Đã lâu, ghé qua thăm trang trại trồng nấm của bác Nguyễn Trọng Ngoan, phố Kim Đa, phường Ninh Khánh (thành phố Ninh Bình) với ý định tìm hiểu về tình hình sản xuất nấm của người đã từng có thâm niên trên 10 năm. Thấy chúng tôi bác Ngoan thông báo luôn: "Nấm đang bị bệnh lạ. Triệu chứng là sợi nấm lúc đầu phát triển rất tốt nhưng được 1 thời gian là teo lại rồi chết khô. Tôi không biết nguyên nhân vì sao". Được biết trước kia bác Ngoan có 1.000m2 đất trồng nấm, với nhiều loại nấm khác nhau: Linh chi, nấm rơm, nấm sò, mộc nhĩ, nấm mỡ. Mỗi năm có 2 vụ, mỗi vụ tiêu thụ được 6.000 bịch; mỗi ngày bán được 200-250kg, đem lại lợi nhuận cao...
Đến Trung tâm sản xuất giống và chế biến nấm xuất khẩu Hương Nam, xã Khánh Cư (Yên Khánh), anh Phạm Quốc Huy-cán bộ Trung tâm cho biết: "Trung tâm đang có 11 lán, diện tích mỗi lán là 140m2 và hiện chủ yếu là trồng nấm linh chi, nấm sò và mộc nhĩ. Hiện nấm linh chi khoảng gần 8 vạn bịch, nấm sò gần 2 vạn bịch, mộc nhĩ 2 vạn bịch.
Thời tiết này rất thuận lợi cho nấm linh chi phát triển nhưng đối với nấm sò và mộc nhĩ thì lại bị ảnh hưởng. Mưa gió kéo dài khiến mộc nhĩ không khô được và phải bán giá thấp nên mất 40% lợi nhuận. Còn đối với nấm sò thì một số ít bịch đang bị côn trùng ăn, khả năng sẽ ảnh hưởng không nhỏ nếu không theo dõi chặt chẽ, tách biệt những bịch nhiễm bệnh thì sẽ lây lan ra các lán.
Cũng theo anh Huy, hiện tại Trung tâm chưa tìm được phương pháp chữa dứt điểm căn bệnh này. Để phòng tránh thì nên tách những bịch nấm bị bệnh khỏi lán, đem đi tiêu hủy, tránh lây lan. Đối với lán trại đã bị nhiễm thì phải rửa sạch lán trại, phun nước vôi loãng, phun thuốc muỗi, khoảng 2 ngày sau mới triển khai nấm lứa mới.
Cũng vì chưa có thuốc đặc trị loại bệnh lạ này nên hầu hết các hộ gia đình tham gia trồng nấm đang xử lý theo kinh nghiệm qua các năm sản xuất, là: dùng bố kết hun khói, tỏi ớt xử lý, phun thuốc muỗi, xử lý bằng việc rửa sạch lán trại, phun nước vôi loãng, phun thuốc muỗi.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện nay Viện di truyền Nông nghiệp Việt Nam và Trung tâm Công nghệ Sinh học Thực vật đang tìm phương pháp chữa bệnh lạ này ở nấm.
Bài, ảnh: Minh Phú
(Cao đẳng Phát thanh- Truyền hình 1)