Theo thống kê, toàn tỉnh hiện có khoảng 140 cửa hàng kinh doanh xăng dầu và khoảng 400 cột đo. Nhằm đẩy mạnh công tác quản lý Nhà nước, ngăn ngừa các hành vi gian lận trong kinh doanh xăng dầu trên địa bàn, bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng, hàng năm, Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng (TC-ĐL-CL), Sở Khoa học và Công nghệ Ninh Bình đã triển khai nhiều đợt thanh, kiểm tra để kịp thời phát hiện và chấn chỉnh các vi phạm trong hoạt động kinh doanh xăng dầu.
Ngoài ra, Chi cục còn thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn nghiệp vụ về quản lý đo lường, chất lượng cũng như phổ biến các văn bản hướng dẫn quản lý chuyên ngành, văn bản quy phạm pháp luật của nhà nước trong hoạt động kinh doanh xăng dầu cho các cửa hàng, doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu trên địa bàn. Vì thế, hiện nay phần lớn các cửa hàng xăng dầu đã thực hiện nghiêm các quy định về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng và ghi nhãn hàng hóa. Việc ghi nhãn hàng hóa, ghi thông tin cảnh báo an toàn, lưu giữ hồ sơ chất lượng và lưu mẫu hàng hóa có nhiều tiến bộ.
Chất lượng xăng RON 92 qua kiểm tra nhanh đều đạt yêu cầu. Hầu hết các cửa hàng đã tự trang bị bộ bình đong, ca đong phục vụ cho việc kiểm tra của khách hàng khi có nghi ngờ về số lượng và sử dụng để tự kiểm tra và phát hiện sai số cột bơm theo định kỳ. Tình trạng tự ý phá niêm phong kẹp chì không còn xảy ra. 100% cột bơm xăng dầu được kiểm tra đo lường đều có sai số cho phép đo nằm trong giới hạn cho phép.
Là một doanh nghiệp lớn, chiếm lĩnh 55-60% thị phần cung ứng xăng dầu trên địa bàn, Công ty xăng dầu Hà Nam Ninh (Petrolimex Nam Định) luôn tuân thủ tuyệt đối những quy định của nhà nước về hoạt động kinh doanh xăng dầu. Ông Nguyễn Ngọc Hưng, Phó phòng Quản lý kỹ thuật Công ty cho biết: quy trình quản lý đảm bảo số lượng, chất lượng xăng, dầu luôn được Công ty quan tâm, giám sát chặt chẽ, các cột bơm của hệ thống bán lẻ của Công ty được nhập mới hoàn toàn từ Nhật Bản ngăn chặn sự can thiệp từ bên ngoài. Bên cạnh đó, Công ty thường xuyên kiểm tra công tác niêm phong chì, lưu mẫu đối chứng, đồng thời gửi các văn bản nhận biết phát hiện chất lượng xăng, dầu có vấn đề trước khi nhập hàng đến từng đại lý bán hàng.
Bà Bùi Thị Kim Nhung, Cửa hàng trưởng Cửa hàng xăng dầu Quang Trung (thành phố Ninh Bình) thuộc hệ thống phân phối của Công ty xăng dầu Hà Nam Ninh cho biết thêm: Mỗi ngày cửa hàng bán lẻ ra thị trường khoảng 4.000 lít xăng, dầu các loại. Số lượng cũng như chất lượng xăng dầu mà Cửa hàng cung ứng được khẳng định qua thời gian bằng chính niềm tin của người tiêu dùng.
Tuy nhiên, bên cạnh những đơn vị thực hiện tốt, hiện trên địa bàn Ninh Bình vẫn còn một số cơ sở chưa chấp hành tốt các quy định về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng. Cụ thể, mới đây nhất thực hiện kế hoạch kiểm tra, giám sát về đo lường, chất lượng trong hoạt động kinh doanh xăng dầu, đoàn kiểm tra, giám sát của Chi cục TC-ĐL-CL tiến hành kiểm tra, giám sát tại 76 cơ sở kinh doanh, bán lẻ xăng dầu trên địa bàn với 194 cột bơm xăng dầu. Kết quả, vẫn còn 12/76 cửa hàng ghi nhãn hàng hóa chưa đúng quy định (chiếm 16%); 7/76 cửa hàng chưa ghi đủ các nội dung cảnh báo (gồm: cấm lửa, cấm hút thuốc, không sử dụng điện thoại di động; tắt động cơ khi bơm xăng dầu); 11/76 cửa hàng chưa lưu đủ hồ sơ chất lượng theo từng lô hàng; cá biệt còn 7/76 cơ sở chưa thực hiện việc lưu hồ sơ chất lượng (chiếm 9,2%). Bên cạnh đó, một số cửa hàng vẫn chưa thực hiện việc lưu mẫu, lưu mẫu không đúng quy cách, không đầy đủ…
Ông Nguyễn Văn Sỹ, Chi cục trưởng Chi cục TC- ĐL-CL (Sở Khoa học và Công nghệ Ninh Bình) cho biết: Việc kiểm tra để ngăn chặn các hành vi vi phạm về đo lường, chất lượng xăng dầu thời gian qua được Chi cục đặc biệt chú trọng. Qua đó góp phần nâng cao nhận thức, ý thức của các cơ sở trong việc chấp hành các quy định của pháp luật tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng, đồng thời đã phát hiện nhiều vi phạm để ngăn chặn xử lý kịp thời.
Tuy nhiên, do hoạt động kinh doanh bán lẻ xăng dầu chi phí lớn, lợi nhuận không cao nên rất dễ nảy sinh tâm lý gian lận về đo lường, chất lượng. Vì thế, thời qian tới để làm tốt công tác ngăn chặn, xử lý vi phạm về đo lường, chất lượng góp phần làm lành mạnh hóa hoạt động kinh doanh xăng dầu trên địa bàn ngoài trách nhiệm quản lý nhà nước, bản thân người tiêu dùng cũng cần tăng cường hiểu biết các quy định của nhà nước về hoạt động kinh doanh xăng dầu, không nên dễ dãi khi lựa chọn mua xăng dầu. Nếu có bất kỳ nghi ngờ nào về chất lượng, người tiêu dùng hoàn toàn có quyền yêu cầu đơn vị kinh doanh cung cấp các giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ cũng như chất lượng xăng dầu. Người tiêu dùng cũng có thể tự kiểm tra số lượng xăng, dầu cung cấp cho mình thông qua bộ ca đong, bình đong tại cửa hàng khi có nghi ngờ về số lượng.
Đặc biệt, một vi phạm phổ biến hiện nay ở các cây xăng là khi bán hàng cho nhiều người, một số nhân viên thường ngại việc đi lại để thao tác, cứ thế bán cùng 1 lúc cho nhiều khách hàng mà không hoàn trả các cơ cấu đếm (lượng hàng, tổng tiền) về 0 dẫn tới việc nhầm lẫn, gian lận, do vậy người mua nên yêu cầu người bán hàng trả các cơ cấu đếm này về 0 trước khi cung cấp xăng dầu cho mình. Nếu phát hiện bất kỳ vi phạm nào về kinh doanh xăng dầu, cần kịp thời tố giác thông qua đường dây nóng của cơ quan quản lý nhà nước và Chi cục TC-ĐL-CL hoặc Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đã niêm yết tại các cửa hàng xăng dầu.
Bài, ảnh: Nguyễn Lựu