Các mô hình đột phá và sáng kiến giá trị
Một trong những thách thức lớn đối với nông nghiệp hiện đại là tình trạng nông dân bỏ ruộng vì công việc nặng nhọc, lợi nhuận thấp. Để giải quyết vấn đề này, Trung tâm Khuyến nông và Xúc tiến thương mại tỉnh đã triển khai mô hình đột phá “Cánh đồng không dấu chân”.
Với quy mô 5 ha tại phường Yên Thắng, mô hình đã gom ruộng của 22 hộ dân thành một thửa lớn, sau đó ứng dụng cơ giới hóa đồng bộ từ khâu làm đất, san ruộng, gieo cấy, đến phun thuốc, thu hoạch... Nhờ đó lợi nhuận của mô hình đã cao hơn sản xuất đại trà khoảng 300 nghìn đồng/sào. Quan trọng hơn, người nông dân không còn phải vất vả ra đồng mà có thêm thời gian làm các nghề phụ, tăng thu nhập.
Kỹ sư Phạm Hồng Sơn, Trung tâm Khuyến nông và Xúc tiến thương mại tỉnh chia sẻ: Vai trò của chúng tôi không chỉ dừng lại ở việc chuyển giao kỹ thuật mà còn là thay đổi tư duy của người nông dân. Anh bộc bạch rằng, lòng yêu nước với anh không chỉ là những khẩu hiệu, mà là làm những việc cụ thể, thiết thực nhất cho bà con nông dân, giúp họ bớt vất vả, có thu nhập cao hơn.
Không chỉ có “cánh đồng không dấu chân”, Trung tâm Khuyến nông và Xúc tiến thương mại tỉnh còn nhân rộng nhiều mô hình hiệu quả khác như: Zebu hóa đàn bò, nâng cao chất lượng đàn dê, nạc hóa đàn lợn, trồng rau, hoa trong nhà màng, nhà lưới, hay chuyển đổi đất lúa kém hiệu quả sang mô hình trồng ổi, trồng chuối xen nuôi cá, trồng cỏ nuôi bò… Những mô hình này đều được đánh giá cao, giúp nâng cao thu nhập và trở thành sinh kế chính cho người dân.
Trong khi đó, phong trào “Lao động giỏi, lao động sáng tạo, tích cực nghiên cứu khoa học” tại Chi cục Thủy sản cũng được đẩy mạnh, mang lại nhiều sáng kiến giá trị. Tiêu biểu như các sáng kiến: “Nuôi ghép sò huyết trong ao nuôi tôm sú”, “Sử dụng phương pháp sốc lạnh kích thích sinh sản sò huyết”... Những sáng kiến này đã giúp cải thiện môi trường ao nuôi, tăng năng suất và hiệu quả kinh tế cho nhiều người nuôi trồng thủy sản vùng ven biển.
Anh Nguyễn Trung Tiến, Chi cục Thủy sản, một thành viên của nhóm sáng kiến, chia sẻ: “Với tôi yêu nước chính là làm việc hết mình để mang lại lợi ích cho cộng đồng, giúp người dân làm giàu trên chính mảnh đất quê hương”.
Nỗ lực của người nông dân-Chủ thể tạo nên sự thay đổi
Phong trào thi đua đã thổi bùng lên ngọn lửa nhiệt huyết, khơi dậy tinh thần dám nghĩ, dám làm của những người nông dân. Họ chính là chủ thể, là nguồn sức mạnh để xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế.
Tấm gương của anh Phạm Văn Hướng, nông dân đến từ phường Đông Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình, là minh chứng sống động. Thay vì bỏ ruộng như nhiều người khác, anh Hướng lại mạnh dạn thuê 160 ha đất bỏ hoang, đầu tư hơn 5,2 tỷ đồng vào máy móc, công nghệ hiện đại, bao gồm cả máy bay không người lái. Nhờ đó, anh đã biến những thửa ruộng hoang thành “cánh đồng trù phú” với doanh thu 12 tỷ đồng mỗi năm, tạo việc làm ổn định cho 30 lao động.
Khi được hỏi về bí quyết thành công, anh Hướng chia sẻ một cách mộc mạc: “Làm nông nghiệp hôm nay không chỉ là giá trị sản xuất, nó còn là cách tôi thể hiện lòng yêu nước của mình. Yêu nước là yêu từng mảnh đất, từng hạt lúa, là làm cho quê hương mình ngày càng giàu đẹp hơn”. Với những đóng góp tích cực này, anh Hướng đã được bình chọn là một trong 63 “Nông dân Việt Nam xuất sắc 2025”.
Tinh thần thi đua yêu nước không chỉ được thể hiện qua những mô hình kinh tế hiệu quả mà còn lan tỏa mạnh mẽ trong phong trào xây dựng nông thôn mới (NTM). Xã Giao Ninh là một điển hình cho sự đồng lòng của cả cộng đồng. Hơn 1.000 hộ dân đã tự nguyện hiến trên 53 nghìn m2 đất nông nghiệp và 10 nghìn m2 đất thổ cư để mở rộng, nâng cấp hệ thống giao thông và thủy lợi. Sự gương mẫu của đảng viên và cán bộ theo phương châm “đảng viên đi trước, làng nước theo sau” đã lan tỏa mạnh mẽ, giúp 100% đường nội đồng, đường liên xã, liên xóm ở đây được cứng hóa và đồng bộ.
Những năm qua, với tấm lòng yêu quê hương và tinh thần đoàn kết, người dân Ninh Bình đã đóng góp hàng nghìn ha đất và hàng chục nghìn tỷ đồng để kiến thiết các công trình giao thông, thủy lợi và phúc lợi xã hội. Những con đường rộng rãi, khang trang, được bê tông hóa và rải nhựa đã thay thế cho lối đi nhỏ hẹp, lầy lội, nối liền các làng, xã, tạo nên một diện mạo nông thôn mới đầy sức sống.
Điều đáng quý hơn cả, những đóng góp ấy xuất phát từ sự tự nguyện, không chút toan tính, dù nhiều gia đình còn gặp muôn vàn khó khăn, thiếu thốn. Họ đã sẵn lòng ủng hộ từng “tấc đất, tấc vàng”, thể hiện tinh thần hy sinh cao cả vì lợi ích chung, vì sự phát triển bền vững của quê hương.
Những trái ngọt từ phong trào thi đua
Trong giai đoạn 2020-2025, các phong trào thi đua trong ngành nông nghiệp đã được triển khai đồng bộ, hiệu quả. Nhờ những nỗ lực này, sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản phát triển ổn định và bền vững. Tỉnh đã hoàn thành và hoàn thành trước thời hạn các mục tiêu xây dựng huyện NTM, tỉnh NTM. Đến nay, Ninh Bình có gần 1 nghìn sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, trong đó 153 sản phẩm đạt 4 sao, 3 sản phẩm đạt 5 sao, góp phần nâng cao giá trị gia tăng cho nông sản địa phương.
Sản xuất trồng trọt liên tục được mùa, năng suất và chất lượng lúa tăng lên, với diện tích lúa đặc sản, lúa chất lượng cao tiếp tục được mở rộng. Đến năm 2024, toàn tỉnh có 25,9 ha được cấp chứng nhận hữu cơ, hơn 700 ha rau màu và gần 5.000 ha lúa sản xuất theo hướng hữu cơ. Đặc biệt, khoảng 6.000 ha lúa canh tác đã giảm phát thải khí nhà kính. Cơ giới hóa đồng bộ được đẩy mạnh, giúp giải quyết tình trạng thiếu lao động và làm tăng giá trị sản xuất.
Chăn nuôi tập trung phát triển theo hình thức gia trại, trang trại, đảm bảo an toàn dịch bệnh và an toàn thực phẩm. Thủy sản khẳng định là mũi nhọn của ngành nông nghiệp với sự tăng trưởng mạnh mẽ cả về diện tích và sản lượng. Công nghệ cao được ứng dụng để thâm canh, siêu thâm canh cả ở vùng nước ngọt và mặn lợ. Ninh Bình đã trở thành trung tâm sản xuất giống nhuyễn thể của cả nước.
Những thành quả này đã huy động hiệu quả các tiềm lực về vốn, lao động, đất đai, giúp hàng nghìn hộ nông dân vượt qua khó khăn, vươn lên làm giàu chính đáng, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Phong trào thi đua yêu nước đã vẽ nên một bức tranh về “tam nông” đầy sức sống tại Ninh Bình. Quan trọng hơn, nó đã khơi dậy lòng tự hào, tình yêu quê hương, đất nước trong mỗi người nông dân.
Lòng yêu nước không phải khi nào cũng bắt đầu từ những điều lớn lao, mà đôi khi khởi nguồn từ những hành động giản dị, thiết thực hàng ngày là yêu từng mảnh đất, từng hạt lúa, là làm cho quê hương ngày càng giàu đẹp hơn. Và chính những hành động đó sẽ tiếp tục là ngọn lửa thắp sáng con đường phát triển bền vững cho nông nghiệp Ninh Bình trong những năm tới.