTQ, các đoàn thể, hội quần chúng vững mạnh; đẩy mạnh việc thành lập và nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ chức đoàn thể trong các doanh nghiệp ngoài nhà nước; tăng cường kết nạp đoàn viên, hội viên. Dự báo và nắm chắc tình hình tư tưởng các tầng lớp nhân dân. Đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, nhất là phong trào thi đua "Chung sức xây dựng nông thôn mới" và phong trào thi đua "Dân vận khéo" giai đoạn 2015-2020. Quan tâm đầu tư xây dựng mô hình, điển hình "Dân vận khéo" trên các lĩnh vực; xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư; thực hiện nếp sống văn minh du lịch, văn minh đô thị, văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh - quốc phòng, xây dựng hệ thống chính trị trên địa bàn tỉnh.
Bốn là: Tích cực đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Ban Dân vận Tỉnh ủy, Ban dân vận các huyện, thành ủy và khối dân vận cơ sở theo hướng rõ việc, có trọng tâm, trọng điểm, thiết thực, hiệu quả. Làm tốt công tác tham mưu, phối hợp trong chỉ đạo và thực hiện các nhiệm vụ công tác dân vận. Tham mưu, đề xuất đổi mới cơ chế hoạt động phối hợp giữa chính quyền với các ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và tổ chức chính trị - xã hội các cấp nhằm phát huy hơn nữa sức mạnh tổng hợp trong công tác dân vận. Nâng cao chất lượng các chương trình phối hợp đã ký kết. Tập trung chỉ đạo, nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ dân vận thôn, xóm, phố.
Năm là: Xây dựng, củng cố tổ chức, bộ máy, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của đội ngũ cán bộ dân vận chuyên trách, cán bộ MTTQ, các đoàn thể các cấp và đội ngũ cán bộ phụ trách công tác dân vận của các sở, ban, ngành. Quan tâm phát hiện, tuyển chọn, bồi dưỡng, quy hoạch đội ngũ cán bộ có trình độ và năng lực làm công tác dân vận. Coi trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực, trình độ lý luận chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ làm công tác dân vận, đặc biệt là kỹ năng tuyên truyền, vận động nhân dân và kinh nghiệm tham mưu giúp cấp ủy trong việc giải quyết có hiệu quả các vấn đề mới, vấn đề khó ở cơ sở, từng bước đáp ứng yêu cầu công tác dân vận trong tình hình mới.
Kỷ niệm 85 năm ngày truyền thống công tác dân vận của Đảng, 16 năm "Ngày Dân vận của cả nước" đúng vào dịp Đảng bộ tỉnh vừa tổ chức thành công Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XXI, nhiệm kỳ 2015 - 2020, là dịp để các cấp, các ngành, đoàn thể, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức nói chung, đội ngũ cán bộ làm công tác dân vận nói riêng nhận thức sâu sắc hơn những quan điểm của Đảng và tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác dân vận. Đồng thời tiếp tục phát huy những thành tích đã đạt được, chung sức, đồng lòng đoàn kết, đổi mới, sáng tạo, nỗ lực phấn đấu vươn lên hoàn thành tốt các nhiệm vụ công tác dân vận, thực hiện tốt lời dạy của Bác Hồ "Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công"; góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXI, xây dựng tỉnh nhà phát triển nhanh và bền vững n
Mai Văn Tuất
TVTU, Trưởng Ban Dân vận Tỉnh ủy