Chăm sóc, điều trị cho người cao tuổi mắc Covid-19
Đến thời điểm này, Hà Nam có gần 60.000 người mắc Covid-19, trong đó người cao tuổi (NCT) chiếm 15%. Chăm sóc, điều trị bệnh nhân Covid-19 cao tuổi được đặc biệt quan tâm bởi đây là đối tượng có nhiều bệnh nền, sức đề kháng yếu, nhiều trường hợp không đủ điều kiện tiêm phòng vắc-xin Covid-19. Thực tế, tại các cơ sở điều trị Covid-19 hiện nay, số NCT được tiếp nhận điều trị chiếm 70% số bệnh nhân.
Theo bác sỹ Nguyễn Văn Trung, Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh, phụ trách Bệnh viện Dã chiến số 1, trong số trên 70 bệnh nhân đang điều trị tại Bệnh viện Dã chiến số 1 của tỉnh, 70% là NCT. “Hầu hết những NCT khi bị mắc Covid-19 được đưa vào viện đều có bệnh nền, thể trạng yếu. Diễn biến bệnh của các trường hợp này rất phức tạp, nhiều người phải thở o-xy, điều trị tích cực, cần sự theo dõi chặt chẽ của nhân viên y tế” – bác sỹ Trung cho biết.
Gần một tháng nay, khi các ca F0 trong cộng đồng tăng cao, số người phải nhập viện lớn, Bệnh viện Dã chiến số 1 chỉ tiếp nhận bệnh nhân có triệu chứng nặng (tầng thứ 3 theo mô hình tháp 3 tầng). Hơn 70 cán bộ, nhân viên y tế tại đây hiện đang tập trung chăm sóc và điều trị cho trên dưới 100 bệnh nhân. Tính từ đầu năm 2022 đến nay, Hà Nam ghi nhận 62 ca tử vong vì Covid-19, đa số là NCT.
Bác sỹ Phạm Ngọc Anh, đang làm việc tại Bệnh viện Dã chiến số 1 cho biết, việc điều trị cho bệnh nhân cao tuổi bị mắc Covid-19 được thực hiện theo phác đồ của Bộ Y tế song song với điều trị bệnh nền, chủ yếu là tiểu đường, tim mạch, huyết áp, suy gan, suy thận… Nhiều bệnh nhân vào viện khi bị phát hiện mắc Covid-19, bệnh nền lúc này tương đối ổn định, nhưng sau thời gian ngắn trở nên nặng hơn và diễn biến sức khỏe phức tạp. Đặc biệt, những bệnh nhân chạy thận nhân tạo khi mắc Covid-19, nguy cơ tử vong cao. Cho nên, không phải 100% các ca tử vong tại bệnh viện do Covid-19, tổn thương phổi mà có thể còn do bệnh nền.
Bác sỹ Phạm Ngọc Anh khuyến cáo: Tất cả những NCT có bệnh lý nền, thể trạng yếu hoặc béo phì khi mắc Covid-19 cần được y tế cơ sở theo dõi chặt chẽ, khi phát hiện các yếu tố bất thường phải chuyển ngay đến các trung tâm y tế hoặc bệnh viện để can thiệp điều trị kịp thời.
Do F0 tăng cao trong cộng đồng, nhiều NCT khi mắc Covid-19 có triệu chứng nhẹ được điều trị tại nhà. Theo Bác sỹ Trần Quỳnh Anh, nếu NCT mắc Covid-19 ở thể nhẹ, tốt nhất nên điều trị tại nhà để được chăm sóc toàn diện hơn. Bởi, môi trường bệnh viện điều trị Covid-19 phức tạp, nồng độ vi-rút ở mức cao, NCT hay trẻ em ở trong môi trường đó lâu đều không tốt. Ngược lại, khi ở gia đình, họ sẽ được con, cháu chăm sóc, theo dõi sát sao với đầy đủ điều kiện, người mắc Covid-19 sẽ nhanh chóng khỏi bệnh và bảo đảm sức khỏe an toàn.
Chỉ những người già cô đơn, không nơi nương tựa, người có bệnh nền, thể trạng yếu, chưa tiêm vắc-xin mới cần nhập viện khi có triệu chứng.
Tại Trạm Y tế xã Bắc Lý (Lý Nhân), nơi đang quản lý, theo dõi hàng trăm F0 đang điều trị tại nhà, trong đó có nhiều NCT, y tá Phan Thị Tuyết, Trưởng Trạm Y tế xã cho biết: Khi kiểm tra tình trạng sức khỏe của bệnh nhân cao tuổi không có bệnh nền, thể trạng tốt, chúng tôi đề nghị người nhà phối hợp với cán bộ y tế cơ sở theo dõi, chăm sóc, điều trị một cách hiệu quả. Những người thân trong gia đình bệnh nhân được chúng tôi hướng dẫn theo dõi các chỉ số sinh tồn, chỉ số SpO2 báo cho nhân viên y tế địa phương ngày 2 lần để họ có căn cứ đánh giá lâm sàng. Nếu diễn biến bệnh phức tạp, trở nặng, nhân viên y tế cơ sở sẽ báo cáo với Trung tâm Y tế huyện thông qua hệ thống điều trị trực tuyến để đánh giá tình trạng bệnh, quyết định chuyển lên trung tâm hay chuyển về Bệnh viện Dã chiến số 1.
Mặc dù, trong điều kiện khó khăn về nhân lực nhưng chúng tôi vẫn bảo đảm giám sát dịch tễ ở địa phương hiệu quả theo quy định. Điều quan trọng chúng tôi đã thiết lập được mối liên hệ chặt chẽ giữa trạm y tế với gia đình bệnh nhân thông qua điện thoại, zalo. Khi nhân viên y tế bị mắc Covid-19, anh em vẫn thực hiện nhiệm vụ theo hình thức trực tuyến, bảo đảm công tác chăm sóc và điều trị cho F0 hiệu quả, an toàn.
Với những người làm nhiệm vụ chăm sóc, điều trị cho F0 cao tuổi tại Bệnh viện Dã chiến số 1, điều lo lắng nhất hiện nay chính là việc vẫn còn bệnh nhân nhập viện chưa tiêm đủ các mũi vắc-xin cơ bản. Khi bị mắc Covid-19, diễn biến bệnh thường phức tạp hơn những người đã tiêm 2- 3 mũi vắc-xin.
Bác sỹ Nguyễn Văn Trung cho biết: Hầu hết những NCT bị mắc Covid-19 được điều trị tại Bệnh viện Dã chiến số 1 là những người chưa tiêm đủ các liều vắc-xin hoặc chưa từng tiêm, người mắc các bệnh nền, thể trạng sức khỏe quá yếu. Trong số những ca bệnh đang điều trị tại đây, có trên 30 ca phải thở o-xy dòng cao, 3 ca thở HFNC, 4 ca thở máy. Những ca nặng đều là NCT. Chúng tôi phải xây dựng chiến lược điều trị bảo vệ phổi, điều trị bệnh lý cấp tính kết hợp với các biện pháp hồi sức tích cực kịp thời nhằm bảo đảm cho bệnh nhân có thể vượt qua được giai đoạn nguy kịch, sớm khỏi bệnh.
Trong tình hình hiện nay, khi những quy định về công tác phòng, chống dịch Covid-19 đã có những thay đổi, việc chăm sóc và điều trị cho NCT là F0 cần được sự quan tâm từ gia đình và y tế cơ sở. Công tác chăm sóc, theo dõi sức khỏe cho NCT hậu Covid-19 đối với y tế cơ sở mới thực sự quan trọng, góp phần kiểm soát và quản lý dịch tễ ở địa phương hiệu quả.
Các địa phương theo yêu cầu sẽ phải thiết lập hệ thống theo dõi sức khỏe thông qua y tế cơ sở và thầy thuốc đồng hành (hỗ trợ qua điện thoại hoặc internet…); thành lập các trạm y tế lưu động khi cần thiết để bảo đảm người dân được tiếp cận với dịch vụ y tế từ sớm, từ xa và từ cơ sở. Triển khai các hoạt động quản lý, chăm sóc, điều trị và hỗ trợ người mắc có nguy cơ chuyển nặng ngay tại cộng đồng.
