Theo lời chỉ dẫn của cán bộ xã, chúng tôi đến làng hoa phường Ninh Sơn. Người đầu tiên tiếp chúng tôi là anh Tạ Văn Chính, phố Nam Thịnh, phường Ninh Sơn, thành phố Ninh Bình. Anh Chính cho biết: Năm 2012, gia đình anh đã đầu tư trên 100 triệu đồng làm nhà lưới, lắp hệ thống điện chiếu sáng và áp dụng kỹ thuật trồng hoa ly trên diện tích 360 m2. Thời tiết thuận lợi, hoa ly trồng bằng giống Chilê chịu rét nên phát triển tốt, trừ chi phí gia đình anh thu lãi 120 triệu đồng.
Năm 2013, gia đình anh không trồng giống hoa ly cũ mà chuyển sang trồng giống hoa Ly Hà Lan mới. Được biết, giống hoa ly mới Hà Lan đầu tư giống cao hơn khoảng 60 triệu đồng/1 sào, kỹ thuật trồng khắt khe hơn, chịu rét kém hơn, nhưng nếu phát triển tốt, thời tiết thuận lợi sẽ cho hiệu quả hơn nhiều so với hoa ly Chilê.
Mặc dù trồng và chăm sóc đúng quy trình kỹ thuật nhưng do ảnh hưởng của thời tiết rét đậm, rét hại kéo dài và bị ảnh hưởng của sương muối nên hoa ly của gia đình anh hầu như bị đui ngọn, không phát triển, nên trong dịp tết không có hoa bán. Anh Chính buồn rầu: "Cả năm chỉ trông vào một vụ hoa tết thế nhưng giáp tết rồi hoa vẫn chưa nở. Nếu theo tình hình này chắc phải ra ngoài giêng mới có hoa ly bán".
Khác với gia đình anh Chính, gia đình bà Trần Thị Thuyên ở phường Ninh Sơn chỉ trồng 1 nửa diện tích bằng giống hoa ly cũ, còn 1 nửa diện tích trồng hoa ly giống mới Hà Lan nên mặc dù bị mất mùa hoa ly giống mới nhưng gia đình bà vẫn có hoa ly giống cũ bán trong dịp Tết nguyên đán Giáp Ngọ.
Bà Thuyên cho biết: Khi nghe nói về giống hoa ly mới bà con trồng hoa rất phấn khởi chuyển đổi với hy vọng năng suất tăng cao. Cả xã hầu như nhà nào trồng hoa cũng nhập giống hoa mới, nhà tôi cũng thử trồng 1/3 sào. Nhưng do rét đậm, cây không phát triển được nên đến thời điểm này mới cao được 50-60 cm và bắt đầu ra nụ. Số hoa này chắc chắn không thể nở vào dịp tết. Mặc dù không bị thiệt hại như các gia đình khác nhưng năm nay chúng tôi sẽ phải chịu lỗ hơn 40 triệu tiền giống và công chăm sóc hoa ly giống mới.
Không chỉ có những người trồng hoa ly theo dự án gặp phải sự cố mất mùa mà một số hộ trồng hoa ly ở Ninh Sơn cũng đang rơi vào tình cảnh mất mùa vì thời tiết rét đậm rét hại kéo dài, người trồng hoa ly gặp nhiều khó khăn do bao nhiêu vốn liếng tập trung đầu tư cho việc trồng hoa ly.
Quả thật, khi chúng tôi dạo một vòng qua các gia đình trồng hoa tại xã Ninh Sơn mới thấy các ruộng hoa ly vẫn đang "ngủ im lìm" trong các nhà lưới được che chắn kỹ lưỡng, chưa có dấu hiệu đón mùa xuân về.
Tại các chợ hoa số lượng hoa ly từ các làng hoa của thành phố Ninh Bình cũng đang rất khiêm tốn, chủ yếu là hoa ở Nam Định hoặc một số tỉnh khác nhập về.
Trước những khó khăn mất mùa của các hộ trồng hoa ly, xã Ninh Sơn đã có giải pháp hỗ trợ 10% giống/sào và tổ chức các lớp tập huấn chuyển giao KHKT để các hộ áp dụng trồng.
Ông Lê Văn Thiện, Phó chủ tịch UBND phường Ninh Sơn cho biết: Dù là hoa ly mang lại lợi nhuận lớn nhưng không phải hộ gia đình nào cũng dám làm.
Theo tìm hiểu, để đầu tư một sào hoa ly cần ít nhất 100 triệu đồng tiền giống, nhà lưới, chưa kể công chăm sóc, phân bón, thuốc trừ sâu… nên thiết nghĩ các hộ mạnh dạn đầu tư trồng hoa ly cần phải có vốn, học hỏi kinh nghiệm, áp dụng các kỹ thuật trồng, chăm sóc hoa một cách khoa học, hợp lý thì mới cho năng suất, hiệu quả như mong muốn.
Nguyễn Thơm