Trên các cánh đồng vào những ngày cuối tháng 4 này, nông dân xã Khánh Phú (Yên Khánh) đang tất bật với nhiều mô hình cây trồng mới như dưa chuột, ớt xuất khẩu, ngô ngọt... Ông Đinh Đức Hậu, thôn Phú Long, một hộ nông dân tiên phong trong phong trào sản xuất nông nghiệp, vụ này ông Hậu mạnh dạn thuê mướn 1,2 ha đất màu của bà con để trồng ớt xuất khẩu. Ông Hậu chia sẻ: "Mình làm được diện tích lớn thì mới ký hợp đồng được với các công ty để bao tiêu sản phẩm. Với năng suất chừng 1,5-1,7 tấn/sào và giá bán 5 nghìn đồng/kg, dự tính mỗi sào ớt bà con có thể thu lãi 5-6 triệu đồng". Với nhiều người nông dân khác ở xã Khánh Phú thì vụ này cũng là một vụ sản xuất thắng lợi bởi thời điểm hiện tại giá dưa chuột lên tới 8-10 nghìn đồng/1kg, nên chỉ với 1 sào đất màu trồng dưa bà con có thể thu ngót 10 triệu đồng.
Khánh Phú, huyện Yên Khánh là một trong 3 xã đầu tiên của tỉnh hoàn thành 19/19 tiêu chí và "cán đích" NTM năm 2013. Từ khi trở thành xã NTM, Khánh Phú luôn quan tâm đến việc duy trì và phát triển các tiêu chí, trong đó có tiêu chí thu nhập. Ông Nguyễn Đức Vượng, Phó Chủ tịch UBND xã Khánh Phú cho biết: "Việc phát triển mạnh các cây trồng hàng hóa, nhiều mô hình sản xuất hiệu quả và đưa cơ giới hóa vào đồng ruộng chính là đang duy trì tiêu chí thu nhập trong NTM của xã". Năm 2014, giá trị thu nhập bình quân trên 1 ha đất canh tác của xã Khánh Phú đạt 120 triệu đồng/ha (năm 2013 là 115 triệu đồng/ha); thu nhập bình quân đầu người của xã là 30 triệu đồng/người/năm (tăng 3,3 triệu đồng so với năm 2013); tỷ lệ hộ nghèo cũng giảm xuống còn 2,42%. Hiện tại, việc kiên cố hóa kênh mương nội đồng và mở rộng đường giao thông nông thôn vẫn đang được Khánh Phú tiếp tục triển khai. Để giữ vững tiêu chí môi trường, đội thu gom rác thải của xã hoạt động thường xuyên, hàng tháng xã đều phát động cán bộ và nhân dân trên địa bàn dọn vệ sinh môi trường.
Trao đổi với chúng tôi, ông Trần Văn Hà, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT, Chánh văn phòng Điều phối chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM tỉnh cho biết: Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM có 19 tiêu chí. Các tiêu chí về cơ sở vật chất như giao thông, thủy lợi, điện, cơ sở vật chất văn hóa… chỉ cần Nhà nước đầu tư nguồn vốn, kết hợp với đóng góp vật chất, công sức của nhân dân sẽ thực hiện thuận lợi. Khi đã hoàn thành, các tiêu chí này khá ổn định. Nhưng bên cạnh đó có những tiêu chí "động" như an ninh - trật tự xã hội, môi trường, tỷ lệ hộ nghèo, tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế, thu nhập… việc hoàn thành gặp rất nhiều khó khăn, cùng với đó là khoảng cách giữa đạt và không đạt ở các tiêu chí này rất "mong manh". Đặc biệt có tiêu chí như thu nhập, hộ nghèo còn được điều chỉnh, thay đổi theo từng năm. Chính vì vậy, đòi hỏi các xã đã về đích phải hết sức quan tâm thì mới có thể giữ vững được. Trong thời gian tới, Ban Chỉ đạo tỉnh sẽ chỉ đạo các xã phát huy hơn nữa tiềm lực của địa phương để duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí nông thôn mới, nhất là các tiêu chí về thu nhập, thiết chế văn hóa, môi trường, hệ thống chính trị và trật tự an toàn xã hội. Lồng ghép nhuần nhuyễn các nguồn lực, triển khai tốt các dự án phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện có hiệu quả Đề án Tái cơ cấu ngành nông nghiệp, góp phần nâng cao mức thu nhập cho người dân. Tiếp tục duy trì, phát triển tổ tự quản, nhân rộng các mô hình có hiệu quả để cùng giúp nhau tiến bộ, nâng cao trách nhiệm của chính quyền địa phương trong việc quản lý, không để xảy ra mâu thuẫn trong cộng đồng, giảm tai, tệ nạn xã hội; duy trì, đảm bảo an ninh trật tự xã hội. Ngoài ra, các địa phương cũng cần phân công cán bộ theo dõi từng tiêu chí, thường xuyên hỗ trợ các thôn, xóm, tổ tự quản và nhân dân duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí NTM đã đạt được. Về phía ngành Nông nghiệp, hiện cũng đã và đang có những chính sách về phát triển kinh tế hộ, kinh tế trang trại và một số chính sách hỗ trợ xây dựng thương hiệu, xúc tiến thương mại tìm đầu ra cho sản phẩm nông nghiệp.
Hà Phương