
PV: Xin đồng chí cho biết những kết quả về hoạt động của các HTX, tổ hợp tác (THT), Liên hiệp HTX và tình hình phát triển KTTT trên địa bàn tỉnh thời gian qua?
Đồng chí Đỗ Xuân Trường, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh: Sau hợp nhất, toàn tỉnh có 1.455 HTX và Quỹ tín dụng nhân dân (QTDND); trong đó 1.390 HTX, QTDND đang hoạt động với tổng số 828.864 thành viên. Trong nhiệm kỳ qua, toàn tỉnh thành lập mới được 392 HTX, tạo thêm việc làm cho hơn 2.744 thành viên với số vốn góp hơn 400 tỷ đồng. Cán bộ quản lý có trình độ cao đẳng, đại học trở lên chiếm 22,73% (tăng 4,23% so với kế hoạch), trung cấp là 33,75%.
Qua đánh giá kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh, có 80% HTX nông nghiệp đạt loại khá trở lên; 20% đạt trung bình. Trong số này, có 1.077 HTX nông nghiệp hoạt động ở các lĩnh vực: trồng trọt, lâm nghiệp, dịch vụ tổng hợp; chăn nuôi, thủy sản, diêm nghiệp. Nét nổi bật của các HTX trên địa bàn thời gian qua là xây dựng nhiều mô hình liên kết chuỗi giá trị và bao tiêu sản phẩm cho thành viên. Mô hình HTX kiểu mới ít thành viên đang phát huy tiềm năng, thế mạnh của địa phương với những sản phẩm chủ lực có tính cạnh tranh cao. Các HTX nông nghiệp tích cực tham gia chuyển đổi số; có 106 HTX xây dựng 186 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên. Toàn tỉnh có 184 HTX ứng dụng công nghệ cao, chiếm 17,8% HTX nông nghiệp; 167 HTX hoạt động liên kết chuỗi giá trị và 18 HTX được cấp Giấy chứng nhận theo tiêu chuẩn VietGAP, tăng gấp 2 lần so với năm 2020.
Hiện, trên địa bàn tỉnh có 220 HTX phi nông nghiệp và các HTX tiểu thủ công nghiệp chuyên sản xuất thêu ren, đồ da, sản xuất mộc mỹ nghệ, đồ sừng, đồ gốm đã tạo ra những sản phẩm mũi nhọn đáp ứng nhu cầu, thị hiếu người tiêu dùng. Các HTX dịch vụ thương mại luôn cung cấp các sản phẩm phù hợp với thị trường, một số HTX đã đầu tư xây dựng trung tâm thương mại, tham gia quản lý chợ truyền thống. Đối với các HTX vận tải hoạt động chủ yếu là các dịch vụ hỗ trợ thành viên như: đăng ký lưu hành, bến bãi, luồng tuyến, giao dịch hợp đồng tín dụng, các nghĩa vụ về thuế, tư vấn, giới thiệu những văn bản quy định mới cho thành viên. Các HTX vệ sinh môi trường tăng cường tuyên truyền, vận động, thu gom rác thải sinh hoạt góp phần xử lý ô nhiễm môi trường ở nông thôn chuyển đến địa điểm tập kết để xử lý. Hệ thống QTDND có quy mô tổ chức, địa bàn, cách thức hoạt động gắn liền với người dân, giao dịch thuận tiện, thủ tục đơn giản, nhanh gọn, nhờ vậy hạn chế tình trạng cho vay nặng lãi, tín dụng đen ở nông thôn.
Đến nay, trên địa bàn tỉnh có 3.064 THT với khoảng 17.113 thành viên. Nhiệm kỳ qua đã thành lập mới được 105 THT, chuyển đổi 15 THT thành HTX. Các THT hoạt động ở các lĩnh vực: chăn nuôi, thủy sản, xây dựng, dịch vụ đã giúp đỡ nhau trong sản xuất, giống, vốn, kỹ thuật và tiêu thụ sản phẩm. Từ đó, góp phần tạo việc làm, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn, xóa đói giảm nghèo ở mỗi địa phương. Thu nhập bình quân của các THT đánh bắt thủy hải sản đạt từ 6-8 triệu đồng/người/tháng và ở lĩnh vực nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp đạt từ 3,5- 4,5 triệu đồng/người/tháng. Cùng với đó, toàn tỉnh hiện có 4 Liên hiệp HTX, trong đó từ năm 2020 đến nay thành lập mới 2 Liên hiệp HTX với tổng số 19 thành viên, mức thu nhập 5 triệu đồng/người/tháng.
Hoạt động của các HTX, THT, Liên hiệp HTX đã góp phần quan trọng thực hiện hiệu quả các Chương trình mục tiêu quốc gia và KTTT; đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội và chiếm từ 4,8%-5% GDP của toàn tỉnh. Điều quan trọng hơn, từ khu vực KTTT, HTX đã góp phần gián tiếp thông qua giá trị gia tăng của kinh tế hộ thành viên và chiếm trên 30% GDP của tỉnh. Nhờ đó, đảm bảo an sinh xã hội, tạo việc làm thường xuyên cho người lao động tại mỗi địa phương. Thông qua việc cung ứng dịch vụ đầu vào và tổ chức tiêu thụ sản phẩm, hoạt động của các HTX đã giúp thành viên giảm chi phí sản xuất từ 5%-10% và tăng giá bán từ 10%-15% so với sản xuất cá thể. Điều này, góp phần quan trọng tái cơ cấu nền kinh tế, bình ổn thị trường và đóng góp vào việc giảm nghèo bền vững, phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, bảo tồn văn hóa bản địa. Đây là yếu tố quan trọng củng cố hệ thống chính trị cơ sở, giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.
PV: Nhằm đẩy mạnh phát triển KTTT, Liên minh HTX tỉnh đã thực hiện các biện pháp hỗ trợ các HTX, THT, Liên hiệp HTX như thế nào, thưa đồng chí?
Đồng chí Đỗ Xuân Trường, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh: Nhiệm kỳ 2020-2025 dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của tỉnh, Liên minh HTX Việt Nam, Liên minh HTX tỉnh đã tích cực phối hợp với các sở, ban, ngành, đoàn thể, các xã, phường vận động các đơn vị thành viên, cán bộ viên chức, người lao động thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị đã đề ra. Từ đó, đạt được nhiều kết quả quan trọng góp phần thúc đẩy, củng cố và phát triển KTTT của địa phương.
Với chức năng đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các HTX, Liên minh HTX tỉnh đã cử cán bộ tham gia các khóa bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ do Liên minh HTX Việt Nam tổ chức. Đồng thời, tăng cường phối hợp với các cơ quan quản lý mở các lớp tập huấn, trao đổi kinh nghiệm nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, tạo điều kiện hỗ trợ, tư vấn cho các thành viên. Nhờ vậy, tạo niềm tin cho thành viên HTX yên tâm ổn định sản xuất, kinh doanh. Cùng với đó, Liên minh HTX tỉnh phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh giải ngân cho hơn 70 lượt dự án vay vốn với tổng số vốn trên 5 tỷ 852 triệu đồng. Tư vấn, thẩm định và giải ngân cho 151 lượt dự án vay vốn với số tiền trên 68,276 tỷ đồng từ quỹ hỗ trợ phát triển HTX.
Để giúp các thành viên HTX quảng bá sản phẩm chủ lực có thế mạnh và đặc trưng ở mỗi vùng, miền đưa ra thị trường trong nước và quốc tế, từ năm 2020 đến nay, Liên minh HTX tỉnh đã hỗ trợ cho 363 lượt HTX tham gia hội chợ, chợ phiên nông sản, tiểu thủ công nghiệp ở trong và ngoài tỉnh. Hằng năm, hỗ trợ các HTX tham gia Chương trình OCOP và chủ trì tổ chức “Hội nghị kết nối sản xuất, tiêu thụ các sản phẩm của HTX, doanh nghiệp gắn với chuỗi giá trị”. Giới thiệu các HTX đưa sản phẩm có chất lượng lên các sàn thương mại điện tử; xây dựng phát triển HTX kiểu mới gắn với chuỗi tạo ra những sản phẩm giá trị cao, có khả năng cạnh tranh trên thị trường, tạo được lòng tin của người tiêu dùng. Trong nhiệm kỳ qua, đã hỗ trợ xây dựng được 51 HTX hoạt động liên kết theo chuỗi giá trị sản phẩm và 49 HTX áp dụng khoa học công nghệ, kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất, kinh doanh. Phối hợp mở các lớp chuyển giao công nghệ xử lý chất thải trong sinh hoạt, chăn nuôi và giải pháp công nghệ xử lý chất thải hữu cơ; quy trình kỹ thuật ủ xử lý phân gia súc, gia cầm tại chuồng làm phân bón hữu cơ; xử lý mùi hôi cho chuồng trại chăn nuôi; mùi hôi rác sinh hoạt bằng chế phẩm sinh học.
Đẩy mạnh công tác phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương trong xây dựng nông thôn mới, rà soát, hỗ trợ các hình thức tổ chức sản xuất, xây dựng cơ sở hạ tầng và tìm giải pháp củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động của các HTX. Qua đó, Liên minh HTX tỉnh đóng góp tích cực vào việc phát triển KTTT, HTX gắn với tái cơ cấu nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững.
PV: Để nâng cao hiệu quả hoạt động của các HTX, THT, Liên hiệp HTX góp phần đẩy mạnh KTTT, theo đồng chí cần những biện pháp nào?
Đồng chí Đỗ Xuân Trường, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh: Trước hết, Liên minh HTX tỉnh bám sát vào các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội mà Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 và những mục tiêu, giải pháp do Đại hội Liên minh HTX tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 đã đề ra. Trong đó, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện hiệu quả các khâu đột phá về đổi mới phương thức hoạt động của Liên minh HTX tỉnh theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp, hiệu quả đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới. Nâng cao năng lực tham mưu triển khai cơ chế chính sách hỗ trợ, pháp luật, giám sát và phản biện xã hội. Thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo và chuyển đổi số toàn diện trong khu vực KTTT, HTX làm nền tảng để tạo ra các mô hình kinh doanh mới. Áp dụng "Bản đồ số HTX" nhằm minh bạch hóa cung, cầu, truy xuất nguồn gốc và kết nối chuỗi giá trị. Hỗ trợ HTX đưa sản phẩm và vận hành chuyên nghiệp trên các sàn thương mại điện tử lớn, ưu tiên nguồn vốn từ Quỹ hỗ trợ phát triển HTX cho các dự án chuyển đổi số, chuyển đổi xanh. Chủ động xúc tiến thương mại, xây dựng liên kết chuỗi giá trị, phát triển các mô hình, đổi mới phương thức sản xuất, khai thác tối đa tiềm năng, thế mạnh của địa phương. Phấn đấu hằng năm có từ 1-2 mô hình HTX nằm trong tốp các HTX mạnh của quốc gia; đến năm 2030 có từ 1-2 HTX nằm trong tốp HTX mạnh ở khu vực. Kết hợp hài hòa giữa phát triển kinh tế tư nhân và KTTT thực hiện theo hướng đẩy mạnh chuyển đổi số, kinh tế số, xã hội số và đô thị thông minh.
Tăng cường liên kết giữa các tổ chức KTTT và mở rộng hợp tác với các thành phần kinh tế khác nhằm nâng cao năng lực, chất lượng, hiệu quả với những hoạt động cụ thể như: tư vấn, hỗ trợ, cung ứng dịch vụ. Hỗ trợ ít nhất 100 HTX đưa các sản phẩm chủ lực đủ điều kiện an toàn lên sàn thương mại điện tử lớn. Tiếp tục xây dựng và nhân rộng mô hình HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị; lồng ghép các nguồn lực, nhất là nguồn vốn xây dựng nông thôn mới, Chương trình OCOP nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của các HTX, THT, Liên hiệp HTX góp phần đẩy mạnh KTTT của tỉnh.
PV: Nghị quyết Đại hội Liên minh HTX tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 đã đề ra phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp cụ thể như thế nào cho phát triển các HTX, THT, KTTT, thưa đồng chí?
Đồng chí Đỗ Xuân Trường, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh: Phát triển KTTT lấy HTX và thành viên làm trung tâm của mọi hoạt động, trong đó Liên minh HTX tỉnh làm cầu nối nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của thành viên. Trên tinh thần đó, Đại hội Liên minh HTX tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025- 2030 đã đề ra mục tiêu cụ thể đến năm 2030 toàn tỉnh sẽ thành lập mới từ 300-350 HTX, từ 2-3 Liên hiệp HTX và khoảng 300 THT. Giữ vững tỷ lệ HTX hoạt động hiệu quả từ 80% trở lên và trên 60% số HTX đạt khá, giỏi; 100% HTX tham gia chuyển đổi số. Thu hút trên 20% dân số tham gia thành viên HTX và 60% số cán bộ quản trị, điều hành của HTX được đào tạo, bồi dưỡng kiến thức quản trị, chuyên môn phù hợp.
Về đổi mới tổ chức, hoạt động và nâng cao năng lực của Liên minh HTX tỉnh: Với mục tiêu 100% thành viên HTX, Liên hiệp HTX, THT được phổ biến chủ trương, chính sách về KTTT, HTX. Hằng năm, xây dựng 30 mô hình HTX ứng dụng công nghệ cao, chuỗi liên kết giá trị bền vững. Kết nạp 95% tổng số HTX, Liên hiệp HTX và THT đang hoạt động là thành viên chính thức của Liên minh HTX tỉnh. 100% cán bộ lãnh đạo, quản lý và cán bộ chuyên môn của Liên minh HTX tỉnh được chuẩn hóa theo vị trí việc làm. Tối thiểu 50% các HTX, Liên hiệp HTX, THT đang hoạt động được tiếp cận ít nhất một chính sách hỗ trợ của Nhà nước thông qua Liên minh HTX tỉnh và tỷ lệ giải ngân từ Quỹ hỗ trợ phát triển HTX đạt từ 85% trở lên.
Để đạt được những kết quả toàn diện mà Nghị quyết Đại hội Liên minh HTX tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 đề ra, cần tiếp tục phát huy vai trò của các tổ chức thành viên, xây dựng Liên minh HTX tỉnh vững mạnh, làm nòng cốt thúc đẩy, tạo động lực cho KTTT, HTX, THT phát triển, góp phần xây dựng tỉnh Ninh Bình trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030.
PV: Trân trọng cảm ơn đồng chí!









