Đến thăm xóm Vinh Ngoại, một trong những đơn vị được chọn làm điểm triển khai xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu của xã Thượng Kiệm, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng trước sự thay đổi của nơi đây. Đường làng, ngõ xóm được cứng hóa rộng rãi, phong quang, tô điểm sắc màu rực rỡ của những bông hoa hai bên đường. Gặp và trò chuyện với bà Phạm Thị Cậy, 69 tuổi, là người đã từng sống và chứng kiến quá trình phát triển đi lên của thôn. Cụ Cậy bộc bạch: So với 5 năm về trước, quê hương nay đổi thay quá nhiều. Xóm, làng ngày càng thêm phát triển, văn minh. Bản thân tôi luôn ủng hộ phong trào và thường xuyên vận động con cháu đóng góp tiền của, ngày công lao động để xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp…
Đồng chí Trần Quốc Việt, Bí thư Chi bộ xóm cho biết: Vinh Ngoại có 226 hộ, hơn 900 khẩu. Nhờ huy động được sự ủng hộ, đóng góp của toàn thể người dân trong xóm, chúng tôi đã tiến hành tu sửa, nâng cấp được nhà văn hóa thôn, bổ sung các trang thiết bị cần thiết; tiến hành vẽ một số bức tranh tường, trồng, chăm sóc được 200 m đường cây hoa, xây dựng 50 mô hình nhà sạch vườn đẹp, qua đó tạo cảnh quan môi trường nông thôn xanh, sạch, đẹp.
Ngoài ra, cấp ủy, lãnh đạo thôn còn vận động nhân dân tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, mở rộng sản xuất, kinh doanh, dịch vụ. Nhờ đó, đến nay nhiều hộ trong thôn có kinh tế khá, giàu. Toàn thôn có trên 90% hộ gia đình có nhà mái bằng kiên cố, mua sắm đầy đủ các tiện nghi phục vụ nhu cầu sinh hoạt. Thu nhập bình quân đầu người năm 2020 đạt 56 triệu đồng; xóm chỉ còn hộ nghèo thuộc diện bảo trợ xã hội. Năm 2020 vừa qua xóm đã được công nhận là khu dân cư NTM kiểu mẫu.
Xã Thượng Kiệm là điểm sáng trong phong trào phát triển kinh tế, tái cơ cấu nông nghiệp, khơi gợi sức dân xây dựng NTM. Chỉ sau 5 năm triển khai, đến cuối năm 2014 xã đã hoàn thành 19/19 tiêu chí, trở thành một trong 2 xã đầu tiên của huyện Kim Sơn đạt chuẩn NTM.
Đạt chuẩn rồi không có nghĩa là dừng lại, Đảng bộ, nhân dân xã Thượng Kiệm lại đặt ra cho mình các mục tiêu mới, cao hơn. Trong đó, có việc tiếp tục cải tạo, nâng cấp, mở rộng các tuyến đường giao thông. Với gần 2.700 tấn xi măng được tỉnh hỗ trợ, cộng với việc nhân dân hiến đất, góp tiền và hàng vạn ngày công, toàn xã đã xây dựng mới và nâng cấp thêm được 63 tuyến đường, với tổng chiều dài 26.9 km. Qua đó, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu đi lại, vận chuyển hàng hóa, giao lưu kinh tế, văn hóa, xã hội của người dân.
Đặc biệt, thời gian qua, xã đã đầu tư xây mới 12 phòng học cho trường THCS, 2 nhà hiệu bộ và 16 phòng học cho 2 trường Tiểu học và Mầm non. Nhờ vậy mà đến nay 3 trường đã được công nhận đạt chuẩn Quốc gia. Năm 2018, sân thể thao trung tâm xã được xây dựng và đưa vào sử dụng. Năm 2020, UBND xã tiếp tục đầu tư xây trạm y tế với tổng kinh phí gần 5 tỷ đồng.
Ngoài ra, công tác vệ sinh môi trường và an toàn thực phẩm cũng được xã đặc biệt quan tâm, đến nay tỷ lệ hộ sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 99%; nước sạch trên địa bàn xã đạt trên 68%; 100% các cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn xã có bản cam kết và đã thực hiện đúng quy định tiêu chuẩn về môi trường về an toàn thực phẩm. Đường làng ngõ xóm thường xuyên được chỉnh trang, nâng cấp, trồng cây xanh, từng hộ cũng chủ động cải tạo cảnh quan sân vườn theo hướng xanh, sạch, đẹp.
Để phát triển sản xuất, nâng cao đời sống cho người dân, xã tạo mọi điều kiện để bà con chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, mở rộng các hoạt động kinh doanh dịch vụ, tiểu thủ công nghiệp; kết nối thị trường lao động trong và ngoài nước. Vì thế tỷ lệ lao động có việc làm thường xuyên trên địa bàn luôn đạt trên 87%. Kết quả rà soát, đánh giá thu nhập năm 2020, thu nhập bình quân đầu người toàn xã đạt 53.5 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 2,2%.
Đồng chí Hoàng Tuấn Ngọc, công chức địa chính xây dựng xã cho biết: Qua tự rà roát, đánh giá, Thượng Kiệm đã có nhiều tiêu chí đạt và cơ bản đạt so với các tiêu chí của NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu. Xã đang tiếp tục tập trung mọi nguồn lực, quyết tâm nâng chất các tiêu chí, tiến tới mục tiêu năm 2021 này xã sẽ được cấp trên công nhận danh hiệu xã NTM nâng cao.
Nguyễn Lựu