Kim Sơn, khó khăn trong bố trí nguồn vốn đầu tư công

Theo kế hoạch đề ra, huyện Kim Sơn sẽ đạt chuẩn nông thôn mới vào năm 2023. Do đó, trong giai đoạn 2020-2023 huyện sẽ tập trung triển khai nhiều công trình xây dựng cơ sở hạ tầng. Hiện nay trên địa bàn huyện Kim Sơn đang triển khai 117 dự án. Trong đó có 13 dự án đang triển khai thực hiện sử dụng nguồn vốn của tỉnh và huyện; 104 dự án sử dụng nguồn vốn ngân sách của huyện. 

Lãnh đạo UBND huyện Kim Sơn cho biết: tổng mức đầu tư các dự án đang triển khai trên địa bàn huyện là 1.823.922 triệu đồng. Trong đó, ngân sách tỉnh cấp là 380.944 triệu đồng; ngân sách xã là 33.989 triệu đồng; ngân sách huyện 1.404.989 triệu đồng. Đến hết năm 2020, số vốn đã bố trí giải ngân cho các dự án là 609.389 triệu đồng. Theo kế hoạch năm 2021 số vốn ngân sách bố trí là 337.511 triệu đồng đến nay mới chỉ bố trí được 136.667 triệu đồng từ nguồn tăng thu đấu giá đất năm 2020. 

Nguyên nhân nguồn vốn đầu tư năm 2021 chưa được bố trí đủ là vì nguồn vốn của huyện chủ yếu là từ nguồn thu được hưởng đấu giá đất ở các xã. Nhưng hiện tại nguồn thu này đang gặp khó khăn. Chính vì thế đến nay số vốn năm 2021 còn thiếu so với kế hoạch là 200.844 triệu đồng; số vốn còn thiếu so với quyết định đầu tư là 458.089 triệu đồng.

Để hoàn thành các dự án phục vụ công tác xây dựng nông thôn mới ở địa phương, huyện Kim Sơn đã dự kiến nguồn vốn dành cho đầu tư thuộc ngân sách huyện giai đoạn 2021-2025 là 575.306 triệu đồng. Trong đó chủ yếu vẫn là nguồn thu từ đấu giá quyền sử dụng đất và tài sản trên đất gắn liền với quyền sử dụng đất. 

Tuy nhiên hiện nay Kim Sơn đang gặp nhiều khó khăn trong công tác thu ngân sách cũng như việc đấu giá quyền sử dụng đất. Từ đầu năm đến nay nguồn thu ngân sách nhà nước từ thu tiền sử dựng đất mới đạt trên 31 tỷ đồng, đạt 21% dự toán HĐND tỉnh giao, đạt 6,7% dự toán HĐND huyện giao và bằng 4,9% so với cùng kỳ. Ngoài ra, các khoản thuế, phí và nguồn thu khác cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng do dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến phức tạp ở trong và ngoài nước.

Ông Phan Vinh Quang, Chi cục trưởng Chi cục thuế khu vực Kim Sơn, Yên Khánh chỉ rõ: Kim Sơn là huyện sản xuất nông nghiệp, thế mạnh là nuôi trồng thủy sản và sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp nhưng hầu như các doanh nghiệp có quy mô còn nhỏ bé, manh mún. Trong đó, sản xuất tiêu thủ công mỹ nghệ, xuất khẩu là mặt hàng truyền thống của địa phương gặp nhiều khó khăn về thị trường tiêu thụ, nguồn vốn, nguồn nguyên liệu, doanh nghiệp tham gia ở lĩnh vực này là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ nên số thuế phát sinh thấp. 

Do tác động từ dịch bệnh COVID-19 nên hoạt động sản xuất, kinh doanh trên địa bàn huyện Kim Sơn vẫn trong tình trạng khó khăn, chưa có sự đột biến mang tính tích cực. Nhiều doanh nghiệp và cá nhân hoạt động kinh doanh cầm chừng và có xu hướng thu hẹp dẫn đến số thuế phát sinh phải nộp thấp, số nợ đọng tiền thuế kéo dài.

Từ những khó khăn trên của doanh nghiệp, Chính phủ cũng đã ban hành nhiều chính sách để hỗ trợ người dân và doanh nghiệp và kích thích sản xuất kinh doanh như miễn giảm 30% thuế thu nhập doanh nghiệp, tăng mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế thu nhập cá nhân và các đối tượng phụ thuộc. Do đó Chi cục thuế khu vực Kim Sơn- Yên Khánh xác định trong giai đoạn 2021-2023 cơ cấu thu của huyện Kim Sơn gần như không có sự thay đổi, nguồn thu hạn hẹp, cơ bản không có sự tăng trưởng, gặp nhiều khó khăn.

Ngoài ra, đối với nguồn thu từ đấu giá quyền sử dụng đất cũng gặp khó khăn do có sự thay đổi về cơ chế chính sách. Theo dự kiến, nguồn vốn dành cho đầu tư thuộc ngân sách huyện giai đoạn 2021 - 2025 được thực hiện theo Nghị quyết số 34/2016/NQ-HĐND ngày 14/12/2016 của HĐND tỉnh Ninh Bình ban hành quy định phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi và tỷ lệ (%) phân chia các khoản thu giữa ngân sách các cấp chính quyền địa phương tỉnh Ninh Bình, theo đó: trích 15% quỹ phát triển đất, số còn lại 85% được tính là 100% thực hiện phân chia theo tỷ lệ ngân sách cấp huyện, cấp xã. Nhưng hiện tại tỉnh Ninh Bình đang dự thảo Nghị quyết thay thế Nghị quyết số 34/2016/NQ-HĐND, đối với khoản thu từ tiền sử dụng đất: trích 10% quỹ phát triển đất, 20% ngân sách tỉnh còn lại 70% ngân sách huyện. 

Như vậy so sánh giữa Nghị quyết 34 và dự thảo lần 2, tỷ lệ ngân sách huyện bị giảm đi 15%, nguồn thu giảm rất lớn tương đương với trên 200 tỷ đồng. Điều này cũng đang là  khó khăn lớn cho việc bố trí vốn cho các dự án cấp huyện và cấp xã. 

Với những khó khăn trên, các dự án huyện Kim Sơn đang triển khai, thời gian thực hiện dự án chủ yếu tập trung từ năm 2021 đến năm 2022, nếu tiến độ đấu giá quyền sử dụng đất và tài sản trên đất không thực hiện được đảm bảo theo kế hoạch thì việc bố trí vốn theo tiến độ dự án là rất khó thực hiện, dự án sẽ phải gia hạn kéo dài thời gian. 

Khắc phục những khó khăn, thời gian tới UBND huyện Kim Sơn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, các địa phương đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình, dự án trên địa bàn. Đồng thời có biện pháp xử lý đối với các công trình, dự án chậm tiến độ. Quản lý chặt chẽ đầu tư xây dựng cơ bản, nhất là nợ xây dựng cơ bản ở các xã, thị trấn không để phát sinh. 

Hoàn thiện hồ sơ để thực hiện các dự án đấu giá quyền sử dụng đất tại các xã Thượng Kiệm, Hồi Ninh, thị trấn Bình Minh, Kim Mỹ trình các cấp có thẩm quyền xem xét phê duyệt theo quy định; tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất 118 lô đất tại xã Kim Chính, Như Hòa. 

 Nguyễn Thơm