Phóng viên (PV): Đồng chí có thể đánh giá khái quát phong trào phụ nữ và tổ chức Hội LHPN tỉnh Ninh Bình được hình thành và phát triển như thế nào? Đồng chí Vũ Thị Thanh: Lịch sử phong trào phụ nữ và tổ chức Hội LHPN tỉnh Ninh Bình gắn liền với lịch sử vẻ vang của phụ nữ Việt Nam và Hội LHPN Việt Nam.
Theo đó, trên cơ sở đường lối phụ vận của Đảng, ngày 20-10-1930, tổ chức phụ nữ Việt Nam được thành lập. Ngay sau đó, ở Ninh Bình đã xuất hiện các tổ chức tiền thân của Hội tại các xã: Quỳnh Lưu, Sơn Lai (huyện Nho Quan) dưới các tên gọi: "Hội cấy", "Hội gặt", "Hội tương tế" để tuyên truyền, giác ngộ phụ nữ, nuôi giấu cán bộ cách mạng. Năm 1931, tổ chức phụ nữ đầu tiên đã được thành lập ở thôn Trung Trữ, xã Ninh Giang, huyện Hoa Lư với tên gọi "Phụ nữ giải phóng". Kể từ đó đến nay, để phù hợp với nhiệm vụ của các giai đoạn lịch sử cách mạng, tổ chức Hội Liên hiệp phụ nữ mang các tên gọi khác nhau: "Phụ nữ dân chủ" (1936), "Đoàn phụ nữ cứu quốc" (1943). Năm 1948, Hội LHPN tỉnh Ninh Bình được thành lập. Thời điểm này cùng tồn tại song song với tổ chức: Đoàn Phụ nữ cứu quốc và Hội LHPN. Năm 1951, hai tổ chức được hợp nhất thành Hội LHPN tỉnh Ninh Bình. 85 năm qua, phong trào phụ nữ và tổ chức Hội LHPN ở tỉnh ta ngày càng phát triển vững chắc, khẳng định là một tổ chức chính trị - xã hội vững mạnh của Đảng.
Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, các tổ chức phụ nữ trong tỉnh đã tích cực tuyên truyền, giác ngộ quần chúng xây dựng cơ sở cách mạng, nuôi giấu cán bộ, làm giao thông liên lạc, phát động phụ nữ tham gia đấu tranh đòi quyền dân sinh, dân chủ, biểu tình, rải truyền đơn, tự vệ, tham gia cao trào Tổng khởi nghĩa, góp phần vào thắng lợi của Cách mạng tháng Tám vĩ đại. Hội đã vận động hàng vạn phụ nữ tỉnh nhà hăng hái tham gia dân quân, du kích, cứu thương, tải đạn, hưởng ứng các phong trào "Tuần lễ vàng", "Mùa đông binh sỹ", tham gia "Hội mẹ chiến sĩ", "Hội từ mẫu", "Hội tương tế"; góp phần to lớn vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Hòa bình lập lại, Hội phụ nữ vận động chị em cùng nhân dân nhanh chóng hàn gắn vết thương chiến tranh, phục hồi kinh tế; vận động phụ nữ hưởng ứng phong trào phụ nữ "5 tốt" do Trung ương Hội LHPN Việt Nam phát động, động viên phụ nữ thi đua lao động sản xuất, học tập, xây dựng đời sống văn hóa mới. Toàn tỉnh có 21.000 phụ nữ đạt thành tích xuất sắc trong phong trào "5 tốt".
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, trước yêu cầu và nhiệm vụ cách mạng, Trung ương Hội phát động phong trào phụ nữ "Ba đảm đang": Đảm đang lao động sản xuất và công tác, đảm đang gia đình, đảm đang phục vụ chiến đấu và sẵn sàng chiến đấu khi cần thiết. Toàn tỉnh đã có 112.424 chị em đăng ký hưởng ứng phong trào; có trên 2.000 nữ thanh niên xung phong lên đường nhập ngũ đi chiến đấu và phục vụ chiến đấu. Phụ nữ ở hậu phương vừa đảm đang sản xuất, công tác, nuôi dạy con, vừa tích cực tham gia dân quân tự vệ và trực tiếp chiến đấu đánh trả máy bay địch, chăm sóc thương binh, gia đình liệt sỹ, giúp đỡ bộ đội. Các tầng lớp phụ nữ trong tỉnh đã đóng góp cao nhất sức người, sức của trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vĩ đại. Trong 10 năm (1965-1975), toàn tỉnh có 40.000 phụ nữ đạt Huy hiệu "Ba đảm đang".
Từ năm 1975 và đặc biệt là từ khi tái lập tỉnh đến nay, các cấp Hội phụ nữ trong tỉnh đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước, cuộc vận động, thực hiện tốt các chương trình, nhiệm vụ trọng tâm,... thu hút được sự tham gia sôi nổi của các tầng lớp phụ nữ. Qua đó, tuyên truyền, động viên, giáo dục, hỗ trợ phụ nữ thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị của địa phương, đóng góp vào phát triển kinh tế - xã hội, an ninh-quốc phòng, trật tự an toàn xã hội của tỉnh.
PV: Đồng chí cho biết những kết quả nổi bật của phong trào phụ nữ và hoạt động Hội Phụ nữ các cấp trong tỉnh thời gian qua?
Đồng chí Vũ Thị Thanh: Những năm qua, đặc biệt 5 năm gần đây, được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, của Trung ương Hội LHPN Việt Nam và các ngành, các cấp trong tỉnh, các cấp Hội đã phát huy vai trò, chức năng của mình, tập trung đẩy mạnh phong trào thi đua "Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình hạnh phúc", cuộc vận động "Xây dựng gia đình hạnh phúc 5 không, 3 sạch", phong trào "Dân vận khéo", việc học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh gắn với phong trào "Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới" và các nhiệm vụ trọng tâm của Hội; tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao kiến thức luật pháp, chính sách. Các hoạt động hướng mạnh về cơ sở, quan tâm chăm lo lợi ích thiết thân, thiết thực của hội viên, phụ nữ.
Hiện nay, 100% cơ sở Hội, trên 90% chi hội phụ nữ trong tỉnh đã phối hợp tổ chức chuyển giao KHKT, hướng dẫn phụ nữ ứng dụng vào sản xuất. 100% cơ sở Hội tổ chức cho chị em vay vốn đầu tư vào sản xuất, kinh doanh, tổng số dư nợ là 1.137 tỷ đồng cho trên 73 nghìn người vay, trong đó có trên 26 nghìn phụ nữ nghèo. Đồng thời, các cấp Hội tích cực tổ chức dạy nghề, giới thiệu việc làm cho phụ nữ, quan tâm đến phụ nữ tại các địa bàn có thu hồi đất, vùng xa trung tâm. Trong 5 năm (2010 - 2015), các cấp Hội đã giúp 1.857 hộ nghèo do nữ đứng chủ thoát nghèo bền vững; vận động quyên góp ủng hộ trên 6 tỷ đồng để xây dựng mới, sửa chữa 127 Mái ấm tình thương cho phụ nữ nghèo khó khăn về nhà ở; tranh thủ các nguồn lực hỗ trợ xây dựng trên 22 nghìn công trình biogas, nước sạch, nhà tiêu hợp vệ sinh.
Thông qua các hoạt động trên, tổ chức Hội ngày càng phát triển vững chắc. Toàn tỉnh hiện có 158.035 hội viên, đạt 84,5%; 100% cán bộ chuyên trách Hội cấp tỉnh, huyện có trình độ chuyên môn đại học trở lên; 98,62% chủ tịch Hội LHPN xã, phường, thị trấn đạt chuẩn về chuyên môn và nghiệp vụ công tác Hội. Nhiều chị em trưởng thành từ công tác Hội được đề bạt, bổ nhiệm vào các vị trí, chức danh chủ chốt cấp ủy, chính quyền các cấp.
Phong trào thi đua, các cuộc vận động đã tạo động lực để mỗi cán bộ, hội viên, phụ nữ chủ động học tập, tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức, nâng cao kiến thức, trình độ, kỹ năng nghề nghiệp, phát huy tiềm năng, sức sáng tạo trong lao động sản xuất, công tác, xây dựng gia đình hạnh phúc. Vai trò, vị thế của phụ nữ trong gia đình và ngoài xã hội ngày được khẳng định. Tỷ lệ nữ tham gia cấp ủy nhiệm kỳ 2015 - 2020 của cả 3 cấp đều đạt trên 15% tăng so với nhiệm kỳ trước từ 0,98% đến 4,2%, cao hơn tỷ lệ chung toàn quốc: Tỷ lệ nữ cấp ủy cấp cơ sở đạt 20,1%, cấp huyện và tương đương đạt 18%, cấp tỉnh đạt 15,7%. Hàng năm, có trên 80% hội viên, phụ nữ đạt 3 tiêu chuẩn của phong trào thi đua và cuộc vận động do Trung ương Hội phát động.
Với những kết quả đạt được, Hội LHPN tỉnh vinh dự được Đảng và Nhà nước tặng nhiều phần thưởng cao quý: Huân chương Lao động hạng Nhì (năm 1995), Huân chương Lao động hạng Nhất (năm 2000), Huân chương Độc lập hạng Ba (năm 2005), Huân chương Độc lập hạng Nhì (năm 2010) và nhiều năm được Chính phủ, các Bộ, ngành, Trung ương Hội, Ủy ban nhân dân tỉnh tặng Cờ thi đua xuất sắc và Bằng khen. Nhiều cá nhân được Nhà nước phong tặng các danh hiệu cao quý. Đặc biệt đã có 1.166 bà mẹ được phong tặng danh hiệu cao quý Bà mẹ Việt Nam Anh hùng.
PV: Phát huy những kết quả đã đạt được, thời gian tới, các cấp Hội sẽ triển khai những giải pháp cơ bản nào để làm tốt công tác phụ vận?
Đồng chí Vũ Thị Thanh: Phát huy truyền thống vẻ vang và những thành tích đạt được trong 85 năm qua, khắc phục những khó khăn, thách thức đặt ra, để xứng đáng với niềm tin của Đảng, để đáp ứng với yêu cầu của công cuộc đổi mới, thiết thực chào mừng thành công Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXI, lập thành tích chào mừng kỷ niệm 85 năm ngày thành lập Hội LHPN Việt Nam, hướng tới Đại hội XII của Đảng và Đại hội đại biểu Phụ nữ các cấp nhiệm kỳ 2016-2021, trong thời gian tới các cấp Hội Phụ nữ trong tỉnh tiếp tục đẩy mạnh thực hiện phong trào "Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình hạnh phúc", cuộc vận động "Xây dựng gia đình hạnh phúc 5 không, 3 sạch" gắn với việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và 6 chương trình công tác trọng tâm của Hội, góp phần tích cực xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh. Trong đó tập trung một số nhiệm vụ chủ yếu như sau:
Cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXI thành chương trình hành động phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của Hội; tổ chức tuyên truyền, vận động, hỗ trợ phụ nữ tham gia thực hiện thắng lợi Nghị quyết của Đảng.
Tiếp tục tăng cường đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Hội, thực hiện có hiệu quả các phong trào của Trung ương Hội LHPN Việt Nam và các cấp Hội đề ra, tích cực, chủ động tham gia có hiệu quả nhiệm vụ chính trị của địa phương. Chú trọng xây dựng tổ chức Hội vững mạnh để tổ chức Hội thực sự là tổ chức đại diện cho các tầng lớp phụ nữ. Tích cực chuẩn bị các điều kiện để tổ chức thành công đại hội đại biểu phụ nữ các cấp nhiệm kỳ 2016-2021, thực sự là một đợt sinh hoạt chính trị trọng đại trong giới nữ.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục về tư tưởng chính trị, phẩm chất đạo đức, nâng cao kiến thức và năng lực cho phụ nữ, nhất là kiến thức về pháp luật, kiến thức về bình đẳng giới, kỹ năng sống, tổ chức cuộc sống gia đình, quan tâm đến vùng sâu, vùng xa, vùng có đồng bào dân tộc và vùng công giáo; tăng cường việc thực hiện giám sát, phản biện xã hội và tổ chức hiệu quả việc đối thoại trực tiếp với cán bộ, hội viên, phụ nữ; phát huy dân chủ tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền.
Tập trung hỗ trợ phụ nữ xây dựng gia đình hạnh phúc 5 không, 3 sạch. Tăng cường công tác dạy nghề, tạo việc làm, vận động phụ nữ áp dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất, mạnh dạn chủ động liên kết sản xuất hàng hóa những sản phẩm có giá trị kinh tế cao.
Đối với mỗi chị em phụ nữ, cần tích cực học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; thực hiện tốt phong trào thi đua "Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình hạnh phúc 5 không, 3 sạch; chủ động học tập, nâng cao trình độ, năng lực, rèn luyện sức khỏe, phẩm chất đạo đức, năng động, sáng tạo trong lao động sản xuất và công tác, hoàn thành tốt vai trò, chức năng của mình trong gia đình cũng như ngoài xã hội; tích cực tham gia các hoạt động của Hội, các hoạt động cộng đồng, góp phần xây dựng tổ chức Hội Phụ nữ ngày càng vững mạnh.
PV: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí.
Mỹ Hạnh (thực hiện)