Báo cáo của Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh cho biết: Năm 1992 cả tỉnh chỉ có 285 doanh nghiệp, trong đó có 230 doanh nghiệp tư nhân, 55 doanh nghiệp nhà nước. Năm 2011 đã có 3.283 doanh nghiệp, tăng 11,5 lần so với năm 1992, trong đó có 3.258 doanh nghiệp tư nhân, 25 doanh nghiệp Nhà nước. Cũng trong năm 2011, khối các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã nộp vào ngân sách được 1.600 tỷ đồng, chiếm 47,2% tổng thu ngân sách của tỉnh và bằng 400 lần so với năm 1992. Bên cạnh đó còn tạo việc làm và đảm bảo đời sống cho 94.464 lao động, mỗi năm khối doanh nghiệp tạo việc làm thêm cho hàng chục nghìn lao động. Hiện tại, loại hình của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh cũng rất đa dạng: Nhà nước, tư nhân, Công ty cổ phần, công ty TNHH, công ty TNHH Một thành viên, liên doanh, đầu tư trực tiếp của nước ngoài… Nhưng, xu hướng là các doanh nghiệp tư nhân hình thành nhiều, chiếm ưu thế. Đó cũng là chiều hướng chung của đất nước trong nền kinh tế thị trường và đúng, trúng với chủ trương phát triển kinh tế nhiều thành phần mà Đảng và Nhà nước ta lựa chọn.
Quy mô và chất lượng hoạt động của các doanh nghiệp cũng đã khác biệt rất nhiều so với những năm đầu khi tái lập tỉnh. Trước đây các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh chủ yếu là những doanh nghiệp nhỏ, bé với khoảng vài chục người, đơn vị nào khá mới có khoảng 100 lao động; trang thiết bị, máy móc thô sơ, chủ yếu hoạt động ở phạm vi gia công, lắp ráp; công nghệ lạc hậu; phạm vi hoạt động hạn hẹp cả về không gian lẫn lĩnh vực sản xuất, kinh doanh…
Đến nay, nhiều doanh nghiệp đã phát triển, có nhiều nhà máy, công ty, xí nghiệp trực thuộc thu hút hàng nghìn, hàng vạn lao động; sản xuất, kinh doanh đa ngành, đa nghề với địa bàn không chỉ bó hẹp trong huyện, trong tỉnh mà đã vươn ra toàn quốc; trang thiết bị, máy móc hiện đại; công nghệ tiên tiến, sản phẩm phong phú, chứa đựng hàm lượng chất xám cao, có chất lượng và sức cạch tranh lớn trong nước và ngoài quốc tế. Điển hình như các doanh nghiệp: Tập đoàn kinh tế Xuân Thành, không chỉ sản xuất, kinh doanh ở lĩnh vực xây dựng, mà còn ở cả lĩnh vực tài chính, bảo hiểm, bóng đá..., phạm vi hoạt động đã mở rộng ra toàn quốc. Doanh nghiệp Xuân Trường không chỉ có làm đường, xây cầu cống và còn hoạt động ở cả lĩnh vực du lịch sinh thái, du lịch tâm linh. Xí nghiệp cơ khí Quang Trung đã tập trung đầu tư cho KHCN sản xuất ra được những cần cẩu, cổng trục, cầu trục… siêu trường, siêu trọng mang tầm cỡ Quốc gia, quốc tế. Công ty thép Pomihoa sản xuất thép, xi măng phục vụ cho xây dựng và đang hướng đến sản xuất thép chất lượng cao. Công ty cổ phần thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao, đa dạng hóa các loại sản phẩm không chỉ phục vụ cho nhu cầu trong nước mà sản phẩm còn có "mặt" ở nhiều nước trên thế giới. Ngoài ra, còn có các nhà máy xi măng, các xí nghiệp, các siêu thị, khách sạn, nhà hàng lớn và sang trọng…đã và đang "mọc" lên ngày càng nhiều, tạo việc làm cho hàng nghìn lao động ở trong và ngoài tỉnh… Có thể thấy, chưa bao giờ doanh nghiệp lại phát triển nhanh, mạnh như hiện nay và đã có đóng góp tích cực, quan trọng vào sự phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh.
Đã bước sang quý II của kế hoạch năm 2012 với dự báo là năm còn nhiều khó khăn cho các doanh nhân, doanh nghiệp của tỉnh, bởi sự suy thoái kinh tế thế giới và tình trạng lạm phát của kinh tế trong nước. Theo ông Dương Biên Thùy, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh, thì: Hơn lúc nào hết, các doanh nghiệp phải tự lực, tự cường, phát huy nội lực vượt lên trước những khó khăn của đất nước để ổn định và tiếp tục phát triển. Năng động, nhạy bén, sáng tạo và cùng với tình yêu quê hương, đất nước, lòng ham mê nghề nghiệp… để vươn lên, đưa doanh nghiệp phát triển ngày càng cao, góp phần tích cực, quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong những năm tới.
Trường Sinh