Trường Yên: Phát triển kinh tế - xã hội gắn với bảo vệ vùng lõi di sản Quần thể danh thắng Tràng An

Đây được xác định là điều kiện thuận lợi để Trường Yên đẩy mạnh phát triển du lịch và biến du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Với những lợi thế và lợi ích mà du lịch đã mang lại, cấp ủy, chính quyền và nhân dân xã Trường Yên đang tích cực triển khai các biện pháp bảo vệ cảnh quan, môi trường Di sản.

Những năm gần đây, nhất là từ năm 2014 khi Quần thể danh thắng Tràng An được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới - di sản hỗn hợp đầu tiên của Việt Nam và Đông Nam á, hoạt động du lịch của xã Trường Yên ngày càng phát triển. Trung bình hàng năm có trên một triệu lượt khách đến tham quan các điểm du lịch trên địa bàn. 

Theo thống kê của UBND xã Trường Yên, hiện có hơn 70% lao động trong độ tuổi (tương đương hơn 2.000 lao động) của xã làm các ngành nghề, dịch vụ liên quan đến du lịch. Xã có trên 90 nhà hàng, nhà nghỉ phục vụ khách du lịch; 256 hộ buôn bán kinh doanh liên quan đến du lịch; 10 hộ kinh doanh homestay. 

Đặc biệt có gần 1.000 lao động tham gia chèo đò, hướng dẫn khách du lịch tham quan các tour, tuyến của Tràng An. Giá trị từ hoạt động du lịch hiện chiếm 60% tổng giá trị sản xuất trên địa bàn xã. Nhờ phát triển du lịch, cơ cấu kinh tế của xã chuyển dịch theo hướng tích cực, tỷ trọng ngành CN-TTCN, dịch vụ du lịch và xây dựng chiếm hơn 86%, tỷ trọng lĩnh vực nông nghiệp chỉ còn 14%. 

Bộ mặt nông thôn Trường Yên đổi thay, cơ cấu lao động chuyển dịch sang làm dịch vụ thương mại tăng lên, đời sống vật chất, tinh thần của người dân ngày càng nâng cao. Thu nhập bình quân năm 2020 của xã ước đạt trên 50 triệu đồng/người.

Ông Hoàng Văn Hoan, Phó Chủ tịch UBND xã Trường Yên cho biết: Địa phương xác định muốn phát triển kinh tế bền vững phải làm tốt công tác bảo tồn, bảo vệ cảnh quan môi trường và khai thác có hiệu quả các giá trị của di tích lịch sử, văn hóa và cảnh quan vùng lõi Tràng An. 

Do vậy, thời gian qua, cấp ủy, chính quyền xã đã tích cực tuyên truyền cho nhân dân địa phương hiểu rõ về vai trò, giá trị trong việc bảo vệ, giữ gìn di sản và tầm quan trọng của du lịch trong sự phát triển kinh tế - xã hội. UBND xã đã phối hợp với các ngành chức năng, chỉ đạo các thôn, xóm, đoàn thể tham gia quản lý, bảo vệ, giữ gìn và phát huy giá trị của di sản, giữ gìn cảnh quan, môi trường, ngăn chặn, xử lý kịp thời hành vi xâm hại đến các di tích và cảnh quan, môi trường có liên quan. 

Tại Khu di tích lịch sử, văn hóa Cố đô Hoa Lư được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt và nằm trong vùng bảo vệ đặc biệt (vùng lõi) của Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới Quần thể danh thắng Tràng An, địa phương đã phối hợp với các cấp, các ngành di chuyển toàn bộ các hộ kinh doanh khu vực bên trong sân lễ hội sang khu bến xe để đảm bảo an ninh trật tự và tạo cảnh quan cho khu di tích. 

Cùng với đó, Trường Yên đã thành lập các tổ tự quản gồm tổ dịch vụ bán hàng, tổ dịch vụ xe ôm, tổ dịch vụ chụp ảnh. Các tổ hoạt động đi vào nền nếp, không còn tình trạng chèo kéo, tranh giành khách, gây mất mỹ quan. Đồng thời phát huy tốt các giá trị của di tích, tham gia phục vụ và tổ chức các lễ hội truyền thống, đảm bảo nếp sống văn hóa, văn minh trong hoạt động lễ hội, phát huy truyền thống văn hóa dân tộc. 

Công tác tuyên truyền và giáo dục ý thức cộng đồng cho nhân dân về văn hóa giao tiếp, thái độ, cách hành xử... nhằm tạo ấn tượng tốt đẹp với du khách được xã quan tâm triển khai thực hiện. 

Hằng năm, xã đều phối hợp với các cấp, các ngành mở từ 1-2 lớp trung cấp hoặc sơ cấp du lịch về các nội dung liên quan đến thực hiện nếp sống văn hóa, văn minh du lịch, bồi dưỡng nghiệp vụ hướng dẫn viên, kỹ năng  giao tiếp tiếng Anh, giao tiếp ứng xử... cho người dân làm du lịch. 

Qua đó, nhận thức của cộng đồng về du lịch được nâng lên, phong cách giao tiếp, ứng xử trong hoạt động kinh doanh du lịch có tiến bộ rõ nét, cách làm du lịch cũng chuyên nghiệp hơn, nguồn lực phục vụ du lịch dần được chuẩn hóa. 

Cảnh quan, môi trường di sản trên địa bàn xã được bảo vệ, không còn xảy ra tình trạng phá rừng, khai thác đá hoặc các hành vi xâm hại đến sự bảo tồn, phát triển của Di sản. Công tác thu gom rác thải được triển khai thực hiện hiệu quả, tại các điểm tham quan du lịch, tại mỗi hộ dân, cơ quan, đơn vị đều được trang bị thùng chứa rác chuyên dụng và được thu gom hàng ngày, không làm ảnh hưởng đến môi trường, cảnh quan du lịch.

Theo ông Hoàng Văn Hoan, Phó Chủ tịch UBND xã Trường Yên, trong thời gian tới để làm tốt hơn nữa công tác bảo vệ cảnh quan, môi trường và  phát huy giá trị di sản, bên cạnh việc nêu cao ý thức của cán bộ và nhân dân địa phương, xã sẽ tăng cường hơn nữa công tác quản lý Nhà nước về du lịch, kiểm tra, hướng dẫn các tổ chức, cá nhân kinh doanh du lịch thực hiện đúng các quy định của Nhà nước. 

Tập trung huy động, thu hút các nguồn vốn đầu tư vào xây dựng cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kinh doanh du lịch; tiếp tục khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia đầu tư kinh doanh du lịch, trong đó chú trọng phát triển các sản phẩm đặc trưng của địa phương. 

Đa dạng hóa các loại hình du lịch, khuyến khích các tổ chức, cá nhân đẩy mạnh sản xuất các hàng thủ công mỹ nghệ có chất lượng cao, mang đậm dấu ấn quê hương Ninh Bình để phục vụ khách và tạo việc làm, thu nhập ổn định cho nhân dân địa phương. 

Hồng Giang