Cày ải-giải pháp kỹ thuật hữu hiệu trong canh tác lúa

Nguyên nhân phong trào cày ải lắng xuống là do: Các địa phương, đơn vị đã coi nhẹ giải pháp kỹ thuật này; không chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo cũng như tổ chức thực hiện. Một phần diện tích cấy lúa thuộc vùng đất vàn, vàn cao được đưa vào trồng cây đông ngay sau khi thu hoạch xong lúa mùa nên không còn đủ thời gian để làm đất ải. Hệ thống thủy lợi, tưới tiêu ở một số địa phương lại chưa hoàn chỉnh, đồng bộ nên khó khăn cho việc đưa nước vào đổ ải.

Theo ông Phạm Văn Trung, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh, cày ải là một giải pháp kỹ thuật có nhiều tính ưu việt nếu thực hiện đúng theo yêu cầu và quy trình kỹ thuật. Một trong những yêu cầu quan trọng trong làm đất ải là: đất cày ải phải lật úp thành luống, ải phải nỏ mới có tác dụng. Làm đất ải có vai trò lớn trong việc cải tạo hệ vi sinh vật đất trồng lúa.

Việc thâm canh 2 vụ lúa nước trong năm (vụ đông xuân và vụ mùa) với đặc điểm luôn có đủ nước cho cây lúa sinh trưởng và phát triển đã làm cho đồng ruộng liên tục bị ngập nước sinh ra yếm khí. Hệ sinh vật hảo khí có lợi cho cây trồng hoạt động kém đi. Hơn nữa, đất ngập nước lâu ngày sẽ tồn tại trong đó một số chất khí có hại cho cây trồng như: H2S, CH4 và chỉ thực hiện cày ải, làm đất ải, để ải nỏ thì các chất khí này mới thoát ra bay vào không trung. Làm đất ải, để ải nỏ sẽ tạo điều kiện cho hệ sinh vật hảo khí hoạt động mạnh lên, làm cho đất tơi xốp, thông thoáng, nhờ đó mà rễ cây trồng hấp thụ tốt hơn các chất dinh dưỡng có trong đất; khắc phục được bệnh nghẹt rễ lúa.

Cày ải, làm đất ải còn có tác dụng diệt cỏ dại và các mầm mống sâu bệnh còn lưu trú, tồn dư trên đồng ruộng, ngăn chặn chúng xuất hiện gây hại ở vụ sau. Đối với bệnh lùn sọc đen, lùn xoắn lá, cày ải tuy không diệt được mầm bệnh, nhưng lại diệt được ký chủ phụ của bệnh (cỏ dại); đồng thời hạn chế sự tồn tại, sinh trưởng và phát triển côn trùng (rầy nâu, rầy lưng trắng-môi giới truyền bệnh lùn sọc đen, lùn xoắn lá và cũng là tác nhân trực tiếp phá hoại lúa)... Từ những lợi ích như vậy mà từ thời xa xưa, ông cha ta đã có câu "Một hòn đất nỏ bằng một giỏ phân".

Hiện tại thời tiết đã chuyển sang mùa đông hanh khô; vụ lúa mùa đã thu hoạch xong-điều kiện thuận lợi cho việc cày ải. Các địa phương trong tỉnh cần quân tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện giải pháp kỹ thuật này một cách đồng bộ và rộng khắp. Huy động tối đa lực lượng, phương tiện, máy móc tham gia cày đất để ải và đảm bảo cho ruộng cày ải để đất nỏ, nhất là ở những khu đồng không trồng cây vụ đông. Những ruộng đang trồng cây vụ đông thì sau khi thu hoạch xong cũng phải tiến hành cày ải đất luôn. Riêng vùng đất trũng, thường xuyên ngập nước thì thực hiện làm dầm, cày bừa sớm, ngâm dầm ngấu.

Vụ lúa đông xuân 2014-2015, toàn tỉnh dự kiến gieo cấy trên 41.000 ha lúa. Đây là vụ sản xuất quan trọng trong năm với năng suất, sản lượng, giá trị lớn. Để đạt được mục tiêu đề ra, cùng với việc chuẩn bị đầy đủ các yếu tố, điều kiện cho vụ sản xuất về giống, phân bón, thuốc BVTV, hệ thống tưới tiêu... thì đồng ruộng cũng phải được vệ sinh sạch sẽ, trong đó cày ải là một giải pháp kỹ thuật hữu hiệu.

Bài, ảnh: Đinh Chúc