Nhiều khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện Thực hiện công tác DĐĐT, đến nay trên địa bàn tỉnh có 111/119 xã tham gia DĐĐT với tổng diện tích trên 36 nghìn ha. Trong đó, có 97 xã đã thực hiện xong công tác DĐĐT và tổ chức chỉnh trang đồng ruộng, 14 xã hiện đang thực hiện.
Công tác DĐĐT đã mang lại những hiệu quả tích cực đến phát triển nông nghiệp, nông thôn, khắc phục tình trạng manh mún ruộng đất, bước đầu tập trung tích tụ ruộng đất. Đây được xem là bước đột phá trong xây dựng nông thôn mới, tạo tiền đề cho nền nông nghiệp hàng hóa có giá trị, đáp ứng yêu cầu cơ giới hóa, ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến vào sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm nông nghiệp.
Tính đến hết năm 2017, tiến độ cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp ở hầu hết các huyện, thành phố được đánh giá là vẫn còn chậm, chưa thực hiện được. Nguyên nhân chủ yếu do sau dồn đổi ruộng đất, các vị trí thửa đất đã bị thay đổi, không còn phù hợp, thông tin ghi trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp không đúng với hồ sơ địa chính.
Mặt khác, trên địa bàn tỉnh trong những năm qua có nhiều biến động về đất đai (nhà nước thu hồi đất để phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội, an ninh-quốc phòng, các dự án chuyển mục đích sử dụng đất... ) nhưng trong thời gian dài các huyện, thành phố lại không thực hiện việc chỉnh lý biến động đất đai, chỉnh lý hồ sơ địa chính, cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Hiện Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp không còn phù hợp với hiện trạng sử dụng đất, hồ sơ địa chính, dẫn đến khó khăn cho công tác quản lý Nhà nước về đất đai, làm phát sinh tranh chấp, khiếu kiện cũng như việc thực hiện các quyền của người sử dụng đất. Việc bố trí kinh phí để thực hiện công tác đo đạc hồ sơ, hoàn thiện hồ sơ địa chính, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chưa được quan tâm đúng mức.
Bên cạnh đó, công tác quản lý Nhà nước về đất đai ở cấp xã có nơi còn lỏng lẻo, chưa sát sao, một số đơn vị cấp xã không nắm được cụ thể diện tích đất nông nghiệp sau DĐĐT; hầu hết các xã đều giao cho HTX và các thôn, xóm thực hiện việc DĐĐT và trong quá trình lập phương án DĐĐT đã không thể hiện được vị trí, diện tích, loại đất khi được Nhà nước giao, cấp Giấy chứng nhận trước đây. Trong khi phương án DĐĐT là căn cứ quan trọng để các cơ quan chức năng thực hiện cấp, đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp.
Đẩy nhanh tiến độ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
Theo lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nói chung là chứng thư pháp lý do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp để bảo hộ quyền và lợi ích hợp pháp của người có quyền sử dụng đất. Công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là một trong những hoạt động để Nhà nước thể hiện quyền sở hữu của mình đối với đất đai.
Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp sau DĐĐT là nhiệm vụ quan trọng trong quản lý đất đai, giúp người sử dụng yên tâm đầu tư, khai thác tốt tiềm năng đất đai trong phát triển nông nghiệp hàng hóa theo đúng định hướng của tỉnh. Để kịp thời tháo gỡ khó khăn, giải quyết vấn đề tồn đọng sau DĐĐT, ngày 10/1/2018, Ban cán sự Đảng UBND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 06/NQ-BCS về tăng cường công tác chuẩn hóa hồ sơ địa chính, xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp sau DĐĐT trên địa bàn tỉnh Ninh Bình.
UBND tỉnh đã tổ chức hội nghị bàn phương án giải quyết việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp sau DĐĐT, đồng thời chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường xây dựng kế hoạch, phối hợp với các huyện, thành phố cùng các cơ quan chuyên môn thực hiện đo đạc, chỉnh lý biến động đất đai, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp sau DĐĐT trên địa bàn tỉnh trong năm 2018. Trong đó trọng tâm là triển khai thí điểm tại xã Khánh Cường, xã Khánh An của huyện Yên Khánh để rút kinh nghiệm, nhân ra diện rộng.
Tỉnh đã giao Sở Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn các địa phương hoàn thiện phương án DĐĐT và hồ sơ thu hồi đất hiến tặng của các hộ gia đình, cá nhân để thực hiện các công trình cơ sở hạ tầng nông thôn theo đúng quy định để làm cơ sở cho việc đo đạc, chỉnh lý hệ thống hồ sơ địa chính, xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai và cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đến nay, trên địa bàn tỉnh có 90/145 xã, phường, thị trấn đã được đo đạc, lập bản đồ địa chính dạng số. Tỉnh đã thực hiện việc đo đạc và cơ bản hoàn thành cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp sau DĐĐT cho 2 xã Khánh Cường và Khánh An, huyện Yên Khánh.
Cụ thể tại xã Khánh Cường đã cấp 1.426 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tại xã Khánh An đã cấp gần 500 Giấy chứng nhận và đang hoàn thiện hồ sơ 500 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Hiện nay, tỉnh tiếp tục chỉ đạo các ngành, địa phương triển khai thực hiện nhiệm vụ đo đạc, đăng ký, kê khai để hoàn chỉnh hồ sơ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với 20 xã sau DĐĐT trong năm 2018.
Trong thời gian tới, để đẩy nhanh tiến độ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp sau DĐĐT, tỉnh chỉ đạo UBND cấp huyện tập trung hoàn thiện hồ sơ chi tiết, thẩm định và phê duyệt phương án DĐĐT làm căn cứ pháp lý để thực hiện.
Phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường tổ chức thực hiện công tác rà soát pháp lý thửa đất sau đo đạc, thành lập bản đồ địa chính, chỉnh lý bản đồ, cập nhật biến động đất đai và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đặc biệt là cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp sau DĐĐT theo đúng trình tự, thủ tục được quy định.
Đồng thời, tiến hành xây dựng dự toán năm 2019 cho công tác đo đạc, chỉnh lý hồ sơ địa chính, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp sau DĐĐT để kịp thời bổ sung, tránh trường hợp xây dựng kế hoạch thực hiện nhưng không bố trí kinh phí triển khai. Bên cạnh đó, các cấp, các ngành tăng cường phối hợp, đẩy mạnh tuyên truyền để mỗi người dân xác định rõ trách nhiệm, quyền lợi của mình khi cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp sau DĐĐT, tích cực phối hợp thực hiện các thủ tục liên quan.
Giáng Hương