Trong lần về thăm đó, Người đã nhắc nhở đồng bào "Kính chúa phải yêu nước. Nước không được độc lập thì tôn giáo không được tự do nên chúng ta phải làm cho nước độc lập đã". Lời dạy bảo của Hồ Chủ tịch có ý nghĩa rất to lớn, thiết thực đối với từng người, từng gia đình trong công cuộc bảo vệ và xây dựng nền độc lập của nước nhà. Ai cũng tâm niệm phải đoàn kết lương - giáo, đồng tâm hiệp lực chống thù trong giặc ngoài, thương yêu giúp đỡ lẫn nhau vượt qua đói kém, bệnh tật, dốt nát. Thời gian đã qua đi hơn nửa thế kỷ nhưng mỗi người dân nơi đây vẫn mãi khắc ghi lời dạy của Người. Những năm qua, đặc biệt là từ khi Đảng ta phát động cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh", Đảng bộ và nhân dân thị trấn Phát Diệm (Kim Sơn) đã không ngừng tăng cường mối đoàn kết lương - giáo, tạo thành sức mạnh đại đoàn kết, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu kinh tế - xã hội.
Với giọng nói trầm ấm, đầy truyền cảm, chánh xứ Phát Diệm Nguyễn Hồng Phúc say sưa kể về lịch sử của xứ, về ý nghĩa tên của xứ và những đổi thay trên mảnh đất. Xứ Phát Diệm có 11 giáo họ với trên 5.500 giáo dân, là một trong những xứ lớn của Kim Sơn nhưng những giáo dân nơi đây luôn đề cao tinh thần đoàn kết lương - giáo, giúp đỡ nhau phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo, làm giàu chính đáng, góp phần làm nên diện mạo ngày càng khang trang đẹp đẽ của thị trấn Phát Diệm. Đi trong tiếng chuông nhà thờ ngân nga, chúng tôi được cha Phúc giải thích để hiểu rõ thêm về ý nghĩa của chữ Phát Diệm, đọc đúng là Phát Diễm nghĩa là "tỏa ra vẻ đẹp". Thời gian qua, giáo dân ở đây đã nỗ lực để giáo xứ có thể tự hào với cái tên đầy hàm nghĩa đó.
Trong năm 2008, 2 chuyên đề của Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" mà Đảng ủy thị trấn tổ chức cho các chức sắc, chức việc học tập trong năm đã được đón nhận nồng nhiệt với tỷ lệ hơn 90% người tham gia. Những nội dung cơ bản của cuộc vận động là thực hiện theo tác phong sinh hoạt giản dị, lối sống cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư của Chủ tịch Hồ Chí Minh, từ đó xác định được hướng phấn đấu trong lao động sản xuất, có tinh thần vươn lên vượt khó trong mọi hoàn cảnh, góp phần phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương đã được các tín đồ tôn giáo thực hiện từ lâu, vì thế khi Cuộc vận động được triển khai rất phù hợp với những gì mà các giáo dân đang nỗ lực làm theo. Nhiều phong trào, nhiều cuộc vận động từ khi triển khai Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" đã được đẩy mạnh hơn như các phong trào thi đua xây dựng xứ họ đạo tiên tiến, xây dựng gia đình Công giáo tiêu biểu, phong trào "Người Công giáo thi đua kính Chúa yêu nước, sống tốt đời đẹp đạo".
Từ những phong trào này mà mối đoàn kết lương - giáo nơi đây đã được củng cố, tăng cường. Mỗi giáo dân đều nhận thức rõ trách nhiệm của mình trong việc chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, phấn đấu đạt danh hiệu gia đình văn hóa, gia đình Công giáo tiêu biểu, chấp hành tốt các nghĩa vụ đối với Nhà nước, tích cực đóng góp kinh phí, ngày công xây dựng các công trình công cộng... Từ việc đoàn kết lương - giáo được tăng cường, với phương châm "Nhà nước và nhân dân cùng làm", nơi đây nhiều công trình như: Đường giao thông, hệ thống kênh mương, trường học, nhà văn hóa... đang dần hoàn thiện, phục vụ đắc lực cho nhu cầu sinh hoạt và đi lại của người dân. 100% đường giao thông nông thôn trên địa bàn thị trấn đã được bê tông hóa, trường tiểu học, mầm non và THCS được đầu tư xây dựng đạt chuẩn quốc gia, trên 85% gia đình Công giáo đạt danh hiệu gia đình Công giáo tiêu biểu, nhiều hộ gia đình giáo dân trong giáo xứ đã vươn lên làm giàu, không còn hộ nghèo...
Đặc biệt, với tinh thần đoàn kết "lá lành đùm lá rách", những năm qua hoạt động giúp hộ nghèo, hộ gia đình chính sách xóa nhà tranh đã nhận được sự hưởng ứng của đông đảo bà con giáo dân. Bà con giáo dân nơi đây đã góp kinh phí, ngày công cùng cấp ủy, chính quyền các cấp xây dựng được nhiều ngôi nhà tình nghĩa và nhà đại đoàn kết với tổng kinh phí hơn 200 triệu đồng. Các họ đạo, Ban chấp hành giáo xứ cũng đã đóng góp nhiều tiền và huy động ngày công giúp đỡ xây dựng nhà mới cho hộ nghèo, hộ gia đình chính sách.
Cha xứ Phát Diệm cũng không đứng ngoài những hoạt động sôi nổi đó. Ông cũng có những việc làm thiết thực như xin 10 tấn sữa bột trị giá hơn 150 triệu đồng giúp đỡ các cụ già, những người đau yếu không phân biệt lương - giáo trên địa bàn huyện. Những hoạt động thắm tình thân ái, những nghĩa cử cao đẹp mà bà con giáo dân xứ Phát Diệm đang sôi nổi thực hiện đã minh chứng cho sức lan tỏa sâu rộng của Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" đối với đồng bào công giáo và các tổ chức tôn giáo.
Quỳnh Thu