Hợp tác xã chủ động liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm

Hợp tác xã (HTX) chế biến nông sản Bốn Thuận, thôn Thị An, xã Hiển Khánh là một trong những điểm sáng trong liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản. Với mô hình HTX kiểu mới, Bốn Thuận không chỉ tổ chức sản xuất lúa gạo an toàn theo chuỗi giá trị mà còn đầu tư mạnh vào công nghệ chế biến, xây dựng thương hiệu sản phẩm OCOP, góp phần nâng cao thu nhập cho thành viên và khẳng định vị thế nông sản địa phương.

Được thành lập năm 2018 với gần 80 thành viên, HTX đã lựa chọn hướng đi là tập trung liên kết sản xuất lúa gạo chất lượng cao. Ông Hoàng Văn Bốn, Chủ tịch HĐQT HTX cho biết: “Trước đây, bà con trong xã chủ yếu sản xuất nhỏ lẻ, mạnh ai nấy làm, hiệu quả không cao. Sau khi thành lập HTX, chúng tôi quy hoạch vùng sản xuất tập trung khoảng 80 ha, áp dụng đồng bộ quy trình gieo trồng, giống lúa chất lượng cao và liên kết tiêu thụ với doanh nghiệp. Đây là bước ngoặt quan trọng, tạo đầu ra ổn định và nâng cao giá trị sản phẩm”.

Điểm khác biệt của HTX chế biến nông sản Bốn Thuận chính là sự mạnh dạn đầu tư dây chuyền chế biến hiện đại với nhiều loại máy móc như hệ thống sấy lúa, tách màu, đánh bóng, chà trắng, đóng gói khép kín ước tính chi phí lên tới hàng chục tỉ đồng.

“Đầu tư công nghệ giúp HTX chủ động bảo quản, chế biến sản phẩm, giảm hao hụt sau thu hoạch và đáp ứng yêu cầu khắt khe của các đối tác. Với công suất đạt 6 tấn/giờ, trung bình mỗi tháng, HTX đưa ra thị trường từ 400-500 tấn gạo thành phẩm. Chúng tôi có thể chế biến gạo ngay sau thu hoạch, giữ trọn hương vị và chất lượng. Đây là lợi thế để xây dựng thương hiệu và cạnh tranh trên thị trường”, ông Bốn chia sẻ.

Không chỉ liên kết trong sản xuất, HTX này còn đẩy mạnh xây dựng thương hiệu, đưa gạo chất lượng cao đến các siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch và thị trường ngoài tỉnh giúp nâng cao vị thế nông sản địa phương trên thị trường. HTX hiện có hai sản phẩm gạo đã đạt chuẩn OCOP 3 sao là Dự hương và Đài thơm. Sản phẩm được đánh giá cao nhờ hạt trắng trong, thơm dẻo tự nhiên, đáp ứng tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm. Mỗi tháng xuất bán ra thị trường khoảng 30 tấn.

Nhờ liên kết chặt chẽ từ khâu sản xuất đến tiêu thụ, bà con xã viên không còn lo cảnh “được mùa mất giá” như trước. Doanh thu năm 2024 của HTX đạt khoảng 25 tỷ đồng - con số ấn tượng với một hợp tác xã nông nghiệp địa phương. Ông Hoàng Văn Bốn chia sẻ thêm: “Chúng tôi đặt mục tiêu đưa sản phẩm gạo Bốn Thuận trở thành thương hiệu uy tín không chỉ ở Ninh Bình mà còn vươn xa hơn. Sự liên kết chặt chẽ giữa HTX, người dân và doanh nghiệp chính là chìa khóa để đạt mục tiêu đó”.

Tương tự, tại HTX sản xuất và kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Yên Đồng, bằng cách tổ chức sản xuất theo hướng hàng hóa tập trung, liên kết chặt chẽ giữa HTX, nông dân và thị trường, HTX đã biến những thửa ruộng truyền thống thành vùng sản xuất giá trị cao, đặc biệt với cây khoai tây, sản phẩm chủ lực mang thương hiệu của xã.

Ông Đỗ Huy Trạm, Phó Chủ tịch HĐQT HTX sản xuất và kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Yên Đồng cho biết, ngoài 2 vụ cấy lúa, xã còn đẩy mạnh sản xuất vụ đông với diện tích hàng năm đạt khoảng 200 ha, chủ yếu trồng khoai tây. Tuy nhiên, trước đây việc bảo quản sản phẩm khoai tây gặp nhiều khó khăn khiến người dân phải bán ngay tại ruộng, dẫn đến tình trạng bị thương lái “ép giá”.

Nhận thấy tầm quan trọng của khâu bảo quản sau thu hoạch, các thành viên trong HTX đã liên kết, đầu tư 4 kho lạnh với tổng sức chứa 150 tấn, mỗi kho đạt trữ lượng 40 tấn, tổng vốn đầu tư trên 1 tỷ đồng. Hệ thống kho lạnh đã giúp người dân bảo quản khoai tây thương phẩm đồng thời chủ động được nguồn khoai giống đạt chuẩn.

Ông Đỗ Huy Trạm cho biết thêm, nhờ có hạ tầng bảo quản hiện đại, người dân không còn phụ thuộc hoàn toàn vào thời điểm thu hoạch mà có thể chủ động điều tiết lượng hàng xuất bán, nâng cao giá trị nông sản, giảm áp lực tiêu thụ ngay lập tức. Trung bình mỗi sào khoai cho thu hoạch khoảng 8 tạ củ, sau khi trừ chi phí sản xuất, người trồng thu lãi trên 3 triệu đồng/sào, cao gấp nhiều lần so với cây trồng khác.

Đồng chí Vũ Đình Được, Phó Chủ tịch UBND xã Yên Đồng cho biết, thời gian qua, địa phương đã đẩy mạnh mô hình liên kết “4 nhà”: Nhà nước - nhà khoa học - doanh nghiệp - nông dân. Trong đó, các HTX đã phát huy tốt vai trò trung gian kết nối, tổ chức dịch vụ sản xuất đồng bộ từ khâu làm đất, thủy lợi, cung ứng giống, vật tư đến tiêu thụ sản phẩm. Các doanh nghiệp và thương lái được tiếp cận vùng nguyên liệu lớn, ổn định, còn nông dân yên tâm sản xuất khi có đầu ra rõ ràng.

Cùng sự chủ động của chính các HTX, thời gian qua Liên minh HTX tỉnh đã tích cực hỗ trợ xây dựng mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị; tư vấn xây dựng hồ sơ OCOP; đẩy mạnh quảng bá sản phẩm tại các triển lãm, hội trợ, hội nghị trong và ngoài tỉnh; phối hợp hỗ trợ máy móc và kỹ thuật...

Những hoạt động thiết thực trên đã góp phần củng cố và tạo chuyển biến tích cực cho các HTX trong tỉnh mở rộng quy mô, phát triển sản xuất, tạo thêm việc làm, thu nhập ổn định cho người lao động, từ đó tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng của kinh tế tập thể trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.