Huy chương vàng quốc tế của nhóm học sinh Trường THPT chuyên Lương Văn Tụy

Là bạn học với nhau từ bậc THCS, nhóm bạn trên lại có cơ hội học chung tại Trường THPT chuyên Lương Văn Tụy và có chung niềm đam mê sáng tạo, nghiên cứu khoa học. Trước thực tế mấy năm gần đây, vào mùa hè, thời tiết nắng nóng, nhiệt độ cao, nhất là tác hại của tia UV với con người, nhóm bạn đã nghiên cứu và sáng tạo ra thiết bị phát hiện, ngăn ngừa nhằm giảm tác hại của tia UV.

Được sự giúp đỡ của thầy giáo Đoàn Xuân Hùynh, bộ môn Vật lý, nhóm bạn đã triển khai xây dựng, thực hiện dự án khoa học "Thiết bị kiểm soát và cảnh báo khi tiếp xúc tia UV". Em Đinh Phương Dung, học sinh lớp 12 Văn 2, đại diện nhóm tác giả cho biết: Tia UV có lợi ích khi tiếp xúc vừa phải, tuy nhiên có nhiều tác hại bởi có khả năng xuyên qua quần áo, cửa kính, chúng có thể tác động trực tiếp đến con người, đặc biệt gây ảnh hưởng đến tầng hạ bì của da khiến da bị sạm và nám. 

Vấn đề đặt ra là tiếp xúc với ánh sáng mặt trời (cụ thể là tia UV) như thế nào là đúng? Đã có công cụ nào giúp chúng ta kiểm soát và cảnh báo điều đó? Việc định lượng hấp thụ tia UV vào cơ thể và cảnh báo khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời rất cần thiết... Những vấn đề đó được nhóm tác giả giải đáp cơ bản trong dự án: "Thiết bị kiểm soát và cảnh báo khi tiếp xúc với tia UV".

Thực hiện dự án, nhóm tác giả đã tiến hành nghiên cứu và chế tạo thiết bị với chức năng chính là đo trực tiếp cường độ tia UV hiện tại của ánh sáng mặt trời; tính năng lượng tia UV đã chiếu đến cơ thể, thể hiện thời gian còn lại nên tiếp xúc với tia UV; cảnh báo khi năng lượng tia UV chiếu đến cơ thể đã hết ngưỡng an toàn; định lượng năng lượng UV cần thiết theo chiều cao, cân nặng của từng người sử dụng và có ngưỡng cảnh báo phù hợp. 

Thiết bị này được nhóm chế tạo và hoàn thiện trong thời gian 6 tháng. Sản phẩm hoàn thiện có kích thước 20x25cm, có đặc tính sử dụng khá hiệu quả, khi đưa thiết bị ra nắng, cảm biến UV hiển thị trên màn hình, nếu quá giới hạn gây hại cho con người, thiết bị sẽ phát ra âm thanh cảnh báo. Thiết bị được hoạt động bằng hệ điều hành...

Được biết, khi thực hiện dự án, nhóm học sinh gặp nhiều khó khăn, bởi liên quan nhiều đến kiến thức Vật lý và Hóa học. Trong quá trình thực hiện sản phẩm, 4 thành viên trong nhóm được phân công phụ trách các mảng, có nhiệm vụ hoàn thiện theo yêu cầu của mảng mình phụ trách. Tiêu biểu như, có thành viên xây dựng bản thuyết trình bằng tiếng Anh, dịch và trả lời các câu hỏi bằng tiếng Anh; thành viên chuyên về kỹ thuật, tìm giải pháp tối ưu, nhiều kỹ thuật tìm dịch từ web tiếng Anh; thành viên thực hiện hỗ trợ trả lời câu hỏi và nắm bắt về phần thiết bị; thành viên khác phụ trách về xây dựng bản thuyết trình powerpoint và thiết kế phần mềm cho thiết bị... Tất cả các phần, mảng được nhóm đoàn kết, thống nhất, hoàn thiện sản phẩn hoàn hảo nhất để tham gia cuộc thi.

Mặc dù trên thị trường hiện đã có một số sản phẩm có tính năng tương tự, như đồng hồ đeo tay nhỏ gọn và giá thành hợp lý. Tuy nhiên, điều khác biệt trong sản phẩm của nhóm chính là thiết bị có khả năng cung ứng về các chỉ số tia UV và cảnh báo khi người dùng đạt đến mức ngưỡng nguy hiểm. Với sự khác biệt và việc đầu tư kỹ càng, hoàn thiện thiết bị và sự trình bày xuất sắc, sáng tạo của công trình khoa học kỹ thuật, dự án đã được Hiệp hội sáng tạo các trường Đại học Hàn Quốc chứng nhận, trao tặng Huy chương Vàng tại Cuộc thi Olympic và Hội thảo Quốc tế và các công trình Khoa học sáng tạo (ICPC) năm 2020.

Từ thành công bước đầu của dự án, nhóm tác giả dự định sẽ tiếp tục tìm giải pháp cải tiến sản phẩm nhỏ hơn, như đồng hồ đeo tay để người sử dụng dễ dàng mang theo, phát huy được tính năng của sản phẩm trong đời sống con người.

Với thành tích đạt được về sáng tạo khoa học kỹ thuật, 4 thành viên trong nhóm tác giả, là những học sinh khối chuyên Trường THPT chuyên Lương Văn Tụy được Quỹ KHKT Đinh Bộ Lĩnh vinh danh, khen thưởng vào tối ngày 28/11/2020, ghi nhận những nỗ lực, sáng tạo của các em trong hoạt động nghiên cứu khoa học.

Tiến Minh