Diện tích đất trồng lúa của HTX Xuân Sơn (xã Trường Yên, huyện Hoa Lư) hàng năm vào khoảng 140 ha. Đã cơ bản dồn điền đổi thửa, quy hoạch thành các vùng sản xuất theo hướng tập trung nên đơn vị có điều kiện tốt để đưa cơ giới hóa vào sản xuất. Hiện 100% diện tích cach tác của HTX này đã được cơ giới hóa khâu làm đất, thu hoạch. Đặc biệt, trong vụ đông xuân này, được sự hỗ trợ của Sở Nông nghiệp&PTNT, Liên minh HTX tỉnh, đơn vị đã mạnh dạn đưa vào gieo cấy thí điểm 14 ha lúa bằng hình thức cấy máy.
Anh Đinh Đức Thiên, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX Xuân Sơn khoe với chúng tôi 3.500 khay mạ đang được bảo vệ, chăm sóc kỹ càng ngay tại trụ sở của HTX. "Toàn bộ số mạ này là giống lúa nếp nhung, được gieo từ 27/12 âm lịch. Mặc dù là lần đầu tiên thực hiện sản xuất mạ khay, còn nhiều bỡ ngỡ trong khâu chăm sóc, đặc biệt trong điều kiện thời tiết bất lợi, mưa đá, rét đậm kéo dài. Tuy nhiên, nhìn chung đến nay cây mạ vẫn phát triển tốt. Dự kiến khoảng hơn 1 tuần nữa là có thể đem cấy. Nếu thành công mô hình mạ khay cấy máy này sẽ giải quyết hoàn hảo những khó khăn của địa phương về thời vụ, lao động, bỏ ruộng… vì Trường Yên là một trong những địa bàn trọng điểm về du lịch nên lao động nông nghiệp đang rất thiếu", anh Thiên nói. Vụ đông xuân 2019-2020, huyện Hoa Lư có kế hoạch gieo cấy trên 3.000 ha lúa, trong đó diện tích lúa chất lượng cao chiếm gần 60%; năng suất phấn đấu 67,78 tạ/ha trở lên. Để đảm bảo chỉ tiêu này, ngay trong khâu gieo cấy, ngoài khuyến khích các xã, HTX đẩy mạnh gieo cấy bằng máy giống như HTX Xuân Sơn, xã Trường Yên, huyện tiếp tục hỗ trợ sản xuất cánh đồng mẫu lớn với quy mô từ 10-100 ha ở các nơi có điều kiện để làm đất, ngâm ủ, gieo cấy tập trung, tăng cường cơ giới hóa trong sản xuất. Tính đến thời điểm này, Hoa Lư đã hoàn thành khâu làm đất, gieo mạ và tiến hành gieo cấy được hơn 300 ha.
Gieo mạ vụ đông xuân tại huyện Yên Khánh.Ảnh: Anh Tuấn
Cùng với các địa phương trong tỉnh, huyện Yên Mô đang tập trung chỉ đạo nông dân khẩn trương gieo cấy lúa xuân bảo đảm trong khung thời vụ tốt nhất. Vụ này, huyện phấn đấu gieo cấy 6.446 ha, trong đó tiếp tục duy trì diện tích lúa chất lượng cao, mở rộng diện tích liên kết với các doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm. Do sản xuất vụ xuân thường gặp mưa, rét vì vậy, việc bảo vệ mạ, gieo mạ dự phòng được huyện quan tâm chỉ đạo, tỷ lệ gieo tăng từ 5 - 10%, đồng thời dự phòng các giống ngắn ngày để gieo bổ sung khi cần thiết. Với những khó khăn về nguồn nước do ảnh hưởng của xâm nhập mặn, huyện cũng đã chỉ đạo các địa phương cắt cử cán bộ trực kiểm tra và lấy nước, kể cả trong những ngày Tết Nguyên đán; thực hiện bơm nước rửa mặn ở những nơi có độ mặn cao. Các HTX nông nghiệp huy động phương tiện, nhân lực tập trung làm đất, đảm bảo tơi nhuyễn và bằng phẳng để thuận tiện cho việc điều tiết nước dưỡng lúa. Đến nay, mọi điều kiện cho sản xuất đã đảm bảo. Không khí sản xuất khẩn trương đang diễn ra ở tất cả các địa phương trên địa bàn. Với điều kiện thời tiết không có gì bất thường, huyện Yên Mô phấn đấu gieo cấy xong toàn bộ diện tích lúa trước ngày 15/2 theo đúng kế hoạch đã đề ra.
Theo tổng hợp từ các địa phương, đến ngày 5/2, toàn tỉnh đã cơ bản lấy đủ nước làm đất, làm đất lần 1 xong, làm đất được cấy đạt 73%, gieo mạ 959 ha, gieo cấy được 15.300 ha, đạt 38%. Ngoài ra các huyện, thành phố đã trồng được trên 3.800 ha cây màu các loại. Để bảo vệ sản xuất, từ đầu vụ đến nay, bằng phương pháp thủ công, bà con nông dân cũng đã bắt và diệt được trên 90 nghìn con chuột và 18.500 kg ốc bươu vàng. Trong thời gian tới, nhằm bảo đảm kế hoạch sản xuất theo chỉ đạo của tỉnh, Sở Nông nghiệp &PTNT đề nghị các địa phương chỉ đạo nông dân tập trung các phương tiện làm đất kỹ, nhuyễn. Bảo đảm cung cấp đủ nước cho việc gieo cấy; điều tiết nước khoa học, hợp lý, tiết kiệm ngay từ đầu vụ và bảo đảm đủ nước theo nhu cầu từng giai đoạn phát triển của lúa. Sử dụng các loại phân bón NPK tổng hợp loại chuyên dùng cho lúa, bón theo hướng dẫn của nhà sản xuất từng loại phân, từng loại đất, từng giống lúa. Thường xuyên thăm đồng, dự tính, dự báo sâu bệnh để phòng, trừ kịp thời, hiệu quả theo nguyên tắc "4 đúng". Song song với việc cấy lúa, các địa phương có diện tích chuyên canh rau màu cần tập trung trồng và chăm sóc rau vụ xuân, thời điểm này rau trên thị trường đang khan hiếm và giá cao gấp từ 2- 5 lần so với trước Tết Nguyên đán.
Hà Phương