Vụ mùa 2018, toàn tỉnh dự kiến gieo trồng trên 41 nghìn ha cây trồng các loại, trong đó cây lúa là chủ đạo với diện tích khoảng 36.260 ha, năng suất phấn đấu đạt 55 tạ/ha, sản lượng trên 199 nghìn tấn. Vụ sản xuất này được các cơ quan chuyên môn và các địa phương đánh giá là có nhiều thuận lợi bởi sau vụ đông xuân được cả mùa lẫn giá nông dân hết sức phấn khởi, thêm vào đó giá vật tư nông nghiệp tương đối ổn định, tạo điều kiện cho bà con lựa chọn, đầu tư thâm canh. Đó là chưa kể, các chính sách hỗ trợ từ Trung ương đến địa phương đã và đang tạo rất nhiều thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, thực tế sản xuất nhiều năm qua cho thấy, vụ mùa luôn là vụ có diễn biến thời tiết hết sức phức tạp, mưa, bão, úng, thường tác động bất lợi đến quá trình sinh trưởng, phát triển, năng suất, sản lượng, chất lượng sản phẩm của các cây trồng. Hơn nữa, các đối tượng dịch hại trong vụ mùa cũng phát sinh và gây hại nhiều hơn.
Ông Lã Quốc Tuấn, Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và BVTV (Sở Nông nghiệp & PTNT) cho biết: Các địa phương cần căn cứ vào điều kiện đất đai, trình độ thâm canh, cơ sở hạ tầng, diễn biến thời tiết nhiều năm và dự báo thời tiết dài hạn để bố trí trà và các giống lúa sao cho đạt hiệu quả cao nhất. Phương châm là tăng trà mùa sớm để thu hoạch sớm, hạn chế thiệt hại do mưa bão, giải phóng đất làm vụ đông. Nhưng lưu ý là không bố trí trà mùa sớm bằng mọi giá, tránh áp lực lên việc điều tiết nước, làm đất.
Ngoài ra, năm nay trà mùa muộn cấy các giống lúa đặc sản, truyền thống cũng đang được khuyến khích mở rộng thêm khoảng 5% nhằm tăng giá trị của sản phẩm lúa gạo. Như vậy, cơ cấu trà lúa của vụ này sẽ là 25% trà mùa sớm, 65% trà mùa trung và 10% trà mùa muộn.
Về phương thức gieo cấy, ngành khuyến cáo các địa phương không tiếp tục mở rộng diện tích gieo thẳng nữa và chỉ tiến hành gieo thẳng trên chân đất chủ động được tưới, tiêu nước. Cần gieo tập trung, gọn vùng và phải theo dõi sát dự báo thời tiết để xác định được thời điểm gieo sao cho hợp lý, tránh gieo lúc nắng nóng và khi có mưa lớn.
Cùng với đó, về cơ cấu giống, nên tăng cường sử dụng các giống năng suất cao, chất lượng tốt, chống chịu được với sâu bệnh và điều kiện bất thuận. Có giải pháp kiểm soát tốt rầy các loại và virus lùn sọc đen, gieo cấy tập trung theo vùng để tạo thuận lợi cho việc quản lý sâu bệnh và áp dụng các tiến bộ kỹ thuật. Tăng cường áp dụng các biện pháp canh tác tiên tiến, sử dụng phân bón hợp lý, bón lót sâu, tránh hiện tượng thừa đạm làm phát sinh dịch hại, không áp dụng bón đón lòng để hạn chế bệnh bạc lá.
Cũng theo ông Lã Quốc Tuấn thì yếu tố kỹ thuật canh tác quan trọng nhất trong sản xuất vụ mùa chính là khâu làm đất, bởi việc tiến hành làm đất gieo cấy luôn sau khi thu hoạch lúa xuân khiến nhiều diện tích lúa mùa hay bị vàng lá nghẹn rễ do ngộ độc hữu cơ.
Để khắc phục hiện tượng này cần tiến hành làm đất sớm và kỹ, phải rập rạ, ngâm nước và rắc vôi tỏa (15 - 20kg/sào) hoặc dùng chế phẩm sinh học nấm Trichodecma để hạn chế bốc chua, giúp rơm rạ phân hủy nhanh, cây lúa bén rễ và phát triển thuận lợi ngay từ đầu.
Được biết, hiện nay, tại các địa phương bà con nông dân đang đẩy nhanh tiến độ làm đất để gieo cấy lúa mùa trong khung thời vụ tốt nhất. Đến ngày 27/6, toàn tỉnh đã làm đất lần 1 được khoảng 29 nghìn ha, làm đất lần 2 được 6,2 nghìn ha, gieo mạ được 377,2 ha, cấy được 1.880 ha (trong đó gieo thẳng là 1.624 ha).
Thời gian qua, trước diễn biến phức tạp của thời tiết, các Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi cũng đã phối hợp chặt chẽ với các địa phương xây dựng phương án tưới tiêu; tập trung khơi thông, nạo vét hệ thống kênh, mương; khẩn trương hoàn thiện các công trình trọng điểm, tu bổ sửa chữa máy móc, thiết bị, sẵn sàng phục vụ công tác chống úng, nhất là giai đoạn lúa mới cấy.
Thanh tra Sở Nông nghiệp & PTNT tổ chức thanh tra, kiểm tra, quản lý chặt chẽ thị trường cung ứng giống lúa, phân bón, thuốc BVTV và các loại vật tư nông nghiệp khác trên địa bàn tỉnh để tránh tình trạng bán hàng giả, hàng kém chất lượng gây thiệt hại trong sản xuất, đảm bảo vụ lúa mùa thắng lợi cho nông dân.
Ngoài ra, theo khảo sát của phóng viên, hiện nguồn cung giống, phân bón và các vật tư nông nghiệp khác trên địa bàn tỉnh tương đối đầy đủ, giá bán cũng được doanh nghiệp giữ ổn định so với mọi năm nên bà con yên tâm hơn để đầu tư sản xuất.
Hà Phương