Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp được Quốc hội thông qua ngày 17/6/2011 tại kỳ họp thứ bảy có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2012. Theo đó, đối tượng chịu thuế là đất ở tại nông thôn, đất ở tại đô thị quy định tại Luật Đất đai năm 2003 và đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp bao gồm: Đất xây dựng khu công nghiệp; đất làm mặt bằng xây dựng cơ sở sản xuất, kinh doanh, đất khai thác, chế biến khoáng sản, đất làm mặt bằng chế biến khoáng sản. Thực hiện Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, tỉnh ta đã thành lập Ban chỉ đạo triển khai thực hiện Luật và thành lập Tổ thường trực giúp Ban chỉ đạo triển khai thực hiện và xử lý các vướng mắc phát sinh. Đồng thời, tiến hành tổ chức rà soát từ cấp xã, phường, thị trấn đến huyện, thành phố theo sổ địa chính để thống kê diện tích, hộ nộp thuế nhà đất trước đây làm căn cứ xác định, lập bộ tính thuế sử dụng đất phi nông nghiệp đối với tổ chức, hộ gia đình và cá nhân.
Là đơn vị chuyên môn, Cục Thuế tỉnh đã chỉ đạo các phòng chuyên môn, các chi cục phối hợp với chính quyền địa phương triển khai các bước quy trình nghiệp vụ đối với Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp như: Phát tờ kê khai, hướng dẫn kê khai, cách tính thuế, chính sách miễn, giảm thuế... Đặc biệt là triển khai ứng dụng quản lý thuế sử dụng đất phi nông nghiệp trên Hệ thống quản lý thuế tập trung (TMS) theo quy định. Trong quá trình triển khai thực hiện, ngành Thuế từng bước có những điều chỉnh, bổ sung công tác nghiệp vụ nhằm hướng đến việc áp dụng và thực hiện đúng các quy định của Luật Thuế và các văn bản hướng dẫn.
Sau gần 7 năm thực hiện Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, kết quả thu thuế lĩnh vực này đã góp phần quan trọng cho công tác thu ngân sách nói chung trên địa bàn tỉnh. Qua số liệu thống kê của Cục Thuế tỉnh cho thấy, hàng năm số thuế sử dụng đất phi nông nghiệp được huy động vào ngân sách Nhà nước trên địa bàn tỉnh khoảng 12 tỷ đồng. Riêng năm 2016 đã thu được gần 11,4 tỷ đồng, năm 2017 thu được trên 12,5 tỷ đồng và trong 9 tháng năm 2018 đã thu trên 12 tỷ đồng, bằng 120% dự toán HĐND giao.
Theo đại diện lãnh đạo Cục Thuế tỉnh, tuy Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp đã thực sự đi vào cuộc sống nhưng trong quá trình thực hiện còn bộc lộ không ít những khó khăn, vướng mắc, như: Trong quá trình triển khai còn có trường hợp chưa cấp được mã số thuế do thiếu thông tin người nộp thuế hoặc trùng thông tin với người nộp thuế khác đã có mã số thuế.
Đối tượng được miễn, giảm thuế sử dụng đất phi nông nghiệp trên địa bàn tỉnh chiếm tỷ lệ lớn nên cán bộ ngành Thuế phải mất rất nhiều thời gian, công sức để lập bộ, thu, quyết toán thuế. Trong công tác đấu giá đất, có nhiều diện tích đất vắng chủ và cơ quan thuế chưa có đủ dữ liệu để nhập vào hệ thống chương trình phần mềm quản lý.
Hiện nay, việc thu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp đang được thực hiện theo phương thức ủy nhiệm thu tại xã, phường. Tuy nhiên, đội ngũ cán bộ thực hiện ủy nhiệm thu thường xuyên thay đổi, nhiều cán bộ mới tiếp nhận có nghiệp vụ tin học yếu nên công tác lập bộ quyết toán chậm và nhiều sai sót...
Thời gian tới thực hiện tốt Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, Cục Thuế tỉnh chỉ đạo các chi cục thuế phối hợp với chính quyền địa phương tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách thuế sử dụng đất phi nông nghiệp để người dân hiểu, thực hiện tốt. Đồng thời đề nghị các chi cục tích cực tham mưu với chính quyền địa phương giao chỉ tiêu, kế hoạch thu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp cho các xã, phường, thị trấn và coi đây là mục tiêu thi đua khen thưởng hàng năm. Tổ chức thu các khoản thuế phát sinh liên quan đến đất đai; tiến hành rà soát các trường hợp chây ỳ nộp thuế, các trường hợp nợ thuế do đất vắng chủ để có biện pháp đôn đốc và áp dụng các biện pháp xử lý thu hồi nợ theo quy định của Luật Quản lý thuế. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, phát hiện và xử lý kịp thời những vướng mắc phát sinh.
Cùng với đó, Cục Thuế tỉnh cũng đề nghị tỉnh quan tâm, chỉ đạo các huyện, thành phố thực hiện đúng thủ tục luân chuyển hồ sơ đối với những trường hợp trúng đấu giá quyền sử dụng đất để cơ quan thuế có cơ sở theo dõi, đôn đốc, quản lý các nguồn thu có liên quan đến nghĩa vụ của người trúng đấu giá quyền sử dụng đất. Tăng cường công tác quản lý Nhà nước về đất đai, xử lý nghiêm những trường hợp tự ý chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở nhưng không làm hồ sơ theo quy định của pháp luật.
Giáng Hương