Cao tốc Ninh Bình-Hải Phòng: “Mạch nối chiến lược” giúp Ninh Bình bứt phá trong phát triển kinh tế biển

Quyết liệt giải phóng mặt bằng

Cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng có tổng chiều dài 54,9km đi qua địa bàn tỉnh Ninh Bình, gồm ba dự án thành phần: Dự án cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng theo hình thức đầu tư công (chiều dài 25,3km); Dự án xây dựng cầu vượt sông Đáy (chiều dài 2 km); Dự án cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng theo phương thức đối tác công - tư (chiều dài 27,6km); trong đó cầu vượt sông Đáy đã thi công hoàn thành, đưa vào sử dụng. Đây là dự án giao thông chiến lược, không chỉ góp phần hoàn thiện mạng lưới cao tốc quốc gia mà còn tạo hành lang kinh tế ven biển mới, kết nối trực tiếp giữa khu vực Tây Bắc với Nam Đồng bằng Sông Hồng và duyên hải Bắc Trung Bộ.

Ông Nguyễn Quang Minh, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông tỉnh cho biết: Ngay sau khi dự án được phê duyệt, UBND tỉnh Ninh Bình đã thành lập Ban Chỉ đạo cấp tỉnh, chỉ đạo các địa phương có tuyến đường đi qua xác định công tác GPMB là nhiệm vụ trọng tâm.

Với tinh thần “trọng dân, gần dân, hiểu dân”, các cấp ủy, chính quyền đã bám sát cơ sở, đối thoại, vận động, tháo gỡ từng vướng mắc, bảo đảm tiến độ song hành giữa thi công và GPMB.

Đến nay, công tác GPMB của dự án đầu tư công đã đạt 80%, tương đương 173,6/217ha; toàn bộ 10 khu tái định cư đang được triển khai đồng loạt, các địa phương đang nỗ lực cao nhất để hoàn thành và bàn giao toàn bộ đất ở cho nhân dân sớm ổn định cuộc sống.

Các địa phương như: Yên Thắng, Yên Mô, Yên Từ, Khánh Nhạc, Khánh Thiện, Khánh Hội, Khánh Trung… đã cơ bản bàn giao phần đất nông nghiệp, chỉ còn một số hộ dân đất ở xen kẹt đang tiếp tục được vận động, giải quyết dứt điểm.

Theo chỉ đạo của UBND tỉnh tại Thông báo số 63/TB-VPUBND ngày 25/9/2025, các xã, phường sẽ phải bàn giao mặt bằng, bảo đảm hoàn thành toàn bộ trước cuối tháng 12/2025. Do vậy, tinh thần “trách nhiệm đến cùng” được thể hiện rõ trong hành động của từng địa phương, coi việc hoàn thành mặt bằng không chỉ là nhiệm vụ hạ tầng mà còn là biểu hiện của ý thức xây dựng quê hương trong giai đoạn chuyển mình.

Cùng với đó, các sở, ngành có liên quan đã chủ động tháo gỡ những vướng mắc trong bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Đối với các hộ có đất ở xen kẹt, đất nông nghiệp trong cùng thửa, UBND tỉnh chỉ đạo áp dụng chính sách linh hoạt, đảm bảo quyền lợi người dân, tránh khiếu nại kéo dài. Những công trình công cộng bị ảnh hưởng như bếp ăn bán trú Trường Mầm non Khánh Hội được bố trí hoàn trả hợp lý, thể hiện cách làm nhân văn, đồng bộ giữa phát triển hạ tầng và ổn định xã hội.

Đáng chú ý, đến đầu tháng 11/2025, Ninh Bình đã hoàn thành bàn giao 21,7/25,3km tuyến chính (đạt 85,7%), cùng toàn bộ đất phục vụ thi công các khu tái định cư và hạ tầng kỹ thuật liên quan.

Việc bảo đảm tiến độ GPMB đã giúp dự án bước sang giai đoạn thi công mạnh mẽ hơn, đồng thời khẳng định quyết tâm chính trị của tỉnh trong việc hiện thực hóa Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 về đột phá hạ tầng giao thông, hướng tới phát triển Ninh Bình thành “cực tăng trưởng mới” của khu vực ven biển Nam Đồng bằng Sông Hồng.

Đảo đảm chất lượng và tiến độ giải ngân vốn

Nhận thức vai trò quan trọng của dự án trong chiến lược phát triển của tỉnh và khu vực, chủ đầu tư đã chỉ đạo các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công; trên các công trường, không khí lao động đang khẩn trương, sôi động. Các nhà thầu đã huy động tối đa nhân lực, phương tiện, tổ chức thi công “ba ca, bốn kíp” để bù tiến độ.

Đối với dự án đầu tư công, toàn tuyến hiện có 7 mũi thi công chính, giá trị thực hiện đạt hơn 224,7 tỷ đồng, tương đương 5,4% tổng giá trị hợp đồng. Các hạng mục trọng điểm như cầu Mai Sơn, Khánh Thượng, Khánh Trung, cầu vượt Quốc lộ 10, cầu Tiên Hoàng, cầu sông Vạc… đều đang đồng loạt triển khai.

Đến nay, Dự án đầu tư công đạt tiến độ giải ngân 50,1% kế hoạch, tương ứng 2.479,7/4.953 tỷ đồng vốn được giao đến hết năm 2025. Trong đó, nguồn vốn Trung ương giải ngân đạt 81,7%. Đây không chỉ là chỉ số về quản lý tài chính mà còn phản ánh năng lực tổ chức, điều hành của tỉnh trong việc đưa chính sách vào cuộc sống, phát huy hiệu quả từng đồng vốn đầu tư công.

Đối với Dự án cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng theo phương thức đối tác công - tư, nhà đầu tư liên danh GELEXIMCO đang triển khai 12 mũi thi công (11 mũi đường, 1 mũi cầu), hoàn thành di dời 1.025 ngôi mộ, bàn giao 82% mặt bằng.

Không chỉ đảm bảo tiến độ, công tác quản lý chất lượng, an toàn lao động cũng được đặt lên hàng đầu. Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông tỉnh Ninh Bình thường xuyên tổ chức kiểm tra, giám sát tại hiện trường, kịp thời tháo gỡ khó khăn cho các đơn vị thi công. Các hạng mục được triển khai theo quy chuẩn kỹ thuật cao, gắn tiến độ với chất lượng, đảm bảo công trình hoàn thiện đồng bộ, bền vững, an toàn.

Đặc biệt, để khắc phục tình trạng khan hiếm vật liệu, tỉnh đã cấp phép khai thác mỏ cát CL.9.1 trên địa bàn Hà Nam (nay thuộc Ninh Bình), bảo đảm nguồn cung cho thi công nền đường. Cùng với đó, UBND tỉnh đã cho phép bổ sung hạng mục đường gom dọc tuyến dài 17,4km theo Văn bản số 399/UBND-VP4 ngày 29/8/2025, đây là hạng mục quan trọng giúp kết nối các khu dân cư, giảm chia cắt địa hình, tạo điều kiện phát triển quỹ đất hai bên cao tốc.

Theo kế hoạch điều chỉnh tiến độ, toàn bộ công trình sẽ hoàn thành trong năm 2026. Khi đưa vào khai thác, cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng sẽ rút ngắn thời gian di chuyển giữa hai địa phương còn khoảng 1 giờ 15 phút, kết nối trực tiếp với cao tốc Bắc-Nam và tuyến đường ven biển. Tuyến đường này không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho vận chuyển hàng hóa, phát triển logistics, mà còn mở rộng cánh cửa giao thương ra biển, giúp Ninh Bình khai thác tiềm năng cảng Ninh Cơ, thúc đẩy hình thành chuỗi đô thị - công nghiệp - dịch vụ ven biển.

Đặc biệt, dự án còn mang ý nghĩa chiến lược trong phát triển du lịch và văn hóa, góp phần đưa du lịch Ninh Bình hòa vào dòng chảy du lịch vùng duyên hải Bắc Bộ, hiện thực hóa mục tiêu xây dựng tỉnh trở thành trung tâm du lịch và dịch vụ của khu vực Đồng bằng Sông Hồng.