Vụ đông xuân 2012-2013: Giống lúa sản xuất trong nước chiếm ưu thế

Dạo một vòng qua các cửa hàng giống trên địa bàn huyện Yên Khánh, Yên Mô, thành phố Ninh Bình, chúng tôi nhận thấy các giống lúa được các đơn vị, doanh nghiệp bày bán phần lớn là các giống lúa thuần sản xuất trong nước như: RVT, Khang dân đột biến, VS1 của Công ty cổ phần Giống cây trồng Trung ương; TBR45, TBR36, BC15 của Tổng công ty Giống cây trồng Thái Bình; bên cạnh đó là các giống lúa quen thuộc như Khang dân 18, LT2, Bắc thơm số 7, hương thơm 1... Bà Nguyễn Thị Lan, chủ một cửa hàng giống trên Quốc lộ 10 xã Ninh Phúc cho biết: Bà con nông dân bây giờ quan tâm đến chất lượng gạo hơn là năng suất nên tỷ lệ lúa lai cửa hàng của gia đình tôi bán ra ít hơn mọi năm. Vụ này, tôi chỉ cung ứng 4 giống lúa lai chủ lực là VT404, Thục hưng 6, Nhị ưu 838, Đại dương 8, số lượng cũng hạn chế, chừng 3-4 tấn.

Tại huyện Nho Quan, do tập quán gieo cấy sớm nên hiện nay việc mua bán giống lúa đang rất sôi động. Chị Trịnh Thị Xanh, một khách hàng đang tìm chọn mua giống tại cửa hàng Thoát Khoa, thị trấn Nho Quan cho biết: Do lúa lai có khả năng thích ứng rộng, chịu rét tốt nên tôi vẫn ưu tiên chọn lúa lai cho sản xuất vụ đông xuân này, tuy nhiên gia đình tôi cũng dành ra 2 sào để cấy lúa thơm lấy gạo ăn.

Vụ đông xuân được coi là vụ sản xuất chính và có năng suất cao nhất trong năm. Theo kế hoạch, vụ này toàn tỉnh sẽ gieo cấy 41.000 ha lúa. Để tạo bước đột phá về năng suất, sản lượng cũng như giá trị hàng hóa, Sở Nông nghiệp & PTNT có chủ trương cơ cấu 18 nghìn ha lúa lai, 23 nghìn ha lúa thuần, trong đó chú trọng thâm canh từ 15 nghìn ha trở lên diện tích lúa chất lượng cao. Nắm bắt được nhu cầu, cơ cấu giống hiện nay nhiều doanh nghiệp, cá nhân trong và ngoài tỉnh đã kịp thời đưa về các bộ giống thích hợp kịp thời phục vụ bà con nông dân. Ngoài các đơn vị có chức năng kinh doanh giống trên địa bàn như: Công ty cổ phần Tổng công ty Giống cây trồng, con nuôi Ninh Bình, Công ty TNHH Vật tư nông nghiệp Hồng Quang, Công ty cổ phần Vật tư nông nghiệp Ninh Bình, còn có các đại lý do các doanh nghiệp kinh doanh giống ngoài tỉnh như: Công ty cổ phần Giống cây trồng Trung ương, Thái Bình, Bắc Ninh, Bắc Giang.... Các đơn vị đều tỏ ra rất nhạy bén, điều chỉnh về phương thức phục vụ, tập trung hướng vào chất lượng giống.

Ông Vũ Văn Nga, Tổng Giám đốc công ty cổ phần Tổng công ty Giống cây trồng, con nuôi Ninh Bình cho biết: Để đảm bảo nguồn giống lúa lai ngay từ đầu năm, Công ty đã xây dựng kế hoạch ký hợp đồng đặt hàng với Công ty cung ứng giống lúa của Trung Quốc, sau đó trực tiếp sang kiểm tra chất lượng rồi mới đưa giống về. Khi nhập về, Công ty đã đưa vào phòng thí nghiệm để kiểm tra tỷ lệ nảy mầm, đạt yêu cầu mới xuất kho. Do vậy, nhiều năm nay giống lúa lai do đơn vị cung ứng luôn có chất lượng tốt, được bà con tín nhiệm. Năm nay có thêm 2 giống lúa lai triển vọng mới là HK28 và HYT 106. Bên cạnh giống lúa lai, Công ty cũng sản xuất và cung ứng khá nhiều giống lúa thuần như LT2, Bắc thơm số 7, đặc biệt là giống Hoa ưu 109- là giống mới có năng suất cao, chất lượng gạo ngon, có khả năng chịu rét tốt, sức chống chịu sâu bệnh khá, ít nhiễm rầy nâu khô vằn. Hiện tại, Công ty đã nhập về khoảng 1.000 tấn lúa giống các loại và đang triển khai cung ứng cho các đại lý, HTX.

Về giá cả, nhìn chung giá lúa giống vụ này khá ổn định, bằng thậm chí giảm hơn so với vụ đông xuân 2011-2012. Giá giống lúa lai dao động từ 60-95 nghìn đồng/kg, lúa thuần từ 18-30 nghìn đồng/kg. Cụ thể: Giống VT404 là 86 nghìn đồng/kg, Thục hưng 6 là 95 nghìn đồng/kg, Nhị ưu 838 là 60 nghìn đồng/kg, Đại dương 8 là 95 nghìn đồng/kg, Khang dân 18 là 18 nghìn đồng/kg, ải 32 là 20 nghìn đồng/kg, Bắc thơm số 7 là 22 nghìn đồng/kg, hương thơm số 1 là 22 nghìn đồng/kg...

Theo ông Lã Quốc Tuấn, Phó phòng trồng trọt, Sở Nông nghiệp & PTNT, sau nhiều năm phụ thuộc vào các giống lúa lai nhập khẩu từ Trung Quốc với giá cao, hiện nay các Công ty Giống cây trồng trong nước đã nâng cao năng lực sản xuất, đưa ra thị trường nhiều giống lúa mới. Về lúa lai, có giống HYT 108 là giống lúa lai F1 hệ 2 dòng do Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển lúa lai (Viện Cây lương thực và cây thực phẩm) lai tạo đã được Hội đồng Khoa học Bộ Nông nghiệp & PTNT công nhận. Năng suất đạt 70-78 tạ/ha (vụ đông xuân) và 65-70 tạ/ha (vụ mùa). Giống TH7-2 cũng là giống lúa lai 2 dòng có thời gian sinh trưởng ngắn, cảm ôn, năng suất cao, chất lượng tốt, cơm thơm nhẹ, đáp ứng được mục tiêu chọn giống lúa lai chất lượng cao... Bên cạnh đó, các giống lúa thuần như BC15, Hoa ưu 109, TBR45... với năng suất khá cao mà giá chỉ bằng 1/4-1/5 so với giống lúa lai, chất lượng gạo lại ngon, dễ tiêu thụ. Tuy nhiên, để chọn được sản phẩm giống lúa tốt nhất đưa vào gieo cấy, các HTX, bà con nông dân cần lưu ý: Hiện nay, các giống lúa thuần phổ biến, quen thuộc lâu nay như LT2, Bắc Thơm số 7... có rất nhiều công ty sản xuất được.

Do vậy, bà con nông dân nên chọn giống của các công ty có uy tín. Một khía cạnh nữa là giống lúa siêu nguyên chủng không dễ nhân rộng và không có nhiều nên cần thận trọng khi lựa chọn và trong sản xuất lúa thương phẩm không cần thiết phải sử dụng giống siêu nguyên chủng. Đặc biệt, các xã, HTX khi đưa các giống lúa mới vào sản xuất thử nghiệm, cần gieo cấy tập trung ở một vùng để dễ theo dõi tình hình sinh trưởng, phát triển cũng như quản lý tốt về dịnh bệnh.

Hà Phương