Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác kiểm tra, xuất phát từ yêu cầu nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng, cách đây 68 năm, ngày 16-10-1948 tại chiến khu Việt Bắc, Ban Thường vụ Trung ương (khóa I) đã ra Quyết nghị số 29-QN/T.Ư thành lập Ban Kiểm tra Trung ương, cơ quan kiểm tra chuyên trách đầu tiên của Đảng ta. Sau đó, ban kiểm tra các cấp, nay là Ủy ban kiểm tra (UBKT) được thành lập từ Trung ương đến cơ sở; với đội ngũ cán bộ ngày càng đông về số lượng và chất lượng được nâng cao, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu lãnh đạo của Đảng và công tác xây dựng Đảng.
Cùng với sự trưởng thành và phát triển của ngành Kiểm tra Đảng nói chung, những năm qua công tác kiểm tra, giám sát của Đảng bộ tỉnh Ninh Bình đã được Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và cấp ủy đảng các cấp quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, từng bước kiện toàn đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra từ tỉnh đến cơ sở đủ về số lượng, đảm bảo chất lượng để tổ chức thực hiện toàn diện nhiệm vụ công tác kiểm tra, giám sát theo quy định của Điều lệ Đảng, nhiệm vụ cấp ủy giao và các yêu cầu nhiệm vụ chính trị của từng giai đoạn cách mạng. Kết quả hoạt động kiểm tra, giám sát đã góp phần vào cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, ổn định chính trị, tăng cường đoàn kết, thống nhất trong nội bộ, xây dựng các tổ chức đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh.
Năm 2016 là năm đầu thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXI và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp trong Đảng bộ tỉnh; năm tổ chức Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng; bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và bầu cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021. Vì vậy, cấp ủy, tổ chức đảng và UBKT các cấp đã chủ động xây dựng và triển khai thực hiện có chất lượng, hiệu quả các cuộc kiểm tra, giám sát theo chương trình đã đề ra. UBKT các cấp từ tỉnh đến cơ sở đã chủ động nắm chắc tình hình các tổ chức đảng trực thuộc, nhất là những nơi có biểu hiện nội bộ mất đoàn kết; có vấn đề khó khăn, phức tạp, bức xúc mà đảng viên và nhân dân quan tâm. Tập trung nắm chắc tình hình chất lượng đội ngũ cấp ủy viên, cán bộ thuộc diện cấp ủy cùng cấp quản lý, trước hết là cán bộ chủ chốt. Phối hợp với các cơ quan chức năng tiếp nhận, phân loại và xử lý kịp thời, đầy đủ các nguồn thông tin, phản ánh về những vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên để kịp thời xem xét, quyết định kiểm tra. Cấp ủy các cấp tập trung lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết kịp thời đơn thư, khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền, nhất là đơn thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến đại biểu dự Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng và ứng cử viên đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021.
Sau Đại hội đảng bộ các cấp và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, UBKT các cấp từ tỉnh đến cơ sở đã chủ động tham mưu giúp cấp ủy xây dựng và ban hành chương trình công tác kiểm tra, giám sát toàn khóa, chương trình công tác hàng năm; đồng thời xây dựng chương trình kiểm tra, giám sát của UBKT cấp mình sát với tình hình thực tiễn của địa phương, đơn vị. Trong chương trình kiểm tra, giám sát của cấp ủy và UBKT các cấp đã chú trọng kiểm tra, giám sát tổ chức đảng, đảng viên về chấp hành Cương lĩnh Chính trị, Điều lệ Đảng, các chỉ thị, nghị quyết của cấp trên; việc chấp hành nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng, chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của đảng viên và tổ chức đảng… Trong đó, tập trung kiểm tra các tổ chức đảng và đảng viên có dấu hiệu vi phạm, nhất là người đứng đầu tổ chức đảng và những lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tiêu cực, tham nhũng, lãng phí để có biện pháp đấu tranh, phòng ngừa, ngăn chặn sai phạm; sớm phát hiện, khắc phục kịp thời những khuyết điểm, sai lầm trong lãnh đạo, tổ chức thực hiện; xử lý nghiêm minh các tổ chức đảng và đảng viên có vi phạm, đưa ra khỏi Đảng những người không còn đủ tư cách, nhằm làm trong sạch tổ chức đảng.
Căn cứ Chương trình công tác toàn khóa và chương trình kiểm tra, giám sát hàng năm, trong nhiệm kỳ 2010 - 2015 và 9 tháng năm 2016, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp trong Đảng bộ tỉnh đã kiểm tra 1.711 tổ chức đảng và 1.194 đảng viên; giám sát chuyên đề đối với 1.561 tổ chức đảng và 1.352 đảng viên. UBKT các cấp từ tỉnh đến cơ sở đã kiểm tra dấu hiệu vi phạm đối với 1.928 tổ chức đảng và 3.102 đảng viên; giám sát chuyên đề đối với 1.836 tổ chức đảng và 1.711 đảng viên. Các tổ chức đảng có thẩm quyền đã thi hành kỷ luật đối với 809 đảng viên bằng các hình thức: Khiển trách 498, cảnh cáo 192, cách chức 17, khai trừ 102 và thi hành kỷ luật 17 tổ chức đảng bằng các hình thức kỷ luật: Khiển trách 14 tổ chức, cảnh cáo 3 tổ chức. Số tổ chức đảng và đảng viên còn lại có vi phạm nhưng chưa đến mức phải thi hành kỷ luật, đã yêu cầu kiểm điểm và rút kinh nghiệm sâu sắc trong tổ chức đảng.
Nhìn chung, các cuộc kiểm tra đã kết luận rõ ưu điểm, khuyết điểm, đúng nội dung, tính chất, mức độ, tác hại, nguyên nhân vi phạm, nhất là việc xử lý đều đảm bảo công minh, chính xác, kịp thời, được cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình, từng bước khắc phục tình trạng kiểm tra tràn lan, chạy theo số lượng, né tránh những vấn đề khó khăn, phức tạp… Sau các cuộc kiểm tra, giám sát, tình hình ở các cơ quan, đơn vị, địa phương được kiểm tra, giám sát đều có chuyển biến tích cực hơn, góp phần có hiệu quả vào công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được vẫn còn một số cấp ủy, lãnh đạo cơ quan, đơn vị chưa quan tâm đúng mức tới việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, nên việc chấp hành nguyên tắc và tổ chức sinh hoạt Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ chưa được nghiêm túc. Chất lượng, hiệu quả một số cuộc kiểm tra, giám sát còn hạn chế; việc xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm có vụ việc còn chậm. Công tác nắm tình hình địa bàn, lĩnh vực được phân công, phụ trách chưa sâu; việc kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm ở một số UBKT cấp huyện chưa tập trung nhiều vào những lĩnh vực dễ phát sinh vi phạm như: quản lý đất đai, tài chính ngân sách, xây dựng cơ bản, thực hiện chính sách xã hội; việc thực hiện kết luận sau các cuộc kiểm tra, giám sát còn hạn chế, hiệu quả chưa cao.
Để khắc phục những hạn chế, khuyết điểm thời gian qua; thời gian tới, công tác kiểm tra, giám sát của Đảng bộ tỉnh cần tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm sau:
Một là, cấp ủy, tổ chức đảng và UBKT các cấp phải triển khai, quán triệt kịp thời, nghiêm túc Quy định thi hành Chương VII và Chương VIII Điều lệ Đảng về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng đến tất cả các tổ chức đảng và đảng viên trong đảng bộ theo yêu cầu của Kế hoạch số 22-KH/TU ngày 29-8-2016 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Nhằm bảo đảm cho các quy định, hướng dẫn của Ban Chấp hành Trung ương được quán triệt thống nhất về nhận thức và được triển khai đồng bộ từ tỉnh đến cơ sở.
Hai là, cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp chủ động rà soát chương trình kiểm tra, giám sát năm 2016 để triển khai, thực hiện các nhiệm vụ đã đề ra và xây dựng phương hướng, nhiệm vụ công tác kiểm tra, giám sát năm 2017 theo đúng quy định, hướng dẫn của Trung ương và phù hợp với tình hình thực hiện nhiệm vụ chính trị của mỗi địa phương, đơn vị. Nội dung kiểm tra, giám sát cần tập trung vào việc chấp hành Cương lĩnh chính trị, Nghị quyết, chỉ thị của Đảng; việc chấp hành nguyên tắc tập trung, dân chủ, giữ gìn đoàn kết nội bộ; việc quản lý và giáo dục, nâng cao phẩm chất, đạo đức cách mạng của người đảng viên; việc thực hành tiết kiệm, phòng chống tham nhũng, lãng phí trong lĩnh vực quản lý đất đai, xây dựng cơ bản, tài chính, kinh tế; quản lý tài nguyên, khoáng sản; chính sách an sinh xã hội, dạy nghề, giải quyết việc làm..., đặc biệt chú trọng giám sát việc kê khai tài sản, thu nhập theo quy định. Định kỳ hàng năm, các cấp ủy phải đưa vào chương trình kiểm tra, giám sát việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo tinh thần Kế hoạch số 25-KH/TU ngày 20-9-2016 của Tỉnh ủy.
Ba là, triển khai thực hiện toàn diện các nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ Đảng và nhiệm vụ cấp ủy giao. Thực hiện đồng bộ giữa công tác kiểm tra và công tác giám sát. Với phương châm "giám sát phải mở rộng", "kiểm tra phải có trọng tâm, trọng điểm" để chủ động phòng ngừa vi phạm và phát hiện những nhân tố mới, những cán bộ tốt. Cùng với việc tăng cường số lượng các cuộc kiểm tra, giám sát phải nâng cao chất lượng, hiệu quả kiểm tra, giám sát. Trong quá trình kiểm tra, giám sát cần phải có sự phối hợp đồng bộ, thống nhất giữa UBKT với các cơ quan, tổ chức có liên quan vừa để nâng cao chất lượng, hiệu quả, vừa tránh trồng chéo hoặc bỏ sót lĩnh vực, địa bàn trong kiểm tra, giám sát.
Bốn là, UBKT Tỉnh ủy và UBKT các huyện, thành, đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy tiếp tục xây dựng kế hoạch tổ chức các lớp tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra, giám sát từ tỉnh đến cơ sở nhằm nắm vững hơn nữa về chuyên môn, nghiệp vụ cũng như những điểm mới trong Quy định số 30-QĐ/T.Ư, ngày 26-7-2016 của Ban Chấp hành Trung ương.
Năm là, cấp ủy, UBKT các cấp phải quan tâm thực hiện tốt việc rà soát, bổ sung quy hoạch cán bộ kiểm tra nhiệm kỳ 2015-2020 và xây dựng quy hoạch cán bộ nhiệm kỳ 2020-2025 nhằm kịp thời kiện toàn bộ máy, cán bộ kiểm tra các cấp đủ số lượng, nâng cao về chất lượng. Bảo đảm cho cơ quan kiểm tra và UBKT các cấp luôn là một tập thể đoàn kết, thống nhất, phát huy dân chủ nội bộ, nỗ lực phấn đấu vượt qua khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Đặc biệt là thường xuyên chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra có đạo đức, phẩm chất trong sáng; có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định; có trình độ, nghiệp vụ tinh thông; có văn hóa kiểm tra để ngày càng đáp ứng tốt hơn yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Phát huy truyền thống ngành Kiểm tra Đảng và kết quả, thành tích trong hoạt động kiểm tra, giám sát của Đảng bộ tỉnh, trong thời gian tới, đội ngũ cán bộ kiểm tra của Đảng bộ tỉnh Ninh Bình tiếp tục phấn đấu, tu dưỡng đạo đức cách mạng, đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả việc "Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh", nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, xứng đáng với niềm tin của Đảng và của nhân dân.
Tô Văn Từ
TVTU, Chủ nhiệm UBKT Tỉnh ủy