Kỳ họp thứ tư, Quốc hội khóa XV: Đại biểu Quốc hội tỉnh tham gia thảo luận tại hội trường về dự án Luật Đất đai (sửa đổi)

Đóng góp vào dự án Luật Đất đai (sửa đổi), đại biểu Trần Thị Hồng Thanh, Phó Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình khẳng định việc quy định giá đất sát với thực tiễn là cần thiết. Tuy nhiên, việc xác định giá đất cần tính đến nhu cầu mua nhà của người có thu nhập thấp. Việc định giá đất cần công khai, minh bạch, thực hiện trách nhiệm giải trình trong trường hợp thu hồi đất. Phương pháp định giá đất dù theo cách nào cũng phải đồng bộ. 

Đại biểu Trần Thị Hồng Thanh khẳng định, dự án Luật đã thể chế hóa chủ trương của Đảng về bỏ khung giá đất. Tuy nhiên, đại biểu cũng cho rằng một số quy định về giá đất chưa thật sự cụ thể. Do vậy, đề nghị cơ quan soạn thảo cần rà soát kỹ lưỡng, thể chế hóa đầy đủ, chặt chẽ chủ trương của Đảng. 

Trong đó, cần nghiên cứu bổ sung các quy định để giải quyết thấu đáo một số vấn đề thực tiễn đặt ra, đó là: khi bỏ khung giá đất thì bảng giá đất, giá đất cụ thể tăng thì người sử dụng đất sẽ phải trả tiền thuế, phí, tiền sử dụng đất nhiều hơn và sẽ làm cho giá bất động sản tăng lên, khả năng tiếp cận sở hữu nhà, đất của người có thu nhập thấp, yếu thế sẽ khó khăn. Do vậy, đại biểu Trần Thị Hồng Thanh đề nghị dự án Luật cần có quy định cụ thể về giảm tỷ suất thuế, có cơ chế để tiếp tục phát triển chính sách xã hội đối với người có thu nhập thấp và người yếu thế.

Ngoài ra, khi giá đất tăng, nhà đầu tư có thể gặp khó khăn khi đàm phán với người sử dụng đất nếu dự án không thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất và khó giải phóng mặt bằng hơn. Nếu không có tiềm lực về tài chính, nhà đầu tư sẽ phải tính toán lại phương án đầu tư khi thấy giá thành cao so với giá đất tăng. Nguồn cung về nhà đất cho thị trường có thể giảm, gây thiếu hụt nguồn cung và có thể làm chững thị trường bất động sản trong khi nhu cầu nhà ở lại bức thiết, nhất là khu vực có tốc độ đô thị hóa cao, các thành phố lớn. Như vậy, cả nhà đầu tư và người dân có nhu cầu về nhà ở đều gặp khó khăn. "Vấn đề đặt ra là cần có cơ chế như thế nào để thu hút được đầu tư và giải quyết được nhu cầu nhà ở cho người dân"- đại biểu Trần Thị Hồng Thanh nhấn mạnh.

Ngoài ra, đại biểu cũng tham gia góp ý cụ thể về nguyên tắc phương pháp định giá đất; về cơ chế hoạt động của Hội đồng thẩm định giá đất và về tư vấn giá đất…

Cùng tham gia thảo luận tại hội trường về Dự án Luật Đất đai (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Thành Công (Đoàn ĐBQH tỉnh Nình Bình) cho rằng, để gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc, việc quản lý, bảo tồn và tôn tạo các di sản là vấn đề luôn cần được quan tâm, chú trọng, đòi hỏi những chính sách, quy định cụ thể, đồng bộ không chỉ trong pháp luật chuyên ngành như Luật Di sản văn hóa mà cả pháp luật liên quan như Luật Đất đai.

Theo đại biểu, mặc dù dự thảo có quy định về phân loại đất di tích lịch sử văn hóa, di sản thiên nhiên, danh lam thắng cảnh (Điều 68, Điều 212), song thực tế việc quản lý, sử dụng loại đất này vẫn còn một số bất cập trong quy hoạch đất có di tích lịch sử văn hóa và di sản thiên nhiên, danh lam thắng cảnh. Đại biểu đề nghị dự thảo cần quy định về quy hoạch đất có di tích lịch sử văn hóa, di sản thiên nhiên, danh lam thắng cảnh phù hợp với các nguyên tắc bảo vệ, phát huy giá trị di tích, di sản đã được quy định trong Luật Di sản văn hóa. 

Đặt vấn đề về cân đối giữa mục tiêu bảo tồn di sản và bảo đảm đời sống cho người dân trong vùng di sản, theo đại biểu Nguyễn Thành Công, trên cả nước hiện có rất nhiều khu di tích, danh thắng, khu vực cần bảo tồn có người dân sinh sống. Trong đó Khu di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới Tràng An là một ví dụ điển hình. Hiện vùng lõi khu di sản có tới 14.000 người dân sinh sống, đây là những hộ gia đình đã tồn tại lâu đời từ trước khi di sản được công nhận. Thực tế, rất nhiều hộ gia đình có nhu cầu về việc sửa chữa nhà cửa hoặc có nhu cầu về đất ở khi con cái trưởng thành. Tuy nhiên, địa phương muốn giải quyết những nhu cầu chính đáng này của nhân dân hay muốn di dời các hộ dân ra khỏi vùng di sản thì gặp khó khăn do còn thiếu các quy định, hướng dẫn cụ thể. 

Vì vậy, đại biểu đề nghị dự thảo Luật Đất đai cần phải có quy định cụ thể hơn về việc sử dụng đất của các hộ gia đình, cá nhân trong khu vực di sản cũng như bổ sung quy định về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho người dân trong trường hợp phải di dời ra khỏi khu vực di sản.

Bên cạnh đó, đại biểu cũng đề nghị cần làm rõ nguyên tắc phân bổ chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất cho các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trên cơ sở các chỉ tiêu sử dụng đất quốc gia đã được Quốc hội thông qua quyết định, trong đó cần có nguyên tắc phân bổ phù hợp để đảm bảo hài hòa giữa mục tiêu bảo tồn di sản và phát triển kinh tế -xã hội của các địa phương. 

Trong ngày, Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Thanh tra (sửa đổi) và Luật Dầu khí (sửa đổi).

Mai Lan