Những năm trước đây, công tác xác định giá đất, tính thu tiền sử dụng đất; xác định đơn giá thuê đất các dự án mới phát sinh, điều chỉnh đơn giá thuê đất các dự án đã hết chu kỳ ổn định do ngành Tài chính thực hiện, nay đã được chuyển cho ngành Thuế đảm trách. Vì vậy, khối lượng công việc đối với đội ngũ cán bộ thuế tăng lên đáng kể. Tuy nhiên, với quyết tâm và nỗ lực tháo gỡ khó khăn, đội ngũ cán bộ, công chức thuế trực tiếp làm công tác quản lý thu từ lĩnh vực đất đai đã giải quyết kịp thời các vướng mắc phát sinh, đưa công tác quản lý thu ngân sách Nhà nước (NSNN) từ lĩnh vực đất đai đi vào nền nếp.
Cục Thuế tỉnh tăng cường chỉ đạo các Chi cục Thuế huyện, thành phố tổ chức triển khai, rà soát những trường hợp chưa có giá thuê đất để xác định đơn giá và ra thông báo thu tiền thuê đất cho các doanh nghiệp. Đã tham gia hội đồng thẩm định giá đất kịp thời để các huyện, thành phố triển khai đấu giá quyền sử dụng đất.
Thực hiện quản lý chặt chẽ các quyết định giao đất có thu tiền sử dụng đất; quyết định phê duyệt giá thu tiền sử dụng đất; thông báo đơn giá thu tiền thuê đất…; kịp thời ra thông báo nộp thuế, đôn đốc các đơn vị thu nộp tiền thuế vào NSNN.
Tiếp tục rà soát các dự án phải điều chỉnh lại đơn giá cho thuê đất để thực hiện điều chỉnh lại theo đúng quy định pháp luật. Tiếp tục giải quyết các hồ sơ miễn, giảm thuế nhằm thu hút đầu tư. Trong năm qua, đã thực hiện điều chỉnh đơn giá thuê đất của 188 dự án trên địa bàn tỉnh và miễn giảm cho 48 dự án...
Theo ông Nguyễn Thành Trung, Trưởng Phòng Quản lý các khoản thu từ đất, Cục Thuế tỉnh: Mặc dù công tác quản lý các khoản thu từ đất thời gian qua đã đạt được một số kết quả nhất định, nhưng trong quá trình triển khai vẫn còn một số khó khăn.
Trong đó, khó khăn, vướng mắc lớn nhất đó là việc xác định vị trí, địa điểm thửa đất để áp giá đất trong Bảng giá đất do UBND tỉnh quy định hàng năm, giá đất tính thuế..., nhất là đối với tổ chức kinh tế sử dụng đất từ thời kỳ bao cấp nhưng không có đầy đủ hồ sơ về đất đai của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp, những đơn vị trước đây do Sở Tài chính, Sở Tài nguyên và Môi trường xác định đơn giá nhưng không bàn giao hồ sơ theo dõi, gây khó khăn cho công tác xác định, điều chỉnh đơn giá thuê đất để quản lý thu tiền thuê đất; nhiều trường hợp cơ quan Thuế chưa quản lý, theo dõi, đôn đốc thu nộp được do chưa nhận được hồ sơ từ cơ quan quản lý chuyên ngành chuyển sang; có tình trạng sử dụng đất mà không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính với Nhà nước (do chưa hoàn thiện các hồ sơ pháp lý về đất đai; có trường hợp thủ tục đầy đủ nhưng nhiều năm vẫn chưa ký được hợp đồng thuê đất; hoặc cố tình không chấp hành).
Việc xác định nghĩa vụ tài chính, thông báo thu nộp còn chậm do khối lượng hồ sơ tồn đọng từ trước; công tác phối hợp, trao đổi thông tin giữa cơ quan Thuế - cơ quan Tài nguyên và Môi trường còn chưa được thông suốt, cho nên nợ đọng còn khá cao.
Bên cạnh đó, sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước, công tác hoàn chỉnh hồ sơ thuế đất của các dự án chưa hoàn thiện, việc phối hợp giải quyết vướng mắc của doanh nghiệp chưa kịp thời… dẫn đến khó khăn trong quản lý thu. Ngoài ra, các doanh nghiệp chưa nắm bắt kịp thời chính sách về thu thuế đối với sử dụng đất nên có những thắc mắc, khiếu nại...
Mặt khác, theo quy định mới, cơ quan thuế được tăng cường thêm chức năng xác định giá đất đối với những thửa đất có trị giá dưới 20 tỷ đồng, dẫn đến khối lượng công việc nhiều, trong khi nguồn nhân lực thiếu nên khó khăn cho công tác quản lý thu thuế. Việc xác định số lần thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản còn chưa hợp lý do giữa thời gian thuê đất, thời gian cấp quyền khai thác và trữ lượng mỏ chưa phù hợp…
Trước thực trạng đó, Cục Thuế tỉnh đã phối hợp với Sở Tài chính, Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát lại những đơn vị có sử dụng đất nhưng chưa thực hiện việc ký hợp đồng thuê đất để đôn đốc thực hiện. Báo cáo, trình UBND tỉnh việc xác định giá đất cụ thể đối với những dự án nộp tiền thuê đất 1 lần, những dự án có giá trị đất trên 20 tỷ đồng cho các tổ chức kinh tế, doanh nghiệp, cá nhân trên địa bàn tỉnh để kịp thời nộp vào NSNN. Phối hợp chặt chẽ, tập trung giải quyết kịp thời những vướng mắc của doanh nghiệp và người sử dụng đất.
Đối với các doanh nghiệp còn nợ tiền thuế đất: Phòng Quản lý các khoản thu từ đất đã phối hợp cùng với Phòng Quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế làm việc cụ thể với các Chi cục Thuế về nguyên nhân nợ đọng, ký cam kết lộ trình và thời hạn nộp.
Thực hiện các biện pháp quyết liệt đối với doanh nghiệp chây ỳ. Đối với các doanh nghiệp không có khả năng thu do nguyên nhân đã bỏ kinh doanh, doanh nghiệp ngừng hoạt động: thực hiện đầy đủ các biện pháp hành chính theo quy định của Luật Quản lý thuế để làm căn cứ cho Sở Tài nguyên và Môi trường khép kín hồ sơ, trình UBND tỉnh xem xét, quyết định thu hồi đất.
Đối với các khoản thu tiền thuê đất từ doanh nghiệp thuộc đối tượng được miễn giảm, tiền đền bù được trừ vào tiền thuê đất nhưng chưa làm thủ tục, Cục Thuế thông báo rõ thời hạn nộp hồ sơ thực hiện miễn giảm, nếu quá thời hạn doanh nghiệp không nộp hồ sơ, Cục Thuế tỉnh áp dụng biện pháp xử lý theo quy định.
Nhờ triển khai nghiêm túc các giải pháp nhằm tăng các nguồn thu từ đất nên năm 2016, tổng số thu tiền thuê đất đạt 96 tỷ đồng; thu tiền sử dụng đất đạt trên 1.400 tỷ đồng; thu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp đạt 12 tỷ đồng, góp phần hoàn thành vượt dự toán thu ngân sách năm 2016 HĐND tỉnh giao.
Tuy nhiên, để các năm tiếp theo công tác thu ngân sách, trong đó có các khoản thu từ đất đạt kết quả theo dự toán, UBND tỉnh cần ban hành kịp thời hệ số điều chỉnh giá đất tại từng địa bàn cụ thể để cơ quan thuế có cơ sở xác định tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và thông báo cho người sử dụng đất thực hiện kịp thời nghĩa vụ đối với NSNN. Bên cạnh đó, UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan chức năng cần khẩn trương ban hành
Quy chế phối hợp giữa các ngành (Tài nguyên- Môi trường, Tài chính, Thuế...) trong xác định nghĩa vụ tài chính về đất đai của người sử dụng đất; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian xác định giá đất cụ thể, luân chuyển hồ sơ và xác định nghĩa vụ tài chính về đất đai; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong trao đổi thông tin giữa các ngành và thực hiện xác định, quản lý, theo dõi, đôn đốc thu nộp các khoản tiền doanh nghiệp phải nộp về sử dụng đất đai.
Bảo Yến