Nước là tài nguyên vô giá, là nhu cầu thiết yếu cho cuộc sống và các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội. Theo các nhà khoa học, tài nguyên nước có khả năng tái tạo nhưng không phải là vô hạn. Để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng do sức ép từ việc gia tăng dân số toàn cầu, tài nguyên nước đang đối mặt với nhiều nguy cơ và thách thức như suy thoái, cạn kiệt, ô nhiễm nguồn nước.
Nhằm tăng cường công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên nước Thủ tướng Chính phủ đã ký Nghị định số 82/2017/NĐ-CP ngày 17 tháng 7 năm 2017 về phương pháp tính, thu tiền cấp quyền khai thác Tài nguyên nước.
Ngay sau khi Nghị định số 82 có hiệu lực (kể từ ngày 1/9/2017), tỉnh ta đã có văn bản chỉ đạo các cấp, các ngành có liên quan phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường thực hiện tốt các nội dung đã quy định.
Thực hiện sự chỉ đạo đó, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tiến hành rà soát công tác cấp giấy phép khai thác, sử dụng tài nguyên nước thuộc thẩm quyền cấp phép của UBND tỉnh, thành phố trên địa bàn như: Rà soát, lập danh sách các chủ giấy phép khai thác, sử dụng nước mặt, nước dưới đất đã được cấp phép thuộc trường hợp phải nộp tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước theo quy định của Nghị định.
Trên cơ sở đó, thông báo đến từng chủ giấy phép để yêu cầu thực hiện việc tính tiền theo quy định, đảm bảo xong trước ngày 30/8/2018 theo tinh thần chỉ đạo của Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Đồng thời, Sở cũng rà soát hồ sơ đề nghị cấp phép khai thác, sử dụng nước mặt, nước dưới đất đang được Sở Tài nguyên và Môi trường xử lý, thông báo đến các tổ chức, cá nhân thuộc trường hợp phải nộp tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước theo quy định để lồng ghép việc thẩm định hồ sơ tính tiền cùng với hồ sơ đề nghị cấp phép khai thác, sử dụng tài nguyên nước.
Riêng với những đơn vị, doanh nghiệp chưa có giấy phép khai thác tài nguyên nước, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tổ chức rà soát và gửi các thông báo đôn đốc về việc lập hồ sơ đề nghị cấp giấy phép khai thác, sử dụng nước và hồ sơ tính tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước.
Tính đến nay, toàn tỉnh đã cấp 50 giấy phép khai thác, sử dụng nước cho 45 tổ chức, cá nhân (bao gồm 27 giấy phép khai thác nước dưới đất và 23 giấy phép khai thác nước mặt). Qua công tác rà soát có 43/50 giấy phép thuộc diện phải lập hồ sơ kê khai tính tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước.
Sở Tài nguyên và Môi trường đã tiến hành kiểm tra, thẩm định và trình UBND tỉnh phê duyệt hồ sơ kê khai tính tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước cho 42/43 giấy phép khai thác tài nguyên nước (còn 1 giấy phép của Công ty xi măng Phú Sơn hiện không hoạt động).
Cùng với hoạt động rà soát, hướng dẫn, thông báo, Sở Tài nguyên và Môi trường đã lồng ghép công tác tuyên truyền về Nghị định 82 để các tổ chức, cá nhân đang khai thác sử dụng nước mặt, nước dưới đất biết và áp dụng thực hiện đúng quy định.
Có thể khẳng định, qua việc thực hiện Luật Tài nguyên nước, đặc biệt là Nghị định số 82/2017/NĐ-CP quy định về phương pháp tính, thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước, hoạt động quản lý tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh đã có những chuyển biến tích cực.
Nhận thức của các cấp, các ngành, các tổ chức và cá nhân về tầm quan trọng của tài nguyên nước đã được nâng lên. Công tác quản lý, cấp giấy phép hoạt động trong lĩnh vực tài nguyên nước được thực hiện đúng Quy hoạch đã được phê duyệt.
Tuy nhiên, đánh giá thực tế, công tác quản lý tài nguyên nước, trong đó có công tác cấp phép khai thác sử dụng tài nguyên nước còn nhiều khó khăn, hạn chế. Tình trạng các tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng tài nguyên nước không có giấy phép vẫn diễn ra phổ biến, mặc dù đã được cơ quan quản lý nhà nước kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn nhưng không thực hiện. Trong đó, phần lớn các công trình cấp nước tập trung nông thôn đang khai thác các nguồn nước mặt và nước dưới đất đều chưa được cấp phép theo quy định.
Để tiếp tục tăng cường công tác quản lý tài nguyên nước, trong thời gian tới UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo các cấp, các ngành có liên quan phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường thực hiện tốt các nội dung theo Nghị định 82 của Chính phủ.
Giao Sở Nông nghiệp và PTNT chủ trì phối hợp với UBND các huyện, thành phố đôn đốc các chủ quản lý, vận hành các công trình cấp nước sinh hoạt tập trung nông thôn thuộc quyền quản lý phải thực hiện việc lập hồ sơ xin cấp khai thác sử dụng nước theo đúng các quy định của pháp luật, gửi về Sở Tài nguyên và Môi trường để được cấp giấy phép hoạt động.
Theo đại diện lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, cùng với các hoạt động chuyên môn theo hướng dẫn của Nghị định 82, Sở sẽ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với các tổ chức, cá nhân đang khai thác tài nguyên nước trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Qua đó sẽ nhắc nhở, tuyên truyền các đơn vị thực hiện theo đúng Luật định và các quy định về bảo vệ tài nguyên nước. Đối với những trường hợp đã đi vào hoạt động mà chưa được cấp giấy phép khai thác tài nguyên nước, Sở sẽ hướng dẫn và đôn đốc thực hiện.
Trong trường hợp tổ chức, cá nhân khai thác nước mặt, nước dưới đất không lập hồ sơ đề nghị cấp giấy phép khai thác, sử dụng nước và không thực hiện các nghĩa vụ liên quan đến việc kê khai tính tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước, Sở sẽ có chế tài xử phạt vi phạm hành chính theo đúng quy định.
Giáng Hương