Tháng cao điểm sâu bệnh hại lúa

Thời tiết khí hậu trong thời gian qua có những diễn biến bất thường: Nhiều ngày nắng nóng, chiều và đêm thường có mưa rào và dông với nhiệt độ trung bình 32 độ C, độ ẩm 75-80%. Đây cũng là thời kỳ phát sinh, phát triển nhanh, mạnh của các loại sâu bệnh hại lúa mùa.  Theo điều tra, dự báo của Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh, các loại sâu bệnh chính gây hại lúa mùa là: Sâu đục thân lúa 2 chấm lứa 4 gây hại rộng trên các trà ở các huyện phía Bắc tỉnh; mật độ sâu non trung bình 1,4 con/m2, cá biệt có nơi 20-50 con/m2. Tổng diện tích lúa bị nhiễm là 6.837 ha, trong đó có 1.055 ha bị nhiễm nặng. Bướm sâu đục thân lúa lứa 5 đã bắt đầu nở rải rác, dự kiến ra rộ từ ngày 3 đến 18-9.  Sâu non xuất hiện rộ từ ngày 10 đến 25-9 và sẽ gây bông bạc ở các trà lúa trỗ sau ngày 10-9 thuộc tất cả các huyện, thành phố, thị xã. Đặc biệt, sâu non sẽ gây hại nặng ở các huyện, thị phía Bắc: Nho Quan, Gia Viễn, Hoa Lư… Tỷ lệ hại trung bình 3,5%, nơi cao từ 10-25%, cá biệt có nơi 40-70% với mức độ gây hại cao hơn cùng lứa vụ mùa năm trước.

Sâu cuốn lá nhỏ lứa 5 đang gây hại cục bộ trên các trà lúa phía Nam tỉnh. Mật độ sâu non trung bình 9,5 con/m2, nơi cao 15-20 con/m2, cá biệt có nơi 40-80 con/m2. Tổng diện tích nhiễm khoảng 7.935 ha, trong đó diện tích nhiễm nặng là 925 ha. Bướm sâu cuốn lá nhỏ lứa 6 ra rộ từ ngày 3 đến 10-9; sâu non nở rộ từ ngày 9 đến 16-9 gây hại cục bộ trên trà mùa trung, mùa muộn thuộc các huyện Kim Sơn, Yên Khánh. Mật độ sâu trung bình 40 con/m2, nơi cao từ 80-100 con/m2; cá biệt có nơi 100 con/m2.

Rầy nâu và rầy cám các loại: Rầy cám lứa 6 nở rộ từ ngày 7 đến 17-9 với mật độ phổ biến 320 con/m2, nơi cao tới 1.000-3.000 con/m2, cá biệt có ổ từ 5.000-10.000 con/m2. Rầy gây hại cục bộ trên trà mùa sớm giai đoạn chắc xanh đến chín và trà mùa trung giai đoạn ôm đòng - trỗ bông. Quy mô và mức độ hại cao hơn so với vụ mùa 2006.

Bệnh bạc lá đốm sọc vi khuẩn: Gây hại cục bộ trên ruộng lúa xanh tốt, bón thừa đạm, bón muộn, giống nhiễm. Tỷ lệ bệnh trung bình 10%, nơi cao 40-70%, cá biệt có nơi 80-100%. Quy mô, mức độ hại tương đương với vụ mùa 2007.

Ngoài ra, một số đối tượng gây hại khác cũng cần phải chú ý đề phòng như: Bệnh đạo ôn, bệnh khô vằn, bệnh đen lép hạt, bọ xít, đặc biệt là chuột hại.

Với diễn biến của thời tiết, khí hậu, tình hình phát sinh, phát triển của dịch hại trên, Chi cục BVTV tỉnh cho rằng: Tháng 9 là tháng cao điểm của các loại dịch hại trên cây lúa và đề nghị các địa phương cần điều tiết nước hợp lý, tạo điều kiện cho lúa làm đòng, trỗ bông.  Tăng cường kiểm tra đồng ruộng, phân rõ các trà lúa, theo dõi chặt chẽ diễn biến của thời tiết, khí hậu, sự phát sinh, phát triển của các đối tượng dịch hại để có biện pháp xử lý kịp thời, có hiệu quả.  Các đối tượng dịch hại cần quan tâm chú ý tới là" Sâu đục thân lúa 2 chấm, tiến hành phun thuốc trừ trên những ruộng có mật độ ổ trứng lớn hơn 0,3 ổ/m2 khi lúa thấp thó trỗ. Những ruộng có mật độ ổ trứng lớn hơn 1 ổ/m2 phải phun kép 2 lần (lần 2 cách lần 1 từ 5-7 ngày). Thời gian phun trừ từ ngày 10 đến 20-9 bằng các loại thuốc sau: Regent 800 WG, Dogent 800 WG, Regell 800 WG, Reagt 800 WP, Tango 800 WG, Patox 95 SP (huyện Nho Quan phun sớm hơn từ 2-3 ngày).  Đối với sâu cuốn là nhỏ, phun trừ trên những ruộng có mật độ sâu non lớn hơn hoặc bằng 20 con/m2, thời gian phun trừ từ ngày 12 đến 17-9 khi sâu non tuổi 2 nở rộ bằng loại thuốc: Regent 800 WG, Dogent 800 WG, Regell 800 WG, Tango 800 WG, Patox 95 SP… Đối với rầy nâu, rầy các loại, phun trừ trên các ruộng có mật độ rầy lớn hơn hoặc bằng 2.000 con/m2 bằng loại thuốc đặc hiệu: Bassa 40 EC, Denaltg 40 WP, Conphai 10 WP, Sutin 5 EC…

Ngoài ra, sau mỗi trận mưa, dông cần chú ý đến các bệnh bạc lá đốm sọc vi khuẩn, đạo ôn…, tổ chức phun trừ khi tỷ lệ bệnh trên ruộng tới ngưỡng.

Các huyện phía Bắc tỉnh tập trung cho việc phòng trừ sâu đục thân lúa 2 chấm, còn các huyện phía Nam tỉnh phun trừ sâu cuốn lá nhỏ. Quá trình phòng trừ sâu hại trên có thể kết hợp để trừ các loại dịch hại khác như: Rầy nâu, rầy các loại, bệnh bạc lá đốm sọc vi khuẩn… Sự kết hợp này theo sự hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật, cơ quan chuyên môn để việc phòng trừ sâu bệnh trên lúa có hiệu quả.

Đinh Chúc