Chị Trương Thị Tuyết, chuyên viên Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Gia Viễn dẫn chúng tôi đi thực tế và phấn khởi cho biết: Nhìn đống rơm là biết được mùa hay không. Cọng rơm đều, vàng xanh là biết vụ này lúa mùa ở Gia Hưng tốt. Theo giới thiệu của chị Tuyết, chúng tôi vào xóm 6, HTX Đô Lương để cảm nhận niềm vui được mùa ở thôn quê nơi đây.
Hôm nay bác Đinh Thị Mai, xã viên HTX Đô Lương ở nhà phơi lúa. Cả sân thóc vừa được tuốt xong từ hôm qua, nay tranh thủ trời nắng hong lúa, phơi rơm. Bác Mai vui vẻ cho biết: Thóc phơi được nắng sẽ cho gạo ngon và thơm. Cả sân thóc này là thu hoạch từ 2 sào nếp 87 ngoài đê, ước đạt gần 4 tạ thóc. Bác kể, cũng diện tích này ngoài đê vụ mùa năm 2010 và 2013, lúa tốt bời bời thế mà có cho cân thóc nào đâu. Lúa vào kỳ con gái, và làm đòng lúa xanh tốt, ai ai cũng hy vọng sẽ cho kết quả, nào ngờ mưa nửa ngày, nước dâng cao, cuốn đi hết….
Theo đồng chí Phạm Văn Ngọc, Chủ tịch UBND xã Gia Hưng: 110 ha lúa ngoài đê là bằng 1/3 diện tích sản xuất lúa của cả xã, nếu tổ chức sản xuất tốt, lúa cho thu hoạch sẽ đem lại giá trị vật chất quý giá. Bởi vì HTX nông nghiệp Hoa Tiên có 571 hộ dân với 2.290 nhân khẩu thì nguồn kinh tế chủ yếu là từ sản xuất nông nghiệp.
Đồng chí Phạm Văn Ngọc cho biết thêm: Để nông dân yên tâm sản xuất, từ đầu năm đến nay, tuyến đê bối lợi hà được nâng cấp 1.400 m, bồi trúc khoảng 3.600 m3 và xây kè 335m tường chắn bằng bê tông, lắp đặt hệ thống cánh phai cống. Giá trị đầu tư ước đạt gần 1 tỷ đồng. Góp phần mang lại sản lượng lúa vùng bờ bao Hoa Tiên không mất trắng như vụ mùa năm 2010 và năm 2013… Xã cũng đã đề nghị tỉnh và huyện nâng cao trình chống lụt của bờ bao Hoa Tiên từ + 4,1m lên + 4,5m .
Đối với khu trong đồng, Gia Hưng có cánh đồng Rộc Nông Già, Rộc Lầm hay Đường Quan đều là diện "bờ xôi, ruộng mật" nên canh tác cho năng suất lúa tốt, ổn định từ nhiều năm nay. Vụ mùa này, nông dân nơi đây đưa các giống BC 15, KD18, Nếp, Bắc thơm số 7 và Thiêu Ưu vào gieo cấy. Riêng giống lúa Thiên Ưu, qua thăm đồng dự báo vụ lúa mùa này cho kết quả vượt trội. Theo ước tính ở diện tích trong đồng sẽ cho năng suất 55 tạ/ha.
Đồng chí Bùi An Khang, Phó Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện cho biết: Vụ mùa năm trước, do ảnh hưởng của bão số 6, lũ trên sông Hoàng Long lên nhanh đã gây ngập lụt ngoài vùng bờ bao của xã Gia Hưng làm cho 173,3 ha cây trồng (trong đó có 146,46 ha lúa) và 20,74 ha thủy sản bị mất trắng, gây thiệt hại đáng kể về sản xuất nông nghiệp của người dân.
Vụ mùa năm 2014, tiến độ sản xuất vụ mùa ngoài vùng bờ bao xã Gia Hưng sớm hơn so với vụ mùa năm 2013 từ 5-7 ngày. Đặc biệt là ngày gieo mạ tập trung từ 11 đến 17-6, ngày cấy tập trung từ 28-6 đến 2-7. Các HTX đã áp dụng tiến bộ kỹ thuật gieo xạ vào trong sản xuất, rút ngắn thời gian sinh trưởng so với lúa cấy từ 5-7 ngày (thời gian gieo xạ từ 10 đến 16-6) với tổng diện tích xạ là 90/110 ha. Cơ cấu giống lúa đưa vào gieo cấy chủ yếu là các giống có thời gian sinh trưởng ngắn ngày (QR1) và trung bình gồm các giống Khang Dân 18, nếp 97, Bắc thơm số 7.
Chia sẻ niềm vui được mùa, Giám đốc HTX nông nghiệp Hoa Tiên, ông Đinh Duy Bình cho biết: Vụ mùa này HTX có 82 ha, thì 70 ha được gieo cấy lấn ngoài vùng bờ bao. Năng suất đạt khoảng 47 tạ/ha (khoảng 1,6 tạ/sào) bằng giống Nếp 87, Nếp 97. HTX nông nghiệp Đô Lương gieo cấy 40 ha, bằng các giống Nếp, KD 18, Bắc thơm số 7 năng suất khá hơn, khoảng 1,8 tạ/sào.
Thắng lợi của diện tích lúa ngoài đê này cho thấy, cùng với việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, chọn giống, thì gieo cấy đúng lịch thời vụ để hạn chế tác động bất lợi do thời tiết bất thường gây ra là yếu tố quan trọng, quyết định sự thành công.
Bài, ảnh: Minh Đường