Đảm bảo nguồn lao động chất lượng cao Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 36 cơ sở giáo dục nghề nghiệp và cơ sở có tham gia hoạt động giáo dục nghề nghiệp (trong đó có 5 trường cao đẳng, 10 trường trung cấp, 12 trung tâm giáo dục nghề nghiệp và 9 cơ sở khác có tham gia hoạt động giáo dục nghề nghiệp).
Nhìn chung, các cơ sở đã tổ chức thực hiện tốt công tác đào tạo nghề nghiệp cho lao động trên địa bàn tỉnh. Cơ cấu ngành nghề đào tạo từng bước được điều chỉnh phù hợp với nhu cầu thị trường lao động, phù hợp với từng đối tượng, tạo điều kiện thuận lợi cho lao động nông thôn tham gia học nghề.
Theo lãnh đạo Sở Lao động, Thương binh và Xã hội, hiện nay, các cơ sở đào tạo nghề cũng đã đa dạng hóa ngành nghề đào tạo, không những đáp ứng nhu cầu lựa chọn nghề theo sở thích của người học mà còn phục vụ tốt nhu cầu đa dạng về nhân lực của thị trường lao động.
Ngoài những ngành nghề truyền thống hiện nay, các nhà trường đã mở thêm một số nghề như Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí, Kỹ thuật chế biến món ăn, Du lịch, Sư phạm dạy nghề (bồi dưỡng người làm công tác dạy nghề). Cùng với đó, để nâng cao hiệu quả công tác đào tạo, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động, các cơ sở dạy nghề cũng tăng cường liên kết đào tạo với doanh nghiệp.
Theo định kỳ, tỉnh ta cũng chú trọng tổ chức Kỳ thi tay nghề tỉnh Ninh Bình, qua đó tạo sân chơi bổ ích cho học sinh, sinh viên, đồng thời phát hiện những thí sinh có tay nghề cao để bồi dưỡng, lập đội tuyển dự thi tay nghề cấp quốc gia. Tính riêng ở kỳ thi tay nghề lần thứ 9 được tổ chức năm vừa qua, toàn tỉnh đã có 24 thí sinh của 3 trường tham dự, kết quả có 10 thí sinh đạt giải nhất, 9 thí sinh đạt giải nhì, 3 thí sinh đạt giải ba và 2 thí sinh đạt giải khuyến khích.
Ban tổ chức Kỳ thi đã lựa chọn được 5 thí sinh đạt kết quả cao nhất ở 5 nghề (Hàn, Lắp cáp mạng thông tin, Công nghệ ô tô; Nấu ăn, ốp lát tường và sàn) đại diện cho Đoàn Ninh Bình tham gia Kỳ thi tay nghề Quốc gia lần thứ 10 và đã đạt 2 giải khuyến khích. Một sân chơi trí tuệ dành riêng cho đội ngũ giáo viên cũng được tổ chức thường niên, đó là Hội giảng nhà giáo giáo dục nghề nghiệp.
Tính riêng trong kỳ hội giảng năm vừa qua, toàn tỉnh có 29 giáo viên của 6 đơn vị tham dự Hội giảng nhà giáo giáo dục nghề nghiệp cấp tỉnh ở 16 nghề (Hàn; Cắt gọt kim loại; Công nghệ ô tô; Công nghệ thông tin; Điện công nghiệp; Chính trị; Ngoại ngữ; Xây dựng; Kế toán doanh nghiệp; Lắp đặt điện; Chăn nuôi thú ý; Tài chính doanh nghiệp; Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí; Hướng dẫn du lịch; Vận hành cần, cầu trục; Điện dân dụng). Ban tổ chức đã lựa chọn được 8 giáo viên xuất sắc nhất tham dự Hội giảng nhà giáo giáo dục nghề nghiệp toàn quốc và kết quả có 1 giáo viên đạt giải ba, 7 giáo viên đạt giải khuyến khích.
Các cơ sở giáo dục nghề nghiệp cũng tích cực phối hợp với các doanh nghiệp để thực hiện đào tạo, gắn với thực hành, nhằm tạo ra đội ngũ lao động vững kiến thức, giỏi kỹ năng tay nghề. Tính riêng trong năm 2018, đã có 1.300 giáo viên, học sinh, sinh viên được doanh nghiệp tiếp nhận thực hành, thực tập tại doanh nghiệp; trên 300 người học sau khi tốt nghiệp ở trình độ sơ cấp trở lên được doanh nghiệp tuyển dụng vào làm việc; doanh nghiệp trực tiếp tham gia xây dựng 2 giáo trình giảng dạy, tham gia 12 hội đồng thi tốt nghiệp và nghiên cứu khoa học; cung cấp 40 loại tài liệu cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp…
Với những nỗ lực đó, ngày càng có nhiều học viên lựa chọn học nghề để khởi nghiệp cho mình. Trong năm 2018, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh đã tuyển sinh 20.219 người, trong tổng số 17.638 người học tốt nghiệp, trong đó, đa số học viên, nhất là học viên tốt nghiệp trình độ trung cấp, cao đẳng đã tìm được việc làm do nhu cầu lao động có trình độ kỹ thuật ngày càng có xu hướng tăng lên. Mức thu nhập bình quân của người học tốt nghiệp trung cấp, cao đẳng từ 4 - 9 triệu đồng/tháng. Trong 6 tháng đầu năm 2019, đã tuyển sinh đào tạo 2.345 người có trình độ cao đẳng.
Chú trọng đào tạo nghềcho lao động nông thôn
Xã Khánh Thành, huyện Yên Khánh là một trong những địa phương đi đầu trong việc tạo việc làm cho lao động nông thôn. Xã Khánh Thành đã phối hợp tổ chức cho người lao động học nghề may mặc. Sau khi tốt nghiệp, người lao động có thể vào làm việc tại các công ty lớn, đối với những lao động ngoài tuổi 35 thì được các công ty, các tổ hợp may đặt tại địa phương tiếp nhận với mức lương từ 4-7 triệu đồng/người/tháng.
Theo đồng chí Hoàng Minh Chuyền, Phó Chủ tịch UBND xã Khánh Thành, để tạo việc làm tại chỗ cho người lao động, quan trọng nhất là địa phương phải tạo ra được nguồn lao động có chất lượng, đáp ứng yêu cầu của các doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, xã Khánh Thành cũng tạo mọi điều kiện thuận lợi về mặt bằng, các thủ tục khác trong thẩm quyền để doanh nghiệp đi vào hoạt động sớm và thuận lợi nhất. Với cách làm đó, đến nay, tại xã Khánh Thành có 2 công ty may đang hoạt động hiệu quả, quy mô sử dụng từ 150-200 lao động/công ty.
Ngoài ra, còn có 5 tổ hợp may với lượng lao động từ 50-60 lao động/tổ hợp, góp phần nâng tổng số lao động đang làm nghề may mặc của toàn xã lên trên 1.000 lao động. Có việc làm thường xuyên thu nhập ổn định, cuộc sống của lao động địa phương được cải thiện rõ nét. Tỷ lệ hộ nghèo chỉ còn 1,6% vào cuối năm 2018. Những điều kiện thuận lợi này đang dần hiện thực mục tiêu đưa xã Khánh Thành đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu vào năm 2020.
Đồng chí Nguyễn Quang Tuyến, Phó Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội cho biết, đào tạo nghề là một trong những hoạt động chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng nguồn lao động. Cùng với đào tạo ra nguồn lao động chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, thì nâng cao chất lượng nguồn lao động nông thôn được xác định là cách làm then chốt nhằm tạo việc làm với nguồn thu nhập xứng đáng cho người lao động.
Với cách làm đó, thời gian gần đây, công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn ở tỉnh ta đã có nhiều thay đổi về chất lượng. Theo đó, căn cứ vào thế mạnh, đặc thù của địa phương, các xã, thị trấn đã chủ động, linh hoạt trong việc tham mưu lựa chọn nghề để đưa về địa phương. Các hình thức dạy nghề phong phú, đa dạng, phù hợp với từng đối tượng, tạo điều kiện thuận lợi cho lao động nông thôn tham gia học nghề.
Tính riêng 6 tháng đầu năm 2019, toàn tỉnh đã tổ chức tuyển sinh, đào tạo nghề dưới 3 tháng cho 6.598 lao động. Tỉ lệ lao động có việc làm mới hoặc vẫn làm công việc cũ nhưng có năng suất và mức thu nhập cao hơn đạt trên 80%; tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề đạt 49%.
Bên cạnh đó, người học nghề đã tiếp cận phổ cập được kiến thức mới về lĩnh vực mình được đào tạo và áp dụng kiến thức đó vào trong thực tiễn để giảm chi phí sản xuất, tăng năng suất lao động, có khả năng tự tạo việc làm tại chỗ hoặc được nhận vào làm việc tại các cơ sở sản xuất và các doanh nghiệp tại địa phương, qua đó nâng cao thu nhập cho bản thân và gia đình, góp phần ổn định cuộc sống.
Bài, ảnh: Đào Hẳng