Nâng cao ý thức văn minh trong du lịch, lễ hội

Và bao giờ cũng vậy, cùng với việc duy trì nét đẹp truyền thống thì vấn đề thực hiện văn minh trong lễ hội, các điểm du lịch cũng được nhiều người bàn đến, là mối quan tâm không của riêng ai.

Những năm gần đây, việc tổ chức các hoạt động văn hóa - thể thao, lễ hội và du lịch ở tỉnh ta có nhiều tiến bộ. Các lễ hội đã tổ chức tốt phần "lễ" đảm bảo trang trọng, kết hợp hài hòa các nghi lễ truyền thống với hiện đại. Ngoài nghi thức tế lễ, phần hội còn bảo lưu được những trò chơi dân gian truyền thống như: Cờ người, kéo co, chọi gà, thi bắn cung, bắn nỏ…

Bên cạnh đó, một số hoạt động thể dục thể thao như bóng chuyền, cầu lông cũng được chú trọng, thu hút đông đảo nhân dân và khách thập phương tham gia. Các di tích lịch sử đã được trùng tu, sửa chữa, các khu du lịch được quan tâm đầu tư xây dựng, tôn thêm vẻ đẹp của mảnh đất Ninh Bình sơn thủy hữu tình.

Mặc dù đã có được những tiến bộ trên nhưng hiện nay, tại một số lễ hội, điểm tham quan, du lịch trong tỉnh vẫn còn có những hạn chế. Theo ghi nhận của chúng tôi, điều mà nhiều người băn khoăn nhất là vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm. Một số điểm du lịch, lễ hội vẫn còn tình trạng hàng quán phục vụ ăn uống chưa đảm bảo vệ sinh, nước uống, hoa quả, bánh trái... được bày bán la liệt, không được che chắn ruồi muỗi, bụi bặm.

Hiện tượng chèo kéo, nài nỉ khách du lịch mua hàng ở Khu di tích Cố đô Hoa Lư vẫn còn xảy ra. Ảnh: Hoàng Tâm

Mặc dù đã có nhiều thùng rác công cộng được bố trí nhưng còn nhiều du khách, người bán hàng vẫn vứt rác bừa bãi, gây ô nhiễm môi trường và cảnh quan nơi trẩy hội, điểm du lịch. Chuyện thanh niên uống ruợu, nói năng thô tục, ẩu đả, vi phạm trật tự an toàn giao thông vẫn chưa được ngăn chặn triệt để...

Bên cạnh đó, ý thức phục vụ lễ hội, phong cách giao tiếp của một số người dân làm du lịch chưa cao. Mùng 5 Tết Kỷ Sửu, hòa cùng dòng người du xuân, chúng tôi về Khu di tích lịch sử Cố đô Hoa Lư. Điều làm nhiều du khách chưa hài lòng tại khu di tích này là có một số cụ già đeo bám, mời chào mua hương nhang.  Nếu du khách không mua, các cụ liền nài nỉ: Bà xin các cháu ra lộc cho bà; bà khổ lắm, xin các cháu mấy đồng mừng tuổi... Thấy vậy, nhiều du khách rút tiền ra cho và chúc cụ bách niên giai lão. Nhưng... mừng tuổi cho một cụ, thì ngay lập tức có nhiều người khác đến xòe tay xin tiền, ra điều tị nạnh. Cứ thế, khi nào khách cho tiền mới thôi.

Chị Hà Thị Thanh Mai (Nho Quan), một trong những người đến tham quan khu di tích lịch sử Cố đô Hoa Lư phàn nàn: "Thực ra, việc mừng tuổi cho các cụ cũng là điều nên làm và chẳng đáng là bao nhưng hành động đeo bám xin tiền thì thật là phiền lòng trong những ngày xuân". Điều đáng nói là khi chúng tôi tác nghiệp, ghi hình ảnh đeo bám xin tiền du khách thì có một số người dân địa phương sẵn sàng buông những lời nói thiếu văn hóa phản ứng.

Đem vấn đề trên trao đổi với ông Nguyễn Văn Sang, Phó Chủ tịch UBND xã Trường Yên thì chúng tôi nhận được lời giải thích: Hiện tượng này đã có nhiều năm nay, các cấp chính quyền địa phương đã tích cực tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức cho người dân, nhất là đối với các cụ già song vẫn chưa giải quyết triệt để được vì lực lượng bảo đảm an ninh trật tự còn quá mỏng (chỉ có 3 công an viên), nên khi vắng mặt người làm nhiệm vụ thì hành động xin tiền lại được tiếp diễn.

Du xuân, trẩy hội là một nét đẹp văn hóa, là một phong tục tốt đẹp của người Việt Nam. Tuy nhiên, để niềm vui thực sự trọn vẹn, các ngành, các cấp ở những nơi tổ chức lễ hội, điểm du lịch cần tăng cường tuyên truyền hơn nữa công tác vệ sinh an toàn thực phẩm, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội.  Nên chăng khi lựa chọn những người phục vụ lễ hội, du lịch, chính quyền cần quan tâm đến các tiêu chí về sức khỏe, sự văn minh trong giao tiếp cũng như sự hiểu biết nhất định về văn hóa, lịch sử để chính họ sẽ là những hướng dẫn viên du lịch thực sự.  Đối với du khách cũng cần nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh công cộng, chấp hành luật lệ an toàn giao thông... Mỗi nghĩa cử, mỗi hành vi có văn hóa sẽ là tấm gương để người khác noi theo và đóng góp tích cực vào việc xây dựng nếp sống văn minh trong du lịch, lễ hội trên địa bàn.

Đức Nghĩa