Nâng cao chất lượng thẩm định, xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật

Quy trình thẩm định VBQPPL có nhiều cải tiến so với trước đây, việc thảo luận tập thể gần như bắt buộc đối với các dự thảo VBQPPL có nội dung phức tạp liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực. Thông qua thẩm định đã phát hiện nhiều văn bản không đúng thẩm quyền, không phù hợp với quy định của cơ quan Nhà nước cấp trên, mâu thuẫn, chồng chéo với văn bản của chính mình. Các ý kiến thẩm định đã được cơ quan chủ trì soạn thảo văn bản nghiên cứu, tiếp thu, chỉnh lý. Công tác thẩm định các VBQPPL của Sở Tư pháp được HĐND, UBND tỉnh đánh giá cao và ngày càng khẳng định được vị trí, vai trò trong việc tham mưu giúp HĐND, UBND tỉnh xây dựng và ban hành VBQPPL.

Hiện nay, 100% các dự thảo VBQPPL đều được gửi Sở Tư pháp thẩm định. Những ý kiến trong báo cáo thẩm định luôn được cơ quan soạn thảo tiếp thu, kịp thời chỉnh sửa hoàn thiện hơn cả về kỹ năng lẫn trách nhiệm trong quá trình soạn thảo văn bản. Bên cạnh những kết quả đạt được, trong quá trình thẩm định VBQPPL cũng còn gặp một số khó khăn đó là: chưa có văn bản nào quy định cụ thể về phương pháp thẩm định, mà việc thẩm định VBQPPL có chất lượng hay không phụ thuộc nhiều vào kinh nghiệm, trình độ chuyên môn, năng lực của người thẩm định. áp lực và tiến độ đặt ra đối với cơ quan thẩm định là rất lớn bởi đến gần kỳ họp của HĐND tỉnh các cơ quan soạn thảo mới gửi hồ sơ đề nghị thẩm định, điều này ảnh hưởng đến chất lượng thẩm định. Khi tiến hành thẩm định các VBQPPL việc xác định sự cần thiết để ban hành văn bản cũng gặp không ít khó khăn. Trường hợp văn bản ban hành để quy định chi tiết các vấn đề được cấp trên giao thì việc thẩm định sự cần thiết rất dễ dàng, thuận lợi; tuy nhiên HĐND, UBND tỉnh còn ban hành các văn bản để thực hiện chức năng quản lý Nhà nước cũng như quyết định những chủ trương, biện pháp để phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đây là trường hợp khó thẩm định vì có vấn đề phát sinh ở địa phương cần giải quyết kịp thời nhưng văn bản cấp trên chưa quy định nên chưa có cơ sở vững chắc để ban hành văn bản.

Để khắc phục các khó khăn trong quá trình thẩm định VBQPPL, trong những năm qua Sở Tư pháp đã làm tốt việc lựa chọn, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, tinh thần trách nhiệm trong công việc cho đội ngũ làm công tác thẩm định VBQPPL; từ đó đưa ra những đánh giá cơ bản và trung thực nhất, giúp cơ quan soạn thảo biết được nội dung nào đúng, nội dung nào sai để kịp thời chỉnh sửa trước khi trình HĐND, UBND tỉnh ban hành. Có sự thẩm định kỹ nên các VBQPPL đã ban hành không bỏ lọt văn bản trái thẩm quyền, văn bản có nội dung trái pháp luật hoặc văn bản không đảm bảo tính khả thi, không phù hợp với thực tế, không đảm bảo về hình thức, để đưa ra hệ thống văn bản quy phạm pháp luật đồng bộ, hoàn thiện, hợp hiến, hợp pháp, bảo đảm tính thống nhất với hệ thống pháp luật; từ đó tạo niềm tin cho tổ chức và công dân đối với các VBQPPL đã ban hành.

Trần Dũng