Các xã được chọn làm điểm đã thành lập Ban chỉ đạo, xây dựng phương án đồn điền, đổi thửa, tổ chức lấy ý kiến nhân dân của cán bộ, đảng viên và nhân dân về nhu cầu chuyển đổi, phương án chuyển đổi, cơ chế chính sách. Ban chỉ đạo dồn điền, đổi thửa xã, thôn, xóm đã bám sát trình tự các bước và thực hiện công khai các quy hoạch phát triển sản xuất nông nghiệp, quy hoạch xây dựng nông thôn mới, quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011-2015.
Ban chỉ đạo xã đã tiến hành thu thập tài liệu liên quan đến công tác dồn điền, đổi thửa; tổ chức điều tra quỹ đất, khẩu được giao ruộng và hiện trạng đất nông nghiệp ngoài đồng của từng hộ, diện tích đất chuyển nhượng, chuyển đổi, đất bị thu hồi theo quy định theo địa bàn thôn, xóm. Thống kê các vị trí quy hoạch mở rộng ra đường giao thông nông thôn, thủy lợi nội đồng, xây dựng các công trình phúc lợi công cộng của từng địa phương; quy hoạch sản xuất nông nghiệp, phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, làng nghề và các công trình công cộng khác.
Trên cơ sở công khai quy hoạch, kết quả điều tra đất nông nghiệp, nhu cầu sử dụng đất để xây dựng cơ sở kỹ thuật hạ tầng xã hội, thực hiện quy hoạch nông thôn mới; vận động nhân dân hiến đất theo để xây dựng và hoàn thiện phương án. Khi phương án được các cấp có thẩm quyền xây dựng, các địa phương đã tiến hành rà soát thống kê số hộ, số khẩu theo giao đất 313, diện tích chuyển đổi mục đích sử dụng đất, đất sản xuất tập trung như đất trang trại, chăn nuôi tập trung, phát triển lành nghề tiểu thủ công nghiệp, đất quy hoạch xây dựng công trình công cộng, giao thông, kênh mương nội đồng phục vụ chương trình xây dựng nông thôn mới.
Khảo sát, quy hoạch lại đồng ruộng, lập quỹ đất phục vụ giao thông nội đồng, bờ vùng, bờ thửa, kênh mương nội đồng. Lập kinh phí đóng góp cho công tác dồn điền, đổi thửa, công khai mức đóng góp, hiến tặng đất, lập quỹ đất công ích, bàn biện pháp thuê khoán, đóng góp ngày công. Xây dựng phương án giao đất trên sơ đồ, tổ chức bốc thăm và giao đất ngoài thực địa, sau khi giao đất ban chỉ đạo tổng hợp hoàn chỉnh các hồ sơ để làm căn cứ pháp lý, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giải quyết tranh chấp về đất đai, chuyển nhượng, cho thuê, chính sách hỗ trợ, đền bù khi Nhà nước có nhu cầu thu hồi chuyển mục đích sử dụng đất…
Sau 1 năm triển khai, đến nay các xã đã lập xong quy hoạch phát triển sản xuất nông nghiệp, cơ bản hoàn thành được các vùng như: vùng sản xuất lúa chất lượng cao, cánh đồng mẫu lớn, vùng sản xuất giống lúa, rau, cây vụ đông, chăn nuôi, thủy sản gắn với quy hoạch giao thông, thủy lợi nội đồng phù hợp với yêu cầu phát triển sản xuất hàng hóa, cơ giới hóa nông nghiệp, Đảm bảo yêu cầu gọn vùng, gọn thửa, mỗi hộ chỉ còn từ 1-2 thửa, có khoảng 70% số hộ chỉ còn 1 thửa, như: Khánh Nhạc từ 3,88 thửa/hộ nay giảm xuống còn 1,3 thửa/hộ; Khánh Thành từ 1,86 thửa/hộ giảm xuống còn 1,1 thửa/hộ. Diện tích đất công ích được tập trung gọn vùng, gọn thửa phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng, các công trình công cộng, khu dân cư.
Trong quá trình thực hiện dồn điền, đổi thửa, nhân dân 2 xã đã tự nguyện hiến đất nông nghiệp từ 5-8 m2/sào, đóng góp từ 150.000-250.000 đồng để cải tạo, nâng cấp, làm mới hệ thống giao thông, bờ vùng bờ thửa, kênh mương tưới tiêu theo quy hoạch với tổng kinh phí khoảng 8 tỷ đồng... Trong đó xã Khánh Nhạc, bình quân mỗi sào đóng góp 8 m2 đất ruộng và 250.000 đồng (thu trong 6 vụ); đến nay toàn xã đã làm mới 137 tuyến đường nội đồng, bờ vùng, bờ thửa; 135 tuyến kênh nội đồng với tổng kinh phí gần 5 tỷ đồng. Xã Khánh Thành, bình quân mỗi sào đóng góp 5 m2 đất và 150.000 đồng; đến nay toàn xã đã kiên cố được 1,7 km kênh cấp 3, nạo vét 6 km kênh tiêu, mở rộng 7 km đường chục chính nội đồng với bề mặt rộng từ 4-5 m với tổng kinh phí ước tính 3 tỷ đồng.
Qua công tác dồn điền, đổi thửa ở 2 xã làm điểm, Yên Khánh đã rút ra những bài học kinh nghiệm: Các cấp, các ngành, đoàn thể từ huyện đến cơ sở cần nhận thức rõ công tác dồn điền, đổi thửa là một chủ trương lớn, là việc làm khó khăn phức tạp và cũng là nhiệm vụ quan trọng trong xây dựng nông thôn mới đòi hỏi cần phải có sự quyết tâm cao, tập trung, thống nhất sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền, sự tham gia của mặt trận tổ quốc, các đoàn thể, trong đó đề cao vai trò, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên ở thôn, xóm, phố. Trong quá trình triển khai cần coi trọng công tác tuyên truyền, vận động, thuyết phục tạo sự đồng thuận cao trong đảng bộ và nhân dân. Mọi việc làm đều phải được bàn bạc dân chủ, thống nhất và công khai để mọi người biết thực hiện.
Chuẩn bị tốt công tác thống kê thu thập hồ sơ tài liệu, kiểm tra tính chính xác của các hồ sơ tài liệu liên quan, xây dựng các quy hoạch, phương án cụ thể chi tiết, các biểu mẫu thống nhất, dễ làm, dễ tổng hợp. Thực hiện nghiêm các nguyên tắc, các quy trình, trình tự bước đi và điều hành, tập trung thống nhất xử lý và giải quyết linh hoạt, đúng nguyên tắc những đề nghị, kiến nghị của nhân dân. Làm tốt công tác kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn, sơ kết, rút kinh nghiệm, biểu dương các đơn vị làm tốt, cách làm hay, chấn chỉnh kịp thời các lệch lạc phát sinh, đảm bảo ổn định tình hình, sản xuất phát triển.
Trong thời gian tới, Yên Khánh phấn đấu cơ bản hoàn thành dồn điền, đổi thửa ở các xã, thị trấn trên địa bàn toàn huyện nhằm tạo ra các ô thửa lớn, vùng sản xuất hàng hóa, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, đẩy mạnh cơ giới hóa vào sản xuất, giảm chi phí, tăng năng suất, chất lượng sản phẩm, nâng cao thu nhập cho nông dân và thực hiện xây dựng nông thôn mới.
Thanh Chiên