Về Yên Mô những ngày này, chúng tôi cảm nhận rõ không khí lao động khẩn trương của bà con nông dân ở khắp các xứ đồng. Tại các khu đồng của xã Yên Phong, một trong những địa phương có năng suất lúa cao, hơn chục máy gặt đập liên hợp làm việc hết công suất để đẩy nhanh tiến độ.
Bác Vũ Thị Hương phấn khởi cho cho biết: Mặc dù năm nay sản xuất gặp nhiều khó khăn nhưng lúa mùa của gia đình tôi vẫn sinh trưởng và phát triển tốt, năng suất đạt cao hơn năm trước. Toàn bộ diện tích được gặt bằng máy gặt, lúa đưa tận đầu bờ chỉ cần vận chuyển về phơi.
Hơn 5 sào cấy giống LT2, gia đình tôi chỉ gặt trong buổi sáng là xong. Với thời tiết vừa nắng và hanh khô như hiện nay rất thuận lợi cho việc phơi lúa và đẩy nhanh tiến độ thu hoạch, tiến độ sản xuất vụ Đông năm 2016.
Vụ mùa 2016, xã Yên Phong gieo cấy trên 470 ha lúa mùa. Thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới và tái cơ cấu ngành nông nghiệp, sản xuất lúa nói chung và vụ mùa nói riêng có nhiều chuyển biến tích cực.
Nổi bật nhất là đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu cây trồng theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung nên diện tích lúa chất lượng cao chiếm tỷ lệ lớn. Công tác dồn điền, đổi thửa đã tạo thuận lợi đưa cơ giới hóa vào sản xuất, hiện 100% diện tích làm đất bằng máy và 95% diện tích lúa của xã thu hoạch bằng máy gặt.
Theo đánh giá của xã vụ mùa năm nay không mấy thuận lợi cho sản xuất do mưa bão và sâu bệnh, nhưng với sự nỗ lực của các cấp ủy, chính quyền xã, các HTX nông nghiệp và sự cần cù chịu khó của bà con nông dân, sản xuất vụ mùa ở Yên Phong đã giành thắng lợi.
Lúa chắc hạt và cho năng suất cao, ước đạt 57,24 tạ/ha, cao hơn vụ mùa năm trước. Hiện, lúa đang chín rộ, thời tiết thuận lợi nên bà con đang tập trung thuê máy gặt để đẩy nhanh tiến độ thu hoạch.
Đến nay, Yên Phong đã thu hoạch trên 70% diện tích gieo cấy, phấn đấu thu hoạch xong toàn bộ diện tích trước ngày 15-10. Cùng với đẩy nhanh tiến độ thu hoạch lúa mùa, bà con nông dân tích cực sản xuất vụ đông, nhất là những cây đông sớm đảm bảo trong khung thời vụ tốt nhất.
Ông Phạm Trọng Nguyên, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Yên Mô cho biết: Sản xuất vụ mùa năm 2016 gặp nhiều khó khăn do thời tiết ở đầu vụ. Bão số 1 và số 3 đã ảnh hưởng làm chậm đến tiến độ sản xuất, Yên Mô có trên 400 ha lúa gieo vãi ở các xã Khánh Dương, thị trấn Yên Thịnh... phải gieo lại.
Với các biện pháp khắc phục sản xuất sau bão được triển khai đồng bộ, vụ mùa ở Yên Mô đã đạt kế hoạch đề ra. Toàn huyện gieo cấy được trên 6.800 ha, trong đó diện tích lúa chất lượng cao, lúa nếp các loại chiếm trên 64% diện tích.
Nhiều đơn vị tích cực chủ động chuyển đổi cơ cấu giống theo hướng mở rộng diện tích gieo cấy lúa chất lượng cao, lúa nếp để nâng cao giá trị thu nhập trên 1 đơn vị diện tích đất canh tác với tỷ lệ cao như xã: Yên Nhân, Yên Lâm, Yên Mạc,.....
Cùng với việc đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu giống lúa, bà con nông dân Yên Mô còn tích cực áp dụng biện pháp thâm canh tiên tiến nhằm giảm sức lao động và chi phí như: Gieo vãi, đưa cơ giới hóa vào các khâu sản xuất...
Đặc biệt, địa phương đã có tổng diện tích gieo vãi đạt trên 2.000 ha, chiếm trên 30% tổng diện tích. Sau gieo cấy, các địa phương đã tích cực chỉ đạo, hướng dẫn bà con nông dân tập trung chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh cho lúa, khắc phục hậu quả sau bão.
Đến nay, lúa mùa ở Yên Mô đang vào giai đoạn chín rộ và năng suất ước đạt 48,6 tạ/ha, thấp hơn 7 tạ so với vụ mùa năm 2015. Chỉ có một số địa phương có năng suất cao hơn hoặc giữ được bằng mức như năm trước, còn lại đa phần là năng suất bị giảm.
Nguyên nhân năng suất thấp hơn năm trước là do ảnh hưởng của cơn bão số 3, nhiều diện tích lúa bị bạc lá, làm giảm năng suất. Một nguyên nhân nữa là do các đơn vị tích cực chuyển đổi cơ cấu giống, diện tích lúa chất lượng cao tăng 6% so với vụ trước.
Huyện đang chỉ đạo các xã, thị trấn và bà con nông dân tập trung huy động máy móc, nhân lực xuống đồng thu hoạch lúa. Khuyến khích các chủ máy của huyện và các tỉnh khác đưa máy gặt về các xứ đồng đẩy nhanh tiến độ thu hoạch khi thời tiết đang ủng hộ.
Đến nay, huyện Yên Mô đã thu hoạch được trên 50% tổng diện tích lúa mùa. Nhiều địa phương có tỷ lệ thu hoạch cao như: Yên Lâm, Yên Thái, Yên Đồng. Với thời tiết thuận lợi như hiện nay, Yên Mô phấn đấu cơ bản thu hoạch xong trước 15-10 và những diện tích cấy lại, gieo lại do ảnh hưởng của bão xong trước 25-10.
Bài, ảnh: Hồng Giang