Yên Mô: Kết quả sau 5 năm xây dựng nông thôn mới

Sau 5 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, một trong những bài học được Yên Mô rút ra đó là huy động sức dân, tạo nguồn lực lớn cho xây dựng NTM. ở hầu hết các địa phương, nhất là những xã đã hoàn thành 19 tiêu chí và được công nhận là xã NTM như Yên Thắng, Yên Hòa, Yên Từ, Yên Thái thì các tiêu chí đường giao thông nông thôn, nhà ở, cơ sở vật chất văn hóa xã hội,…đều do người dân tự nguyện đóng góp tiền của, công sức cùng sự hỗ trợ của Nhà nước để hoàn thành.

Từ việc phát động phong trào chung sức xây dựng NTM, đã có nhiều tấm gương điển hình, gương mẫu trong hiến đất, góp công, góp của để xây dựng NTM. Tại hội nghị tổng kết 5 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM của Yên Mô, ông Đinh Khắc Sính (xóm 4, xã Mai Sơn), năm nay đã ngoài 70 tuổi, là một trong những tấm gương đã hiến hàng trăm m2 đất để làm đường giao thông nông thôn chia sẻ: Năm 2012 là năm đầu tiên xã Mai Sơn thực hiện xây dựng NTM với nhiều khó khăn, hệ thống đường giao thông nông thôn chưa đạt yêu cầu, mặt đường nhỏ, cốt đường thấp, không đảm bảo cho việc đi lại, lưu thông hàng hóa phục vụ sản xuất và dân sinh.

Được xã vận động, tuyên truyền, người dân chúng tôi đã hiểu tầm quan trọng, ý nghĩa của đường giao thông nông thôn và các công trình hạ tầng khác trong việc phát triển kinh tế-xã hội nên đông đảo nhân dân trên địa bàn xã đã đồng tình hưởng ứng, tham gia. Nhiều hộ đã hiến đất, phá dỡ công trình phụ đang sinh hoạt để mở rộng, nâng cấp đường giao thông nông thôn. Riêng gia đình tôi trong năm 2012 đã đóng góp gần 2 triệu đồng để xây dựng 300 m đường xóm. Đến năm 2013, gia đình tôi đăng ký tự nguyện hiến trên 83 m2 đất thổ cư để xây dựng tuyến đường trục xã và gần 120 m2 đất nông nghiệp để xây dựng tuyến đường liên xã. Đồng thời, gia đình tôi còn tự nguyện phá dỡ 50 m tường bao, 12m2 nhà cấp 4, chuồng trại chăn nuôi, hầm biogas tạo điều kiện cho đơn vị thi công và địa phương đẩy nhanh tiến độ xây dựng. Ngoài ra, gia đình còn cùng chính quyền địa phương tích cực vận động nhân dân trong xóm hiến đất, chung sức làm đường giao thông nông thôn. Kết quả có 39 hộ dân xóm 4 tham gia hiến gần 2.200 m2 đất, tự phá dỡ tường rào, các công trình phụ, cây ăn quả, hoa màu để làm đường giao thông theo đúng quy chuẩn.

Theo đại diện lãnh đạo UBND huyện Yên Mô, để có nguồn vốn xây dựng NTM, các địa phương đã huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc. Việc huy động các nguồn lực xây dựng NTM phải cân đối để vừa đảm bảo thực hiện được mục tiêu, vừa huy động được sức dân và nguồn lực khác của địa phương. Đồng thời đề cao trách nhiệm của người dân đối với cộng đồng, chủ động lồng ghép các chương trình, lựa chọn những dự án cần ưu tiên, phù hợp với điều kiện thực tế. Các địa phương xây dựng lại (hoặc bổ sung) các quy chế, hương ước phù hợp với tập quán từng vùng, làm căn cứ để nhân dân góp công, góp sức cùng xây dựng NTM. Từ đó nguồn kinh phí để thực hiện chương trình có tính thực tiễn và hiệu quả hơn, người dân thể hiện được vai trò làm chủ của mình trong xây dựng NTM. Cách làm này đã tạo được sự đồng thuận cao giữa chính quyền và người dân trong việc triển khai thực hiện các tiêu chí xây dựng NTM. Kết quả, 5 năm qua, toàn huyện đã huy động cho xây dựng NTM tổng số kinh phí trên 1.207,7 tỷ đồng, trong đó vốn huy động của nhân dân trên 565 tỷ đồng. Nhiều công trình như đường giao thông nông thôn, nhà văn hóa... có sự đóng góp của nhân dân đã hoàn thành và đưa vào sử dụng, đáp ứng được nhu cầu dân sinh và phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.

Những giải pháp cho thời gian tới

Sau 5 năm triển khai, Yên Mô có 4 xã đạt chuẩn NTM, số tiêu chí bình quân đạt 12 tiêu chí/xã (tăng 7 tiêu chí so với năm 2011). Tuy đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ nhưng vẫn chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế và chưa đồng đều giữa các xã của huyện. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, nhất là hệ thống giao thông, thủy lợi và cơ sở vật chất văn hóa chưa đồng bộ. Nông nghiệp, nông thôn có mặt còn thiếu quy hoạch; thực hiện mối liên kết "4 nhà" chưa được phát huy, các hình thức tổ chức sản xuất chậm đổi mới, phổ biến vẫn là sản xuất nhỏ phân tán, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh sản phẩm thấp, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển sản xuất hàng hóa.

Để đạt được mục tiêu từ năm 2016-2020, mỗi năm phấn đấu có thêm từ 1 xã đạt chuẩn NTM trở lên; đến cuối năm 2020, phấn đấu có từ 9 xã đạt tiêu chuẩn xã NTM và các xã còn lại đạt từ 15 tiêu chí trở lên, Yên Mô đã đề ra những nhiệm vụ và giải pháp cụ thể triển khai thực hiện, trong đó tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai quyết liệt các nhiệm vụ trọng tâm xây dựng NTM đến năm 2020 với sự tham gia của cả hệ thống chính trị từ cấp huyện đến cấp xã theo hướng dẫn của Trung ương, của tỉnh; tiếp tục củng cố, kiện toàn, hoàn thiện hệ thống chính trị theo định hướng xây dựng NTM.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, của tỉnh về xây dựng NTM, nhất là công khai các cơ chế, chính sách hỗ trợ của tỉnh, của huyện đến từng xã để cán bộ, đảng viên và nhân dân tự giác, tích cực tham gia, phát huy vai trò người dân là chủ thể trong xây dựng NTM. Tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" gắn với xây dựng NTM. Đẩy mạnh thực hiện phong trào thi đua "Cả nước chung sức xây dựng NTM" theo chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương trên địa bàn huyện.

Tranh thủ tối đa sự quan tâm, tạo điều kiện của Trung ương, đẩy mạnh thực hiện các cơ chế, chính sách của tỉnh theo Đề án xây dựng NTM tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2016-2020 và sự hỗ trợ của huyện; khuyến khích, huy động các doanh nghiệp, các nhà tài trợ, con em quê hương, huy động nội lực, vận động nhân dân cùng tham gia đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội theo phương châm "Nhà nước và nhân dân cùng làm".

Đẩy mạnh thực hiện chính sách hỗ trợ đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển sản xuất nông nghiệp, TTCN ở nông thôn. Chủ động triển khai thực hiện có hiệu quả chính sách hỗ trợ xây dựng, cải tạo nhà văn hóa thôn, xóm; từng bước xây dựng, triển khai thực hiện các chính sách hỗ trợ chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, trước mắt ưu tiên hỗ trợ chuyển đổi sản xuất theo mô hình lúa - cá tại xã Yên Đồng, Yên Thắng, Yên Thành, Yên Thái....

Hồng Giang