Đẩy mạnh kinh tế tuần hoàn trong chăn nuôi

Tại các địa phương trong tỉnh, kinh tế tuần hoàn được áp dụng đa dạng các hình thức, tập trung thực hiện ở những trang trại, hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm quy mô lớn; không chỉ giúp giảm giá thành mà còn nâng cao hiệu quả sản xuất và bảo vệ môi trường.

Khu chăn nuôi tập trung của ông Nguyễn Văn Quýnh tại xã Bình Giang có diện tích 7,2ha với gần 100 con bò thịt và bò sinh sản. Bên cạnh 0,5ha dành cho chuồng trại và các công trình phụ trợ, diện tích còn lại được sử dụng để trồng ngô và cỏ chất lượng cao làm thức ăn xanh cho đàn bò. Toàn bộ lượng chất thải của đàn bò được thu gom, xử lý để bón cho ngô, cỏ và cây trồng khác trong trang trại. Chất thải từ bò sau khi xử lý, khi rải trên ruộng rất ít mùi và cây trồng hấp thụ nhanh. Lượng nước rửa chuồng bò được đưa qua hầm biogas xử lý, toàn bộ nguồn khí gas phục vụ chất đốt cho khu trại và sinh hoạt gia đình.

Chỉ tính riêng lượng chất thải của đàn bò được xử lý thành phân đã tiết kiệm được trên 70% chi phí phân bón cho diện tích trồng ngô, cỏ. Nhờ vậy, toàn bộ lượng thức ăn xanh cho đàn bò nuôi trong trang trại đều được cung cấp từ diện tích sản xuất tại chỗ không phải mua bên ngoài (kể cả trong mùa khô). Quan trọng hơn, hướng áp dụng kinh tế tuần hoàn này giúp ông Quýnh có thêm điều kiện đầu tư phát triển đàn bò. Hiện đàn bò thịt đều là giống 3B (BBB) cao sản, có trọng lượng, tỷ lệ thịt cao.

Ông Nguyễn Văn Quýnh chia sẻ: Áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn giúp tận dụng được toàn bộ phế phẩm của chăn nuôi, đem lại hiệu quả kinh tế, bảo vệ môi trường rõ rệt. Thu nhập bình quân từ mỗi con bò thịt đạt 1,2 triệu đồng/tháng, sau khi đã trừ mọi chi phí sản xuất. Nhờ hướng đi bền vững này, trang trại chăn nuôi bò sinh sản và bò thịt của gia đình không ngừng được mở rộng và phát triển.

Cũng như mô hình chăn nuôi bò thịt của ông Nguyễn Văn Quýnh, mô hình chăn nuôi lợn phát triển theo hướng kinh tế tuần hoàn bền vững của ông Nguyễn Văn Tiệp, xã Vạn Thắng đang phát huy tốt hiệu quả.

Ông Tiệp đầu tư xây dựng hơn 300m2 chuồng trại khép kín, áp dụng công nghệ hiện đại, đảm bảo mật độ chăn nuôi hợp lý (mỗi con lợn được 2m ). Nền chuồng được bố trí làm đệm lót sinh học dày 25cm với nguyên liệu chính là trấu rắc thêm chế phẩm MTBiomix và tiếp tục được bổ sung trong quá trình nuôi; trấu được xử lý trước bằng phương pháp khử trùng xông Focmol và thuốc KMnO4. Thức ăn cho lợn là sản phẩm của các doanh nghiệp có uy tín trên thị trường và được bảo quản trong kho chứa riêng, kê cao trên kệ và có biện pháp chống ẩm mốc, chống chuột, dán…

Nhờ có chuồng trại được đầu tư xây dựng bài bản, mỗi lứa nuôi 150 con lợn, trọng lượng lợn giống 10-12 kg/con; sau 115 ngày nuôi, trọng lượng bình quân mỗi con lợn đạt từ 95-100kg. Hiện, giá bán lợn hơi khoảng 54 nghìn đồng/kg, mỗi con lợn mang lại lợi nhuận từ 650-700 nghìn đồng. Không chỉ dừng lại ở hiệu quả kinh tế từ đàn lợn, ông Tiệp còn tận dụng triệt để chất thải chăn nuôi. Toàn bộ lượng phân, bã thải được xử lý bằng cách ủ hoai mục và trộn với phế phẩm nông nghiệp tạo thành phân hữu cơ chất lượng. Nguồn phân hữu cơ này được liên kết cung cấp cho bà con nông dân địa phương bón cho cây trồng, giúp cải tạo đất và tăng năng suất.

Ông Nguyễn Văn Tiệp chia sẻ: Việc áp dụng mô hình chăn nuôi tuần hoàn giúp trang trại luôn đảm bảo môi trường sạch, hầu như không có mùi hôi, dịch bệnh được kiểm soát tốt. Đặc biệt, nguồn thu bán phân hữu cơ từ chất thải của đàn lợn góp thêm vào chi phí chăn nuôi…

Từ các mô hình được áp dụng kinh tế tuần hoàn trong chăn nuôi đã cho thấy rõ hiệu quả vượt trội. Các mô hình này đã giúp thu gom triệt để lượng chất thải chăn nuôi, đạt từ 80 - 90%, biến thành phân bón hữu cơ có giá trị. Sản phẩm cây trồng được bón từ phân hữu cơ không chỉ nâng cao chất lượng, giá trị mà còn giúp cải tạo đồng ruộng, tăng độ tơi xốp của đất. Đặc biệt, việc chất thải chăn nuôi được xử lý và tái sử dụng triệt để đã hạn chế đáng kể tình trạng ô nhiễm môi trường.

Theo tính toán sơ bộ, hiệu quả kinh tế của mô hình chăn nuôi áp dụng kinh tế tuần hoàn tăng bình quân khoảng 5-10%. Cũng theo ông Nguyễn Văn Tiệp, chuồng trại chăn nuôi của gia đình nằm gần khu dân cư, nhưng do chất thải được xử lý bằng các chế phẩm sinh học và thu gom nên ngăn ngừa được dịch bệnh và bảo vệ môi trường xung quanh.

Tuy vậy, việc áp dụng kinh tế tuần hoàn trong lĩnh vực chăn nuôi của tỉnh còn khá nhiều hạn chế: Phần lớn nông dân thiếu nguồn vốn trong đầu tư xây dựng được hệ sinh thái kinh tế nông nghiệp tuần hoàn. Vẫn còn tình trạng chăn nuôi nhỏ lẻ, khó áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn. Việc ứng dụng khoa học kỹ thuật chưa nhiều, dẫn đến chưa nâng cao được giá trị gia tăng sản phẩm khi áp dụng kinh tế tuần hoàn vào sản xuất. Trình độ, nhận thức của một bộ phận người chăn nuôi còn hạn chế, ngại đầu tư…

Để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong chăn nuôi, cần tiếp tục nâng cao nhận thức của các doanh nghiệp và người nông dân về kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp, nhất là khi chăn nuôi có lượng phế phẩm lớn dễ gây ô nhiễm môi trường. Các cấp, ngành tạo điều kiện để người dân tiếp cận nhiều hơn các chương trình, nguồn vốn đầu tư áp dụng kinh tế tuần hoàn trong chăn nuôi…

Đồng chí Nguyễn Văn Thông, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông và Xúc tiến thương mại (Sở Nông nghiệp và Môi trường) cho biết: Kinh tế tuần hoàn mang lại nhiều lợi ích và là hướng đi tất yếu trong phát triển sản xuất nông nghiệp nói chung và chăn nuôi nói riêng. Việc nhiều trang trại chăn nuôi áp dụng kinh tế tuần hoàn thời gian qua là hạt nhân để nhân rộng. Đơn vị tiếp tục tuyên truyền, hướng dẫn, tập huấn để nâng cao nhận thức và kiến thức cho người dân, nhất là việc xử lý các loại phế phẩm chăn nuôi nông nghiệp thành phân bón…

Chăn nuôi của tỉnh đang được chuyển dần theo hướng trang trại, tập trung. Đẩy mạnh phát triển kinh tế tuần hoàn tại các địa phương sẽ góp phần phát huy hiệu quả sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân.