Hội thảo khoa học phát huy giá trị di sản văn hóa trên quê hương Nhà văn Nam Cao gắn với phát triển du lịch bền vững
Nằm trong khuôn khổ các hoạt động của Tuần Văn hóa, Du lịch Hà Nam năm 2025; hướng tới kỷ niệm 110 năm ngày sinh Nhà văn, liệt sĩ Nam Cao (29/10/1915 – 29/10/2025), sáng 20/6, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH,TT&DL) phối hợp với Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch (VH,NT,TT&DL); UBND huyện Lý Nhân tổ chức Hội thảo khoa học “Phát huy giá trị di sản văn hóa trên quê hương nhà văn Nam Cao gắn với phát triển du lịch bền vững”. Dự có hội thảo có đại diện Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy, Sở Công thương, lãnh đạo Sở VH,TT&DL; lãnh đạo UBND huyện Lý Nhân, UBND xã Hòa Hậu và các nhà quản lý, nghiên cứu, giảng viên các vụ, viện, trường đại học, Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh…
Nhà văn Nam Cao tên thật là Trần Hữu Tri, sinh ngày 29/10/1915 ở làng Đại Hoàng, tổng Cao Đà, huyện Nam Xang, phủ Lý Nhân (nay là xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam). Ông không chỉ là một cây bút tài hoa mà còn là một chiến sĩ cách mạng kiên trung, được Nhà nước truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học, nghệ thuật (1996). Những tác phẩm như: Chí Phèo, Sống mòn, Đôi mắt, Nửa đêm… không chỉ phản ánh một cách sắc sảo hiện thực xã hội mà còn khắc họa sinh động ký ức văn hóa làng quê – hình thành nên hình ảnh đặc sắc về Hòa Hậu trong tâm thức nhiều thế hệ bạn đọc trong và ngoài nước.
Trải qua nhiều thăng trầm, quê hương Nam Cao (xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân) đang từng bước trở thành không gian di sản văn hóa sống động. Từ Khu di tích mộ và Nhà tưởng niệm được xếp hạng Di tích cấp quốc gia đến làng nghề cá kho Đại Hoàng cùng hệ thống lễ hội truyền thống, phong tục dân gian đặc sắc… tất cả đã và đang góp phần hình thành nên hệ sinh thái di sản văn hóa đa tầng vừa gìn giữ bản sắc truyền thống, vừa mở rộng khả năng sáng tạo trong bối cảnh hiện đại. Hội thảo nhằm cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển văn hóa và du lịch bền vững, khẳng định giá trị văn học, lịch sử, văn hóa của Nam Cao, đồng thời đánh giá thực trạng công tác bảo tồn di sản tại địa phương, từ đó đề xuất các mô hình, sản phẩm và chính sách phù hợp nhằm phát huy hiệu quả các giá trị di sản phục vụ phát triển du lịch.
Hội thảo thu hút hơn 50 tham luận từ các chuyên gia, nhà nghiên cứu và quản lý trên khắp cả nước. Hội thảo tập trung vào 3 nhóm chủ đề chính: Giá trị văn học của Nhà văn Nam Cao; Không gian văn hóa – di sản trên quê hương Nam Cao; du lịch văn hóa – văn học và phát triển bền vững. Hội thảo được tổ chức qua hai phiên làm việc chính. Phiên chủ đề 1: Thực trạng bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa trên quê hương Nhà văn Nam Cao gắn với phát triển du lịch, bao gồm các báo cáo tổng quan về hệ thống di sản văn hóa vật thể và phi vật thể địa phương, giá trị tư tưởng và nghệ thuật trong các tác phẩm của Nhà văn Nam Cao, thực trạng khai thác và quản lý di sản gắn với phát triển du lịch. Phiên chủ đề 2: Giải pháp bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa trên quê hương Nhà văn Nam Cao gắn với phát triển du lịch bền vững tập trung vào các mô hình du lịch sáng tạo; chính sách liên kết nhà nước, doanh nghiệp, cộng đồng, ứng dụng công nghệ, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và thu hút đầu tư cho du lịch di sản.
Hội thảo đã góp phần lan tỏa nhận thức mới về vai trò của di sản văn hóa trong phát triển bền vững địa phương; kết nối giới nghiên cứu, quản lý, doanh nghiệp và cộng đồng, từ đó kích hoạt những động lực nội sinh từ chính nguồn lực di sản. Việc tôn vinh Nhà văn liệt sĩ Nam Cao không chỉ là sự kiện có ý nghĩa đối với văn hóa tỉnh Hà Nam, mà còn dịp để khẳng định vị thế của di sản văn hóa Việt Nam trong dòng chảy hội nhập toàn cầu. Hội thảo nhằm có thêm nhiều giải pháp thiết thực, sáng tạo và hiệu quả để đưa di sản văn hóa Nam Cao trở thành nguồn lực quan trọng phục vụ sự phát triển bền vững của quê hương Hòa Hậu, huyện Lý Nhân.
