Việc thực hiện thanh tra, kiểm tra thuế theo các chuyên đề chuyên sâu; dựa trên cơ sở phân tích rủi ro, phần nào đã đáp ứng được yêu cầu cải cách của ngành. Thông qua công tác thanh tra, kiểm tra cho thấy nhiều doanh nghiệp tuy gặp không ít khó khăn về vốn kinh doanh, song vẫn cố gắng bố trí, sắp xếp nguồn và tự giác nộp thuế đúng kỳ, đúng số; bên cạnh đó vẫn còn
một số tổ chức, cá nhân do nhận thức chưa đầy đủ về quyền lợi và nghĩa vụ của mình đối với ngân sách Nhà nước dẫn đến vi phạm các quy định của Luật Thuế.
10 tháng đầu năm 2014, thanh tra, kiểm tra ngành Thuế đã phát hiện nhiều thủ đoạn gian lận, như: năng lực quản lý tài chính của doanh nghiệp hạn chế, công tác kế toán chưa đáp ứng yêu cầu trong khi chế độ, chính sách liên quan đến lĩnh vực thuế thời gian qua có nhiều thay đổi; một số đơn vị hạch toán sai lệch kết quả sản xuất, kinh doanh; chấp hành không nghiêm Pháp lệnh kế toán thống kê; có đơn vị mở sổ sách kế toán chỉ mang tính hình thức, đối phó với cơ quan quản lý Nhà nước; hạch toán sai chi phí, sai giá thành làm giảm thu nhập chịu thuế; hạch toán nghiệp vụ kinh tế phát sinh không đúng chế độ; trích không đúng, không đủ các khoản phải nộp ngân sách Nhà nước. Hạch toán không chính xác thuế đầu vào như: kê hóa đơn đầu vào trùng 2 lần, không phân bổ đúng thuế đầu vào giữa những hàng hóa chịu thuế GTGT và hàng hóa không chịu thuế GTGT; báo cáo thiếu doanh thu tính thuế; không kê khai hết hàng hóa bán ra thuộc đối tượng chịu thuế, doanh thu bỏ ngoài sổ sách; hạch toán mua sắm tài sản cố định vào chi phí sản xuất, kinh doanh trong kỳ.
Còn vi phạm quy định thanh toán qua ngân hàng để được khấu trừ thuế, nhiều doanh nghiệp chi phí sản xuất vượt định mức kinh tế - kỹ thuật của nhà nước; lãi vay đưa vào chi phí cao hơn quy định; đối với đơn vị xây lắp công trình đã nghiệm thu bàn giao giữa A và B nhưng kê khai thuế không kịp thời, một số sắc thuế, nguồn thu như thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường khi khai thác khoáng sản, lệ phí trước bạ... kê khai chưa đầy đủ. Đối với những đơn vị được hoàn thuế kê khai không chính xác thuế đầu ra, đầu vào dẫn đến số thuế đề nghị hoàn lớn hơn số được hoàn. Một số đơn vị sản xuất, kinh doanh kém hiệu quả, thua lỗ kéo dài, tình hình tài chính khó khăn, mất cân đối về vốn, không có khả năng trả nợ và thanh toán với ngân sách Nhà nước. Đối với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, việc nắm bắt pháp luật về thuế còn nhiều bất cập: đưa vào giá thành sản phẩm nhiều khoản chi phí bất hợp lý dẫn đến lỗ lớn; việc tự xác định ưu đãi miễn, giảm về thuế chưa chính xác…
10 tháng đầu năm 2014, toàn ngành đã thanh tra, kiểm tra 16.949 lượt hồ sơ của người nộp thuế tại cơ quan thuế; yêu cầu giải trình 127 lượt hồ sơ; thanh tra, kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế tổng số 1.116 cuộc; truy thu, phạt nộp chậm 34,03 tỷ đồng; giảm lỗ 261,15 tỷ đồng; giảm khấu trừ 2,2 tỷ đồng.
Để góp phần hoàn thành dự toán thu ngân sách năm 2014, đảm bảo thu đúng, thu đủ theo quy định của pháp luật, ngành Thuế Ninh Bình tiếp tục phối hợp với các lực lượng theo chỉ đạo của tỉnh tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra cuối năm trên tất cả các lĩnh vực, ở tất cả các thành phần kinh tế, đồng thời tăng cường kiểm tra nội bộ ngành. Cần tập trung ở những địa bàn trọng điểm, những đơn vị có số thu lớn, hạch toán toàn ngành, những mặt hàng có thuế suất cao, doanh số lớn. Trong đó, tập trung vào một số nội dung như: chống các hành vi vi phạm về hóa đơn thông qua ứng dụng "đối chiếu chéo bảng kê hóa đơn" nhằm phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời có hiệu quả đối với các doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh sử dụng hóa đơn bất hợp pháp; thanh tra các doanh nghiệp giao dịch qua ngân hàng có dấu hiệu đáng ngờ, qua đó xác định rõ mục đích các giao dịch, nhận diện một số hình thức hợp pháp hóa đơn, chứng từ thanh toán qua ngân hàng của doanh nghiệp; phát hiện kịp thời hành vi và dấu hiệu chuyển giá… Đặc biệt là những đơn vị có số thuế GTGT phải nộp âm kéo dài nhiều tháng nhưng không lập hồ sơ xin hoàn thuế; các đơn vị không xây dựng được các định mức kinh tế kỹ thuật, định mức chi phí; những đối tượng có quy mô kinh doanh lớn nhưng có số thuế phải nộp phát sinh ít... Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan bảo vệ pháp luật xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Bài, ảnh: Mạnh Huy