"Cánh đồng không vỏ thuốc bảo vệ thực vật"- Cách ứng xử mới của nông dân với môi trường

Yên Khánh là một trong những địa phương đầu tiên triển khai mô hình này và cho thấy hiệu quả thiết thực ở khắp các xã, thị trấn. Tại xã Khánh Cường, trước đây việc nông dân sau khi phun thuốc bảo vệ thực vật thường vứt vỏ bao bì, chai lọ ngay tại ruộng hoặc bỏ gần kênh mương tưới tiêu, dẫn đến ô nhiễm môi trường diễn ra khá phổ biến. Ông Phạm Văn Mùi, một nông dân địa phương lý giải: khi đó chúng tôi đều chưa ý thức được sự nguy hại của rác thải đồng ruộng gây ra đối với môi trường đất, môi trường nước, môi trường không khí và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người.

Tình trạng này đã thay đổi rất nhiều từ khi Hội Nông dân huyện tiến hành xây dựng mô hình điểm về cánh đồng không vỏ thuốc bảo vệ thực vật tại địa phương với sự vào cuộc tích cực của các chi hội, các hợp tác xã từ khâu tuyên truyền, vận động đến hướng dẫn người dân sử dụng, tiêu hủy thuốc bảo vệ thực vật đúng cách. Cùng với đó, đã có hàng loạt bể thu gom rác thải được đặt ở các cánh đồng để bà con vừa có thể bỏ vỏ chai, vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật sau khi sử dụng, vừa góp phần bảo vệ môi trường. Đáng chú ý là trước khi thực hiện, tổ chức Hội, chính quyền địa phương đều tổ chức họp dân để bàn bạc, xin ý kiến, lựa chọn vị trí đặt và thống nhất mức đóng góp xây dựng các bể thu gom rác, vì vậy đã nhận được sự đồng thuận cao.

Thành công từ mô hình này với những kinh nghiệm thực tiễn đã giúp tổ chức Hội nhanh chóng nhân rộng cách làm ra các địa phương khác. Từ nguồn vốn vận động, xã hội hóa và kinh phí hỗ trợ của Tỉnh hội, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Hội Nông dân huyện Yên Khánh đã xây dựng gần 500 thùng, bể đựng vỏ bao thuốc bảo vệ thực vật, được đặt ở tất cả 19 xã, thị trấn trên địa bàn huyện.

Còn trên địa bàn toàn tỉnh, sau hơn 3 năm triển khai đến nay đã có 8/8 Hội Nông dân huyện, thành phố tổ chức phát động triển khai mô hình này và chỉ đạo 100% Hội Nông dân cơ sở tuyên truyền, vận động hội viên chung tay xây dựng và đồng loạt ra quân hưởng ứng làm sạch đồng ruộng, kênh mương, đường làng, ngõ xóm. Đồng thời xây dựng được trên 2.000 bể, ống chứa, trong đó huyện Yên Khánh gần 500 bể, Yên Mô hơn 850 ống, còn lại là các huyện, thành phố khác. Các bể chứa này đều được đặt ở vị trí thuận tiện đường giao thông, xa nguồn nước, xa khu dân cư, phân bố hợp lý, thuận lợi cho người dân, không ảnh hưởng tới môi trường ở khu vực lân cận. Ước tính đã thu được hàng tấn vỏ thuốc bảo vệ thực vật gồm chai nhựa, thủy tinh, túi nilon... Sau khi thu gom, toàn bộ lượng bao bì, vỏ thuốc bảo vệ thực vật được đưa vào xử lý tại các khu xử lý rác thải của địa phương. Với những nỗ lực của các cấp Hội Nông dân, nhận thức của cán bộ, hội viên, nông dân trên địa bàn về môi trường được nâng lên rõ rệt, bà con dần thay đổi hành vi, sống thân thiện với môi trường hơn, trong đó tình trạng vỏ thuốc bảo vệ thực vật, túi ni-lon vứt không đúng chỗ đã giảm hẳn.

Để có được kết quả tích cực này, cùng với đẩy mạnh công tác tuyên truyền trong cộng đồng, các cấp Hội còn chủ động đứng ra kêu gọi các tổ chức, cá nhân, các "mạnh thường quân" và đặc biệt là vận động chính người dân địa phương cùng đóng góp để có thể xây dựng hệ thống bể chứa ở khắp các cánh đồng. Đồng chí Hoàng Ngọc Chinh, Phó Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh cho rằng: Từ thực tế triển khai mô hình "Cánh đồng không vỏ thuốc bảo vệ thực vật" cho thấy sự tham gia của cộng đồng trong công tác bảo vệ môi trường là rất quan trọng, đồng thời tạo nên cách ứng xử mới văn minh hơn, thân thiện hơn với môi trường. Và đây sẽ là cách làm mà Hội tiếp tục chú trọng trong thời gian tới.

Đào Duy