Hai nghệ nhân Yên Mô được phong tặng danh hiệu nghệ nhân ưu tú

Nghệ nhân Vũ Văn Phó (Vũ Đức Minh) năm nay đã 81 tuổi. Nói về hoạt động nghệ thuật quần chúng của cụ Phó, người dân xã Yên Phong không ai không biết. Năm 19 tuổi, cụ Vũ Văn Phó đã là thành viên của đội văn nghệ hợp tác xã. Kể từ đó đến nay, trải qua 60 năm nhưng ngọn lửa đam mê với âm nhạc chưa bao giờ nguội tắt, ngược lại khi tuổi càng cao, tình yêu với âm nhạc của cụ càng sâu sắc hơn. 

Hiện cụ Vũ Văn Phó vẫn đóng vai trò là thành viên tích cực của Câu lạc bộ hát Chèo, hát Xẩm xã Yên Phong. Không những thế, cụ còn nỗ lực truyền dạy cách sử dụng nhạc cụ dân tộc cho nhiều học trò. Cũng chính nhờ nỗ lực không biết mệt mỏi của cụ Phó mà nhiều làn điệu Chèo, Xẩm, hát Văn... cổ tránh được nguy cơ thất truyền.

Nếu như cụ Phó nổi tiếng bởi vừa chơi được nhiều loại nhạc cụ như đàn Nguyệt, đàn Bầu, Nhị... lại vừa có thể thuộc và hát rất hay nhiều làn điệu chèo cổ thì cụ Vũ Xuân Năng nổi tiếng với tài đánh trống. 

Cụ Năng là người chơi đôi Trống Mảnh cực kỳ điêu luyện, nhất là tài đệm trống cho các làn điệu Chèo cổ, Xẩm cổ. Cụ Vũ Xuân Năng dù không qua một trường lớp đào tạo về nhạc cụ nào bài bản nhưng với trực giác âm nhạc đặc biệt nên chỉ qua vài lần nghe các diễn viên ca, ngân các làn điệu là tay trống này có thể nương theo đó mà đệm trống ăn nhập một cách thần tình. 

Hơn 70 tuổi đời, cụ Năng đã có hơn 50 mươi năm tham gia hoạt động văn nghệ quần chúng. Cũng như cụ Phó, nghệ nhân Vũ Xuân Năng rất tích cực truyền thụ các thức sử dụng các các điệu trống nhạc cho các bạn trẻ. Nhờ có những người "thiện nghệ" như cụ Năng mà các điệu hát Chèo, hát Xẩm, hát Văn... trở nên có hồn, các đêm hội làng tại Yên Phong được "truyền lửa". 

Thuở sinh thời, khi còn nghệ nhân ưu tú Hà Thị Cầu, cụ Năng tự hào là người từng sát cánh cùng cụ Cầu trong nhiều sự kiện biểu diễn, cụ chính là người đệm trống Xẩm cho cụ Cầu cực kỳ ăn ý.

Thời gian qua, huyện Yên Mô nói chung và xã Yên Phong nói riêng tích cực trong việc bảo tồn các loại hình nghệ thuật truyền thống, trong đó có việc bảo tồn nghệ thuật hát Xẩm. Cụ Vũ Văn Phó, Vũ Xuân Năng là hai trong số những người góp phần tích cực vào hoạt động trên. 

Trong phong trào văn nghệ quần chúng tại cơ sở, hai nghệ nhân xã Yên Phong thuộc nhóm những người rất có uy tín. Tài năng, nhiệt huyết cũng như sự cống hiến bền bỉ của cả hai là điều được mọi người thừa nhận. Vì vậy việc hai cụ Vũ Văn Phó và Vũ Xuân Năng được vinh danh "Nghệ nhân ưu tú" có ý nghĩa rất lớn, ảnh hưởng tích cực đến phong trào văn nghệ quần chúng tại địa phương, có tác dụng động viên, khuyến khích các nghệ nhân nỗ lực cống hiến, đem hết vốn hiểu biết, sở học của mình về âm nhạc, về nghệ thuật diễn xướng dân gian truyền thụ cho lớp trẻ, vừa có tác dụng thúc đẩy ý thức bảo tồn vốn âm nhạc cổ truyền của dân tộc.

Hiện tại, ngành Văn hóa đang hết sức nỗ lực trong việc động viên các tầng lớp nhân dân tham gia vào hoạt động bảo tồn văn hóa truyền thống. Hai tấm gương thực tế đầy sinh động của cụ Năng và cụ Phó có tác dụng rất thiết thực đối với phong trào. Họ chính là tấm gương sáng về việc tiên phong phát huy, bảo tồn các loại hình nghệ thuật truyền thống tại cơ sở.

 Mai Phương