Nâng cao chất lượng kiểm tra, đánh giá học sinh
Cùng với các yêu cầu đổi mới giáo dục, các trường phổ thông trên địa bàn tỉnh tập trung triển khai thực hiện tốt các mục tiêu về đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp dạy học, đặc biệt chú trọng nâng cao chất lượng kiểm tra, đánh giá học sinh theo hướng thực chất kết quả học tập, rèn luyện của học sinh.
Đối với cấp tiểu học, hằng năm, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã chỉ đạo các phòng GD&ĐT, các trường tiểu học thực hiện nghiêm túc việc ra đề kiểm tra, đánh giá học sinh lớp 4, 5 bảo đảm theo Thông tư số 22/2016/TT-BGDĐT; tổ chức kiểm tra, đánh giá định kỳ, xét hoàn thành chương trình lớp học, hoàn thành chương trình cấp tiểu học đúng kế hoạch theo khung thời gian năm học…
Trên cơ sở đánh giá thực chất, khách quan kết quả học tập của học sinh, giúp các nhà trường, cấp học chủ động xây dựng kế hoạch, giải pháp nâng cao chất lượng dạy học theo từng năm học. Theo quan điểm của lãnh đạo Phòng Giáo dục Mầm non và Giáo dục Tiểu học (Sở GD&ĐT), việc thực hiện đổi mới đánh giá học sinh theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực sẽ kịp thời giúp học sinh hoàn thành bài học theo yêu cầu cần đạt của chương trình môn học. Trong đó, việc ra đề kiểm tra định kỳ, bảo đảm mạch nội dung kiến thức theo mục tiêu yêu cầu cần đạt, các câu hỏi, bài tập bảo đảm 4 mức độ, hướng tới phát triển phẩm chất, năng lực học sinh, có sự phân hóa cao. Ở hầu hết các cơ sở giáo dục, giáo viên đã chủ động xây dựng và thực hiện đa dạng các hình thức kiểm tra đánh giá học sinh, như: đánh giá học sinh thông qua sản phẩm, hồ sơ học tập của học sinh, kết hợp giữa đánh giá thường xuyên kết quả và đánh giá quá trình rèn luyện, học tập của học sinh… Do đó, cơ bản không để xảy ra việc thắc mắc trong cha mẹ học sinh và dư luận xã hội về việc đánh giá kết quả học tập, khen thưởng học sinh.
Trên thực tế, quá trình thực hiện các phương pháp và hình thức đánh giá học sinh ở cấp tiểu học đã bám sát các yêu cầu, mục tiêu, có hiệu quả. Như trong năm học 2023 - 2024, học sinh lớp 5 tiếp tục được đánh giá theo quy định tại Thông tư số 30 và Thông tư số 22 của Bộ GD&ĐT; học sinh các lớp 1, 2, 3, 4 học theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 được đánh giá theo quy định tại Thông tư số 27 của Bộ GD&ĐT; riêng việc kiểm tra định kỳ môn Tiếng Anh được tổ chức theo đề kiểm tra của Sở GD&ĐT. Căn cứ kết quả khảo sát, các trường xây dựng kế hoạch, biện pháp, giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục, tăng cường khả năng tự học và nâng cao chất lượng dạy học của giáo viên, nhà trường trong năm học tiếp theo. Thực hiện nghiêm túc bàn giao kết quả giáo dục cuối năm học, phù hợp với từng nhóm đối tượng, kiên quyết không để học sinh “ngồi nhầm lớp”; thực hiện khen thưởng học sinh thực chất, đúng quy định, tránh khen tràn lan gây bức xúc cho cha mẹ học sinh và dư luận xã hội.
Ở cấp trung học, việc kiểm tra, đánh giá học sinh được các nhà trường thực hiện theo quy định của Thông tư số 58, Thông tư số 26 và Thông tư 22 của Bộ GD&ĐT. Cô giáo Nguyễn Thị Thanh Sơn, Hiệu trưởng Trường THCS An Đổ (Bình Lục) cho biết: Mục đích của việc kiểm tra, đánh giá học sinh nhằm đạt được sự chính xác, công bằng trong việc đánh giá quá trình thực hiện chương trình, tổ chức dạy học và năng lực học tập của học sinh. Những thông tin về kết quả kiểm tra là cơ sở để giáo viên, tổ chuyên môn và nhà trường tự đánh giá lại quá trình tổ chức dạy học, rút ra những kinh nghiệm trong công tác quản lý và chỉ đạo, thúc đẩy việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học và đổi mới kiểm tra đánh giá học sinh nhằm nâng cao chất lượng giáo dục. Các hình thức kiểm tra, đánh giá hướng tới phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh; coi trọng đánh giá để giúp đỡ học sinh về phương pháp học tập và động viên sự cố gắng, hứng thú học tập của học sinh.
Cũng như các cơ sở giáo dục trên địa bàn, công tác kiểm tra, đánh giá học sinh được Trường THCS An Đổ (Bình Lục) hướng tới sự hình thành và phát triển năng lực, phẩm chất của học sinh. Trong quá trình thực hiện các hoạt động dạy học, giáo dục, giáo viên nhà trường coi trọng việc quan sát, hướng dẫn học sinh tự quan sát các hoạt động học tập, rèn luyện của các em; nhận xét định tính và định lượng về kết quả hoạt động, qua đó đề xuất hoặc triển khai kịp thời các hướng dẫn, góp ý, điều chỉnh nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động học tập, rèn luyện của học sinh; hướng dẫn học sinh đánh giá lẫn nhau và biết tự đánh giá. Ngoài việc kiểm tra, đánh giá mức độ nhận biết, thông hiểu, vận dụng kiến thức đã học của học sinh, giáo viên chủ động nắm bắt những điểm yếu, hạn chế của từng học sinh để có giải pháp hỗ trợ các em kịp thời.
Thực hiện việc đánh giá học sinh phổ thông những năm học qua cũng được ngành giáo dục và các nhà trường trên địa bàn huyện Thanh Liêm quan tâm, chú trọng nâng cao chất lượng. Hằng năm, Phòng GD&ĐT huyện đã tăng cường chỉ đạo các nhà trường, tổ, nhóm chuyên môn xây dựng kế hoạch kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh phù hợp với kế hoạch giáo dục từng môn học, hoạt động giáo dục theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất của học sinh; không kiểm tra, đánh giá những nội dung, bài tập, câu hỏi vượt quá mức độ cần đạt về kiến thức, kỹ năng của chương trình giáo dục hiện hành. Đồng thời, thực hiện có hiệu quả các hình thức, phương pháp kiểm tra, đánh giá; khuyến khích các nhà trường xây dựng ngân hàng câu hỏi, ngân hàng đề kiểm tra. Đối với các môn học, hoạt động giáo dục đánh giá bằng nhận xét, khuyến khích thực hiện việc kiểm tra, đánh giá định kì thông qua bài thực hành, dự án học tập phù hợp với đặc thù môn học, hoạt động giáo dục. Việc đổi mới phương pháp, hình thức kiểm tra, đánh giá các môn học của các nhà trường trên địa bàn huyện đã bảo đảm yêu cầu về tính trung thực, khách quan, công bằng, chính xác kết quả học tập và rèn luyện của học sinh.
Theo kế hoạch giáo dục nhà trường, các đơn vị đã xây dựng sớm kế hoạch kiểm tra, đánh giá học sinh cụ thể theo từng năm học. Trong đó, quy định cụ thể về số bài kiểm tra đối với mỗi khối lớp; quy định về nội dung, hình thức ra đề kiểm tra, gồm: kiểm tra, đánh giá thường xuyên và kiểm tra, đánh giá định kỳ. Tuy mỗi hình thức kiểm tra, đánh giá có đặc điểm, cách thức thực hiện khác nhau, nhưng đều chung mục tiêu đánh giá đúng, thực chất quá trình học tập, rèn luyện, hoặc mức độ hoàn thành nhiệm vụ học tập của học sinh theo chương trình môn học, hoạt động giáo dục. Riêng các môn học Giáo dục thể chất, Nghệ thuật, do tính đặc thù của môn học, các nhà trường giao nhiệm vụ cho các tổ chuyên môn phân công giáo viên, nhóm giáo viên xây dựng ma trận, đặc tả đề kiểm tra, ra đề và tổ chức kiểm tra đánh giá, bảo đảm yêu cầu của môn học và phù hợp với thực tế của nhà trường. Việc cho điểm có thể kết hợp giữa đánh giá kết quả bài làm với theo dõi sự cố gắng, tiến bộ của học sinh. Sự đổi mới cần thiết của công tác kiểm tra, đánh giá học sinh không chỉ dừng lại ở việc kiểm tra, đánh giá mức độ tiếp thu, nhận thức của học sinh về một đơn vị kiến thức nhất định nào đó được phân bố trong chương trình học, mà còn phải kiểm tra cả năng lực, khả năng vận dụng các kiến thức được học vào giải quyết các vấn đề thực tế.
