Nghị quyết phải xuất phát từ thực tiễn
Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Bùi Ngọc Ngân, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Khánh Cường cho biết: Trước khi trở thành Nghị quyết, những điều được nói đến đều phải xuất phát từ đòi hỏi của thực tiễn cuộc sống. Ngược thời gian về với thời điểm trước khi ban hành Nghị quyết số 04 (năm 2011) của Đảng ủy xã, "toàn cảnh" nông thôn của Khánh Cường được nhìn nhận: Mặc dù có nhiều cố gắng nhưng đời sống kinh tế địa phương vẫn còn chuyển biến chậm, đa số người dân sống chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp (72,6% hộ dân làm nông nghiệp); chưa khai thác hết tiềm năng, lợi thế để phát triển nông nghiệp; sản xuất tiểu thủ công nghiệp trên địa bàn gần như không có. Trong khi đó, cơ sở hạ tầng như đường, trường, trạm phần lớn đã xuống cấp, thậm chí đường giao thông nhiều chỗ sạt lở do ảnh hưởng của hệ thống kênh mương đan xen trong khu dân cư. Bên cạnh đó, nhận thức của một bộ phận nhân dân còn hạn chế, coi việc xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ của cán bộ, của chính quyền… Qua khảo sát đánh giá hiện trạng 19 tiêu chí Quốc gia về xây dựng nông thôn mới, năm 2011 Khánh Cường mới đạt 9/19 tiêu chí, như vậy để đạt được 10 tiêu chí còn lại là không hề đơn giản.
Tuy vậy, Đảng ủy xã nhận định, bên cạnh những khó khăn, Khánh Cường cũng có không ít thuận lợi, đó là địa hình của xã tương đối bằng phẳng, đất đai phì nhiêu, khí hậu ôn hòa, hệ thống thủy văn khá đa dạng, phong phú với 3 con sông chạy qua địa bàn xã (sông Đáy, sông Tiên Hoàng, sông 61) nên tiềm lực trong sản xuất nông nghiệp là rất lớn. Mặt khác, người Khánh Cường có truyền thống anh dũng trong đấu tranh chống giặc ngoại xâm, cần cù trong lao động và đặc biệt là luôn có tinh thần cầu thị, tiếp thu cái mới. Vấn đề đặt ra ở đây là phải làm sao khơi dậy được sức mạnh nội sinh này.
Sau khi khảo sát thực tế, bám sát Nghị quyết của cấp trên cũng như văn bản hướng dẫn, các chương trình, kế hoạch của tỉnh, huyện, Ban Thường vụ Đảng ủy xã Khánh Cường đã tập trung thảo luận và quyết định ban hành Nghị quyết số 04 với mục tiêu đặt ra là: "phấn đấu đến năm 2016, Khánh Cường trở thành xã nông thôn mới".
Linh hoạt, sáng tạo trong triển khai
"Mục tiêu của Nghị quyết ngắn gọn như vậy thôi nhưng triển khai như thế nào là cả một vấn đề không đơn giản. Để nghị quyết của Đảng nói chung, Nghị quyết số 04 của Đảng ủy xã Khánh Cường nói riêng đi vào cuộc sống, vấn đề then chốt được Ban Thường vụ Đảng ủy xã đặt ra là phải có sự đồng thuận từ cấp ủy, chính quyền đến mỗi người dân. Nghị quyết mang tính khái quát, là định hướng, là chỗ dựa nhưng mỗi cấp ủy, chính quyền cơ sở phải căn cứ vào đặc điểm tình hình từng nơi, từng lúc mà vận dụng một cách linh hoạt, sáng tạo, phù hợp với điều kiện và đặc điểm của xã, tránh rập khuôn, máy móc"- Chủ tịch UBND xã Bùi Ngọc Ngân giải thích thêm.
Xây dựng nông thôn mới là cả một quá trình dài, tổng hòa nhiều mối quan hệ và chưa có tiền lệ. Do đó, trong quá trình tổ chức thực hiện Khánh Cường xác định đây là vấn đề lớn cần phải được tiến hành một cách thận trọng, có lộ trình, bước đi thích hợp, mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng đời sống nông dân. Ngay sau khi Nghị quyết 04 được ban hành, UBND xã, MTTQ và các tổ chức đoàn thể đã triển khai quán triệt nghiêm túc tới cán bộ, đảng viên và tuyên truyền sâu rộng tới các tầng lớp nhân dân. UBND xã đã thành lập Ban quản lý xây dựng nông thôn mới và ở 21 xóm nhân dân cũng bầu ra Ban xây dựng nông thôn. Ban Thường vụ Đảng ủy xã yêu cầu mỗi cán bộ, đảng viên từ xã đến thôn phải sâu sát cơ sở, gương mẫu đi đầu trong mọi phong trào, hoạt động ở địa phương. Trong quá trình thực hiện phải tôn trọng và lắng nghe ý kiến của nhân dân với phương châm "Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân góp, dân hưởng thụ".
Tập trung quyết liệt để thực hiện các tiêu chí mang tính thiết thực đến người dân, như nhóm tiêu chí xóa đói, giảm nghèo, giải quyết việc làm, đường giao thông nông thôn, vừa tạo khí thế phấn khởi cho dân, vừa nuôi dưỡng sức dân và lại được lòng dân. Từ đó vai trò chủ thể của người dân được khơi dậy và phát huy. Các tầng lớp nhân dân đã tích cực tham gia hiến kế, hiến công, tự nguyện hiến đất chung sức cùng chính quyền xây dựng nông thôn mới. Người dân đã tự nguyện tham gia các phong trào xây dựng chỉnh trang nhà ở, cổng ngõ sạch đẹp, làm đường giao thông nông thôn, tăng gia sản xuất phát triển kinh tế gia đình, giúp nhau xóa đói, giảm nghèo, xây dựng gia đình văn hóa, thôn xóm văn hóa.
Để khai thác tốt tiềm năng đất đai, Khánh Cường đã chỉ đạo 2 HTX nông nghiệp chủ động chuyển đổi cơ cấu cây trồng mùa vụ, gắn với quy hoạch vùng sản xuất. Đặc biệt là phải linh hoạt trong việc kêu gọi các nhà khoa học, các doanh nghiệp cùng tham gia vào chuỗi sản xuất, tạo thành mối liên kết "4 nhà" một cách vững chắc. Trong 3 năm qua, Khánh Cường đã đưa 80% diện tích vào gieo cấy giống lúa chất lượng cao và các giống lúa có giá trị hàng hóa để thay thế cho giống lúa cao sản giá trị thấp. Sản phẩm lúa giống của Khánh Cường đã được các doanh nghiệp bao tiêu toàn bộ.
Song song với chuyển đổi cơ cấu cây trồng, Khánh Cường chú trọng chuyển đổi phương thức sản xuất như áp dụng phương pháp gieo sạ thay thế phương pháp gieo cấy truyền thống (năm 2014 diện tích gieo sạ chiếm từ 60 đến 70%). Đồng thời có chính sách tạo điều kiện vay vốn ưu đãi để khuyến khích các hộ xã viên đầu tư mua máy móc, từng bước thực hiện cơ giới hóa, hiện đại hóa nông nghiệp. Hiện nay, toàn xã có 14 máy gặt liên hợp, 32 máy tuốt, 22 máy làm đất, một lò sấy nông sản. Từ đó đã giảm đáng kể sức lao động và chi phí sản xuất, đem lại hiệu quả kinh tế cao, tăng giá trị thu nhập từ sản xuất nông nghiệp lên từ 30 đến 40% so với phương pháp sản xuất thủ công truyền thống. Cùng với đó, Khánh Cường chỉ đạo quyết liệt việc dồn điền, đổi thửa, phù hợp với quy hoạch sản xuất và phù hợp với quy mô cánh đồng mẫu lớn, tạo bước chuyển biến mạnh trong sản xuất, đem lại thu nhập cao và bền vững cho nông dân. Hiện nay, bình quân số mảnh trên diện tích canh tác của các hộ từ 1,0-1,3 mảnh/1 hộ (trước kia bình quân 12,7 mảnh/hộ).
Người Khánh Cường vốn năng động trong sản xuất thì nay lại nhạy bén, sớm thích ứng với cơ chế thị trường. Các HTX nông nghiệp đã chủ động tìm kiếm thị trường tiêu thụ, hợp đồng liên kết với các doanh nghiệp, tổ chức sản xuất và bao tiêu từ đầu vào đến đầu ra đối với sản phẩm của nông dân, góp phần nâng giá trị canh tác trên 1 ha từ 96 triệu đồng (năm 2011) lên 112 triệu đồng (năm 2014). Đây là một trong những yếu tố quan trọng để sản phẩm nông nghiệp của Khánh Cường không rơi vào tình trạng "được mùa rớt giá", đem lại niềm tin cho nhà nông.
Điều đáng nói là trong lộ trình xây dựng nông thôn mới, Khánh Cường đã về đích trước 2 năm so với mục tiêu Nghị quyết của Ban Thường vụ Đảng ủy xã đã đề ra. Đây là điều vượt sức tưởng tượng của nhiều người. Theo đồng chí Chủ tịch UBND xã Khánh Cường, kết quả đó là sự nỗ lực bền bỉ của cấp ủy, chính quyền, sự quan tâm nhiều mặt của tỉnh, của huyện và sự đóng góp tích cực của mỗi người dân. Với phương châm "Huy động nguồn lực từ cộng đồng là quyết định, sự tham gia của doanh nghiệp và xã hội là quan trọng, sự hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước là cần thiết", trong 3 năm qua, Khánh Cường đã huy động nguồn lực xây dựng nông thôn mới với tổng kinh phí trên 173 tỷ đồng, trong đó ngân sách Trung ương, tỉnh hỗ trợ trên 42 tỷ đồng; ngân sách huyện, xã là gần 19 tỷ đồng, còn lại là nguồn vốn vay tín dụng, vốn của doanh nghiệp và nhân dân đóng góp. Điều đáng nói là nhân dân trong xã đã tự nguyện hiến 4.013 m2 đất, đóng góp 162,5 triệu đồng,1.468 ngày công lao động để làm đường giao thông nông thôn và các công trình phúc lợi khác.
Về Khánh Cường hôm nay, nhiều người dễ nhận thấy một diện mạo nông thôn mới được hình thành với nhiều gam màu tươi sáng, căng tràn sức sống. Những con đường bê tông phẳng lỳ nối dài và tỏa đi đến tận các đường dong, ngõ xóm. Những con đường cũ mưa lầy, nắng bụi ngày nào giờ chỉ còn trong ký ức của người dân. Chất lượng cuộc sống của người dân được nâng lên, tỷ lệ hộ nghèo của xã giảm xuống còn 2,82%. Giờ đây, hơn ai hết, người dân Khánh Cường hiểu rằng, nông thôn mới đã thực sự đem lại đổi thay to lớn về nhiều mặt, trở thành động lực để họ tiếp tục giữ vững và phát huy, đưa vị thế của quê hương lên tầm cao mới.
Đinh Ngọc