HTX Ngọc Lâm, xã Yên Lâm là một trong những đơn vị đi đầu chuyển đổi cơ cấu cây trồng trong phát triển cây đông. Trên những cánh đồng sản xuất vụ đông, không chỉ có những cây trồng truyền thống như ngô, khoai… mà bà con xã viên còn tích cực đưa vào gieo trồng những giống cây hàng hóa có giá trị cao như ngô ngọt xuất khẩu, đậu tương rau, bí xanh…
Bà Vũ Thị Tạo, xã viên HTX Ngọc Lâm cho biết: Phát triển vụ đông theo hướng sản xuất hàng hóa với những cây trồng có giá trị cao đã giúp bà con nông dân tăng thu nhập, cải thiện cuộc sống. Trước đây, gia đình bà thường trồng đậu tương, rau, khoai lang. Nhưng những năm gần đây, chuyển đổi sang trồng các cây trồng mới như ngô ngọt, khoai tây... có giá trị thu nhập cao hơn từ 1,5-2 lần so với các cây trồng truyền thống.
Ông Tống Cao Lương, Chủ nhiệm HTX Ngọc Lâm cho biết: Ở Yên Lâm, vụ đông đã trở thành vụ sản xuất chính. Trước đây, việc mở rộng diện tích trồng cây đông, nhất là cây đông hàng hóa khó bảo quản gặp nhiều khó khăn vì người dân lo lắng khi sản xuất ra không tiêu thụ được. Nhưng những năm gần đây, vấn đề tiêu thụ sản phẩm cuối vụ đã được giải quyết qua việc ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với các doanh nghiệp. Do vậy bà con nông dân rất phấn khởi và tích cực mở rộng diện tích các cây trồng mới có giá trị cao như ngô ngọt, cà chua, khoai tây… Vụ đông năm nay, HTX có kế hoạch gieo trồng 69,9 ha với các cây trồng chính: ngô ngọt xuất khẩu, đậu tương rau xuất khẩu, khoai tây, khoai lang, đậu tương, rau màu các loại.
Đồng chí Phạm Trọng Nguyên, Phó phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Yên Mô cho biết: Những năm gần đây, do khó khăn về thời tiết và thời vụ nên việc mở rộng diện tích vụ đông có hạn chế. Tuy nhiên việc sản xuất vụ đông lại phát triển theo hướng hình thành các khu vực sản xuất tập trung với những cây trồng mới có giá trị và mang lại hiệu quả kinh tế cao. Vụ đông vẫn là một vụ sản xuất chính mang lại khối lượng hàng hóa lớn trong năm của huyện. Điển hình như vụ đông năm 2011 là vụ gặp khó khăn về khung thời vụ đối với những cây trồng ưa ấm, diện tích gieo trồng chỉ đạt trên 76% kế hoạch, tổng giá trị thu hoạch các cây trồng vụ đông giảm trên 3,5 tỷ đồng so với năm 2010, nhưng giá trị thu nhập bình quân các cây trồng vụ đông đạt 33,3 triệu đồng/ha, tăng 9 triệu đồng/ha so với vụ đông năm 2010.
Vụ đông năm 2012, huyện Yên Mô có kế hoạch sản xuất 4.000 ha cây trồng vụ đông, trong đó 3.000 ha cây vụ đông đảm bảo năng suất, hiệu quả, ăn chắc. Yên Mô xác định nhiệm vụ trọng tâm là đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu cây trồng, xây dựng vùng sản xuất cây hàng hóa có giá trị kinh tế cao và tập trung, gọn vùng như ngô ngọt xuất khẩu, ngô giống F1, lạc giống mới… Đồng thời mở rộng diện tích thực hiện luân canh các cây trồng truyền thống dễ làm, dễ tiêu thụ sản phẩm, phù hợp với tập quán canh tác của các hộ nông dân như ngô thương phẩm, khoai lang, rau các loại...
Để đạt được mục tiêu, kế hoạch đã đề ra, huyện Yên Mô đã chỉ đạo các đơn vị khẩn trương thu hoạch lúa mùa và các cây màu vụ mùa khi tới chín để hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại khi mưa bão xảy ra, đồng thời giải phóng đất sớm làm cây vụ đông; đa dạng hóa các cây trồng vụ đông theo hướng sản xuất hàng hóa, chú trọng trồng những loại cây trồng có năng suất, giá trị kinh tế cao phù hợp với điều kiện đất đai, trình độ thâm canh, khả năng đầu tư của từng vùng, từng địa phương nhất là những loại cây tiêu thụ sản phẩm thuận lợi như lạc đông, ngô giống F1, ngô ngọt, bí xanh, khoai lang…
Các HTX chủ động liên hệ ký hợp đồng với các công ty có uy tín trong và ngoài tỉnh để cung cấp các giống gieo trồng cây vụ đông đảm bảo số lượng và chất lượng. Đối với các cây trồng mới có giá trị kinh tế đòi hỏi khắt khe về thời vụ, chế biến, bảo quản, tiêu thụ sản phẩm như ngô ngọt, cà chua, đậu tương rau… các HTX cần phải thực hiện sản xuất thông qua hợp đồng bao tiêu với các doanh nghiệp.
Đến ngày 19-10, toàn huyện đã gieo trồng được trên 2.200 ha, trong đó: 610 ha ngô các loại, trên 700 ha đậu tương, 13 ha bí xanh. Ngoài việc duy trì và mở rộng diện tích các cây trồng hàng hóa những năm trước như ngô giống F1, ngô ngọt, bí xanh...năm nay Yên Mô đưa vào gieo trồng 25 ha đậu tương rau xuất khẩu ở xã Yên Lâm và Yên Mạc. Đây là giống đậu mới có tiềm năng năng suất cao, hứa hẹn mang lại thu nhập cao gấp 2 lần so với trồng cây đậu tương lấy hạt. Hiện nay thời vụ các cây đông sớm ưa ấm đã kết thúc, huyện tiếp tục chỉ đạo các HTX nông nghiệp mở rộng diện tích cây đông muộn như khoai tây, khoai lang, đồng thời chỉ đạo nhân dân chăm sóc cây đông đã trồng, đặc biệt là các cây trồng hàng hóa.
Bài, ảnh: Hồng Giang