Yên Khánh chú trọng phát triển lúa chất lượng cao

Để thực hiện phương châm này, huyện khuyến cáo, khuyến khích các địa phương và người nông dân đưa nhanh và nhiều các giống lúa chất lượng cao: LT2, Bắc Thơm số 7, QR1… vào đồng ruộng.

Vụ lúa đông xuân năm 2011, toàn huyện gieo cấy được`7.292 ha, năng suất đạt bình quân 67 tạ/ha, trong đó diện tích lúa chất lượng cao là 3.620,8 ha, chiếm gần 50% tổng diện tích lúa gieo cấy được, năng suất đạt 66,23 tạ/ha. Vụ mùa, toàn huyện gieo cấy được 7.858,9 ha, năng suất bình quân chung ước đạt 58 tạ/ha, trong đó có 4.443,7 ha là các giống lúa chất lượng cao, chiếm 56,5% tổng diện tích lúa trong vụ và năng suất ước đạt 58,58 tạ/ha.

Điều tra thống kê của huyện cũng cho biết: Trong vụ mùa này, tất cả các HTX đều đưa nhanh và nhiều giống lúa chất lượng cao vào đồng ruộng và HTX thấp nhất cũng có khoảng trên 20% tổng diện tích lúa gieo cấy được là các giống chất lượng cao. 36/36 HTX NN của huyện đều có vùng quy hoạch sản xuất lúa chất lượng cao quy mô từ 5 ha trở lên và có tới 16/36 HTX của huyện có diện tích lúa chất lượng cao từ trên 100 ha trở.

Riêng đối với giống lúa thuần chất lượng cao QR1, trong mấy năm gần đây được các địa phương trong huyện chú trọng mở rộng diện tích gieo cấy đại trà ở cả 2 vụ sản xuất. Trên địa bàn huyện hiện có dự án sản xuất giống lúa QR1 tại xã Khánh Trung và Khánh Cường quy mô 200 ha, đảm bảo đủ giống cho nông dân trong huyện và tỉnh khi bước vào sản xuất đại trà. Vụ xuân 2010 có 17 HTX của huyện đưa giống lúa này vào sản xuất, với tổng diện tích là 201,7 ha; vụ mùa có 20 HTX sản xuất đại trà, với tổng diện tích là gần 500 ha.

Năm 2011, vụ xuân đã có 29/36 HTX của huyện đưa giống lúa này vào sản xuất với tổng diện tích đạt gần 1.000 ha và vụ mùa 2011 thì hầu hết các HTX trong huyện đã đưa giống QR1 vào cơ cấu cây trồng của mình và đẩy diện tích giống lúa gieo cấy được lên vài nghìn ha.

Vụ đông xuân 2012, toàn huyện gieo cấy được 7.417,3 ha lúa, trong đó lúa chất lượng cao là 4.786 ha, chiếm 64,5% tổng diện tích lúa gieo cấy được. Vẫn có 36/36 HTX với 179 vùng tổ chức, thực hiện gieo cấy lúa chất lượng cao. Trong số các giống lúa chất lượng cao được đưa vào đồng ruộng, giống QR1 là 2.330 ha, chiếm gần 50% diện lúa chất lượng cao và chiếm 31,4% tổng diện tích gieo cấy được; LT2 có 1.684 ha; Bắc thơm số 7 có 771,8 ha. Vụ này huyện còn triển khai thực hiện mô hình "cánh đồng mẫu" tại 7 xã (Khánh Cư, Khánh Hải, Khánh Vân, Khánh Nhạc, Khánh Hội, Khánh Mậu, Khánh Thủy), quy mô mỗi xã 100 ha được gieo cấy bằng một loại giống QR1.

Ông Mai Xuân Hàn, Chủ tịch UBND xã Khánh Nhạc cho biết: Chỉ riêng ở vùng thực hiện mô hình "cánh đồng mẫu" đã có 160 ha được gieo cấy bằng giống lúa QR1 với hơn 100 hộ gia đình tham gia. Còn nếu tính chung cả vụ, toàn xã có tới 458 ha là lúa chất lượng cao, chiếm tới 70% tổng diện tích gieo cấy được của toàn xã.     

Điều tra, khảo sát nắm bắt tình hình các HTX trên địa bàn của phòng Nông nghiệp & PTNT huyện cho thấy: Bộ giống lúa chất lượng cao "có mặt" trên đồng ruộng của huyện là các giống: QR1, LT2, Bắc thơm số 7… Ngoài ra, còn một số giống mới đã và đang được huyện gieo cấy khảo nghiệm và bước đầu đã xuất hiện một số giống có triển vọng, đáp ứng được yêu cầu cả về năng suất lẫn chất lượng: TB 45, J01…   Giống lúa chất lượng cao, nhất là giống QR1 đã được đưa vào sản xuất đại trà ở cả 2 vụ sản xuất lúa trong năm và đều cho năng suất cao. Vụ mùa diện tích lúa chất lượng cao nhiều hơn vụ đông xuân. 

Năng suất các giống lúa chất lượng cao ở vụ đông xuân không thua kém nhiều so với năng suất bình quân chung, trong khi đó, ở vụ mùa năng suất còn cao hơn so với năng suất bình quân chung. Điều đó chứng tỏ tiềm năng, năng suất của các giống lúa chất lượng cao là khá tốt, đáp ứng được yêu cầu và tâm lý chung của người sản xuất. Gạo của các giống lúa chất lượng cao nhỏ, dài, cơm dẻo, thơm… và qua nhiều vụ sản xuất đã đáp ứng được thị hiếu của người tiêu dùng cũng như đòi hỏi của thị trường nội địa và xuất khẩu.

Về giá trị, ngoài giá trị về tiêu dùng đã được công chúng thừa nhận, thì giá lúa chất lượng cao trên thương trường thường cao hơn các loại lúa khác từ 1,5-2 lần. ở thời điểm hiện tại, giá 1 kg lúa chất lượng cao (Bắc Thơm số 7, LT2, QR1) khoảng 10.000-11.000 đồng, trong khi đó giá 1 kg lúa khác chỉ từ 7.000- 8.000 đồng. Ngược lại, khi vào sản xuất đại trà, giá 1 kg giống lúa chất lượng cao rẻ hơn nhiều so với giống lúa cao sản (giống lúa cao sản là những giống lúa lai nhập ngoại, giá giống đắt), giống lại dễ mua; trong khi đó chi phí cho phòng trừ sâu bệnh, chăm sóc lúa chất lượng cao đỡ tốn kém hơn… Do vậy, hiệu quả kinh tế của việc sản xuất lúa chất lượng cao lớn hơn nhiều so với việc sản xuất lúa cao sản. Theo tính toán của ông Trần Ngọc Diệp, Trưởng phòng Nông nghiệp & PTNT huyện, 1 ha lúa chất lượng cao cho lãi khoảng trên 15 triệu đồng; trong khi đó cũng ở diện tích như vậy 1 ha lúa cao sản chỉ cho lãi khoảng 4,5 triệu đồng. Trong Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, để nâng cao thu nhập cho người nông dân thì một trong những hướng đi của huyện là chuyển dịch cơ cấu giống lúa với việc mở rộng diện tích lúa chất lượng cao theo hướng tập trung, thành vùng mang tính sản xuất hàng hóa cao.

Đinh Chúc