Về vấn đề này, báo cáo của ngành chức năng gửi UBND tỉnh, cho thấy Công ty TNHH xi măng Duyên Hà đã lập báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án và đã được Sở Tài nguyên và Môi trường phê duyệt tại Quyết định số 40/QĐ-STNMT ngày 21/5/2008 và được Sở Tài nguyên và Môi trường xác nhận hoàn thành công trình, biện pháp bảo vệ môi trường phục vụ giai đoạn vận hành của Dự án tại giấy xác nhận số 12/GXN-STNMT ngày 12/5/2014. Công ty cũng đã lắp đặt hệ thống quan trắc khí thải tự động 24/24h và truyền dữ liệu về Sở Tài nguyên và Môi trường từ ngày 12/4/2014.
Kết quả quan trắc tự động tại các ống lò nung cho thấy các chỉ số đều đảm bảo theo quy định. Tuy nhiên, tại dây chuyền I thông số bụi vượt trung bình 1,3 lần (kết quả quan trắc tự động trong khoảng thời gian từ 7h30 đến 7h40 ngày 1/9/2019); thông số SO2 vượt trung bình 1,9 lần (kết quả quan trắc tự động trong khoảng thời gian từ 16h45 đến 16h50 ngày 2/5/2019); Thông số CO vượt trung bình 1,8 lần (kết quả quan trắc tự động trong khoảng thời gian từ 17h35 đến 17h45 ngày 2/5/2019); thông số NOx vượt trung bình 1,21 lần (kết quả quan trắc tự động trong khoảng thời gian từ 10h00 đến 10h10 ngày 25/3/2019).
Tại dây chuyền II thông số bụi vượt 1,33 lần (kết quả quan trắc tự động trong khoảng thời gian 10h05 đến 10h10 ngày 15/5/2019); thông số SO2 vượt trung bình 1,33 lần (kết quả quan trắc trong khoảng thời gian từ 8h40 đến 8h50 ngày 3/5/2019). Thông số CO vượt 2,5 lần (kết quả quan trắc tự động trong khoảng thời gian từ 23h20 đến 23h25 ngày 16/6/2019). Thông số NOx vượt 1,05 lần (kết quả quan trắc tự động trong khoảng thời gian từ 12h55 đến 13h ngày 2/5/2019).
Tại Công ty TNHH MTV xi măng VicemTam Điệp cũng đã lập báo cáo đánh giá tác động môi trường và được Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt tại quyết định số 24 ngày 1/1/2000 và được Bộ Tài nguyên và Môi trường xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường phục vụ giai đoạn vận hành của dự án, tại giấy xác nhận số 39/GXN-TCMT ngày 5/3/2018. Công ty cũng đã lắp đặt hệ thống quan trắc tự động, liên tục 24/24h và truyền dữ liệu về Sở Tài nguyên và Môi trường từ ngày 2/1/20119. Kết quả quan trắc tự động tại các ống khói lò nung cho thấy các chỉ số đều đảm bảo theo quy định. Tuy nhiên, có thời điểm có thông số bụi, khí thải vượt quy chuẩn kỹ thuật cho phép. Cụ thể thông số bụi vượt trung bình 1,5 lần (kết quả quan trắc tự động trong khoảng thời gian 8h20 đến 9h10 ngày 2/5/2019). Thông số SO2 vượt 2,4 lần (kết quả quan trắc tự động trong khoảng thời gian 14h10 đến 14h15 ngày 24/4/2019). Thông số CO vượt trung bình 1,78 lần (kết quả quan trắc tự động trong khoảng thời gian từ 17h 45 đến 18h00 ngày 6/4/2019).
Qua các số liệu trên có thể khẳng định ý kiến phản ánh của cử tri và nhân dân thành phố Tam Điệp về việc Nhà máy xi măng Duyên Hà, Nhà máy xi măng Tam Điệp có thời điểm xả khói bụi, khí thải làm ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân khu vực xung quanh là đúng. Tuy nhiên, việc này chỉ diễn ra ở một số thời điểm nhất định do hệ thống lọc bụi tĩnh điện gặp sự cố hoặc do điện áp không ổn định dẫn đến hệ thống lọc bụi hoạt động với hiệu suất thấp.
Trước thực trạng trên, để đảm bảo sớm khắc phục tình trạng xả khói bụi, khí thải của 2 nhà máy trên, UBND tỉnh đã chỉ đạo và giao Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp tục phối hợp với UBND thành phố Tam Điệp, UBND huyện Hoa Lư, UBND xã Quang Sơn, UBND xã Ninh Vân và các cơ quan có liên quan tăng cường kiểm tra, giám sát các công ty thực hiện nghiêm túc quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường. Yêu cầu Chi nhánh Công ty xi măng Duyên Hà và Công ty TNHH MTV xi măng Vicem Tam Điệp khắc phục ngay sự cố kỹ thuật; đảm bảo điện áp ổn định để hệ thống xử lý bụi, khí thải hoạt động hiệu quả. Trong quá trình sản xuất khi gặp sự cố kỹ thuật cần nhanh chóng khắc phục và thông báo cho các cấp chính quyền địa phương để biết, theo dõi, giám sát. Trong thời gian tới, nếu Công ty xi măng Duyên Hà và Công ty TNHH MTV xi măng Vicem Tam Điệp còn để xảy ra tình trạng xả bụi, khí thải vượt quy chuẩn cho phép (trừ trường hợp sự cố) thì Sở Tài nguyên và Môi trường xem xét xử lý vi phạm hành chính về hành vi xả thải bụi, khí thải vượt quy chuẩn môi trường, hoặc trình UBND tỉnh xử phạt vi phạm hành chính về môi trường theo Nghị định số 155/2016/NĐ-CP ngày 18/11/2016 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.
Trần Mạnh Dũng