Sau những diễn biến khắc nghiệt thời tiết năm trước, năm nay sản xuất vụ đông vẫn chưa thoát ra khỏi tình trạng chậm thời vụ do hiệu ứng dây chuyền. Theo ngành Nông nghiệp, mặc dù vào cuộc rất khẩn trương nhưng hầu hết các địa phương đều bị chậm lịch thời vụ từ 5-10 ngày. Thêm vào đó, những trận mưa kéo dài cuối tháng 9, đầu tháng 10 vừa qua đã gây khó khăn cho thu hoạch lúa mùa, giải phóng đất làm cây vụ đông. Trong khi các cây trồng vụ đông ưa nhiệt yêu cầu rất khắt khe về thời vụ. Cây đậu tương, ngô phải gieo trước 5-10. Còn bí xanh, dưa chuột, khoai lang chậm nhất cũng phải hoàn thành gieo trồng trước 15-10. Một số cây trồng vụ đông ưa lạnh, không yêu cầu khắt khe về thời vụ như: các loại rau cải, khoai tây thì không phải địa phương nào cũng mở rộng được vì loại cây này rất kén đất, đòi hỏi trình độ thâm canh cao và phải có đầu ra. Do vậy, để hoàn thành kế hoạch gieo trồng 15-16 nghìn ha cây vụ đông đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền các địa phương và sự nỗ lực rất lớn của người nông dân.
Những ngày cuối tháng 10, có mặt trên đồng ruộng các xã Phú Lộc, Văn Phương, Phú Long (huyện Nho Quan), dễ dàng nhận thấy không khí sôi động, khẩn trương của bà con nông dân đang cắt gốc rạ, chuẩn bị đất, làm cây vụ đông. Nhiều năm nay, vụ đông đã dần trở thành vụ sản xuất chính trong năm và phát triển rộng khắp các xã, thị trấn trong huyện.
Theo phòng Nông nghiệp & PTNT huyện Nho Quan, đến thời điểm này nông dân trong huyện đã gieo trồng được khoảng 1.400 ha cây vụ đông các loại, đạt 40% kế hoạch. Hầu hết các cây màu vụ đông được trồng ở các xã: Văn Phương, Văn Phú, Phú Lộc, Đức Long..., tập trung vào các loại cây ưa ấm như: ngô 499 ha, khoai lang 422 ha, đậu tương 45 ha, lạc 93 ha... Hiện nay, nhiều hộ nông dân đã chuyển trọng tâm sang chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh cho cây màu sinh trưởng, phát triển tốt ngay từ đầu vụ. Để sớm hoàn thành gieo trồng hơn 3.500 ha diện tích cây vụ đông, huyện Nho Quan đang chỉ đạo bà con huy động nhân lực, vật lực khẩn trương đẩy nhanh tiến độ sản xuất.
Sau khi khẩn trương thu hoạch lúa mùa, bà con nông dân huyện Yên Khánh đang tập trung ra đồng sản xuất vụ đông. Với phương châm gắn kết mùa vụ nên các xã, thị trấn, HTX nông nghiệp đều chuẩn bị các khâu sản xuất, từ bố trí vùng, giống, kế hoạch trồng từ loại cây phù hợp cho vụ đông năm 2012.
Vụ đông năm nay, xã Khánh Mậu có kế hoạch gieo trồng 265 ha rau màu các loại. Với các giống cây trồng chủ lực là ngô, đậu tương, khoai tây, lạc, khoai lang. Nhờ sự chỉ đạo tích cực của Đảng ủy, chính quyền xã nên sản xuất vụ đông trên địa bàn đang được đẩy nhanh. Đến nay, Khánh Mậu đã cơ bản hoàn thành kế hoạch diện tích gieo trồng các cây ưa ấm, xã phấn đấu hoàn thành mục tiêu gieo trồng cây vụ đông trước ngày 30-10 để chuyển sang chăm sóc.
Lãnh đạo Sở Nông nghiệp & PTNT cho biết: Đến thời điểm này, toàn tỉnh đã thu hoạch được gần 90% diện tích lúa mùa, đồng thời gieo trồng 8.643 ha cây màu vụ đông (đạt 47% kế hoạch). Trong đó, đậu tương 2.769 ha, ngô 2.077 ha, lạc 191 ha, bí xanh 243 ha, khoai lang 1.010 ha... Như vậy, diện tích gieo trồng cây vụ đông tăng 2.200 ha so với cùng kỳ năm ngoái, tuy nhiên về chỉ tiêu các cây trồng ưa ấm là không đạt kế hoạch.
Trước tình hình trên, Sở đang chỉ đạo các địa phương khẩn trương, tập trung chỉ đạo quyết liệt sản xuất vụ đông nhằm phấn đấu hoàn thành kế hoạch đề ra. Trước hết, cần hướng dẫn nông dân thu hoạch nốt những diện tích lúa mùa còn lại nhằm tránh thiệt hại do mưa bão cuối vụ. Chú trọng chỉ đạo quy hoạch vùng, bố trí cơ cấu cây trồng và thời vụ phù hợp với đặc điểm và điều kiện của vùng. Chuẩn bị đủ lượng giống, vật tư, phân bón đảm bảo chất lượng, đáp ứng nhu cầu sản xuất. Tăng cường công tác tuyên truyền các chủ trương, chính sách hỗ trợ sản xuất vụ đông của tỉnh, tập trung chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật để khuyến khích nông dân mở rộng sản xuất vụ đông.
Hiện nay, một số cây trồng chủ lực như khoai tây, rau xanh vẫn đang trong thời vụ gieo trồng, vì vậy các địa phương, đơn vị chức năng cần tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc bà con tích cực đẩy nhanh tiến độ gieo trồng, đảm bảo thời vụ. Lưu ý đối với cây khoai tây, tuy thời vụ trồng có thể kéo dài đến tháng 12 nhưng tốt nhất nên gieo trồng trong khung thời vụ từ 25-10 đến 15-11 vì khi trồng quá muộn khoai tây sinh trưởng kém do nhiệt độ quá thấp, thiếu ánh sáng, mưa phùn và phải thu hoạch non để trồng lúa xuân, giảm năng suất, chất lượng khoai.
Ông Nguyễn Hữu Vinh, Trưởng phòng Trồng trọt, Sở Nông nghiệp & PTNT cho biết: Vụ đông năm 2011, mặc dù gặp nhiều khó khăn nhưng diện tích gieo trồng toàn tỉnh vẫn đạt 13.345 ha, trong khi diện tích cây ưa ấm (ngô, đậu tương) giảm gần 1.500 ha thì diện tích cây ưa lạnh như rau, đậu các loại tăng trên 700 ha. Do đó, vụ đông 2011 đã tạo ra giá trị gần 390 tỷ đồng; trung bình đạt 29 triệu đồng/ha. Do vậy không có lý do gì để bỏ phí sản xuất vụ đông 2012 này.
Hà Phương